«Συ δε νήφε εν πάσι» Τιμ. 4,5

(Σύ δε να έχεις πάντα ανοιχτά πάντα άγρυπνα τα μάτια της ψυχής σου)

    «Η καρδιά μας είν’  καλή».Θυμάμαι τα λόγια αυτά του κυρ Άγγελου, του πταισματοδίκη με τον οποίο υπηρετούσαμε μαζί στη Βέροια, αν και πέρασαν από τότε  πολλά χρόνια. "Η καρδιά μας είν΄ καλή"  έλεγε κάθε φορά αναστενάζοντας. Τα λόγια του έβγαιναν απ’  την  καρδιά του  σαν  μια ευχή που μαθαίνουμε από παιδιά  όπως  «Δόξα σοι ο Θεός» ή «Χριστέ και Παναγιά» ή «Θεός με βλέπει» κ.α.. 

    Η καρδιά που δεν έχει μέσα της κακία για κανέναν και για τίποτα είναι ο άμεσος στόχος του ανθρώπου και το σημείο αναφοράς του σύμφωνα με τη Διδασκαλία του Χριστού. Η ιατρική επίσης στις καλύτερες στιγμές της δίνει  προσοχή στη μεγάλη αυτή αλήθεια και αναγνωρίζει ότι ο λόγος του Θεού θεραπεύει.  Παράδειγμα το βιβλίο του γιατρού  Τζώρτζ Γκρόντεκ που τελειώνει με αυτά τα λόγια: «Όποιος έχει καθαρή καρδιά και δεν κατακρίνει ούτε απωθεί δεν θα πάθει τίποτα. (…) Τίμιος δεν είναι παρά αυτός που λέει σαν τον τελώνη «Το έλεος του Θεού ας είναι μαζί μου» 

          Στην ποίηση η καθαρότητα της καρδιάς είναι το κύριο θέμα . Όλη η τραγική ποίηση αναφέρεται στην καθαρότητα της καρδιάς. Η ουσία της τραγωδίας είναι η κάθαρση από τα πάθη. Ο  Αριστοτέλης στην Αισθητική του  γράφει πως ο σκοπός της τραγωδίας είναι η κάθαρση : «Η τραγωδία πετυχαίνει με το έλεος και το φόβο την κάθαρση της ψυχής από τα πάθη». Αλλά και οι απλοί άνθρωποι, που δεν αλλοίωσαν το αισθητικό τους κριτήριο συνδέουν το ωραίο με το καλό. Δεν υπάρχει ωραίο χωρίς ήθος. Η ωραιότητα είναι ιερότητα. «Αυτό δεν είναι ωραίο» λέμε όταν κάτι δεν είναι καλό.

          Ο ποιητής Καβάφης περιγράφει  με ποιητικά λόγια την καθαρότητα της καρδιάς από τα πάθη στο περίφημο ποίημά του «Ιθάκη»: « Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας/ τον άγριο Ποσειδώνα  δεν θα τους συναντήσεις/ αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου»

          Ένας φίλος μου μιλώντας για τον πατέρα του θαύμαζε με τι ηρεμία ο γέρος του δέχτηκε το θάνατο. Ο γέρος του είχε καλή καρδιά.  Όταν ο γιατρός  τον ρώτησε: «Τι έχεις  μπάρμπα- Θεοχάρη;» «Τί έχω;» απάντησε ήσυχα . «Δε βλέπεις ; Πεθαίνω. ». Η πραότητα με την οποία οι απλοί και ταπεινοί άνθρωποι δέχονται το θάνατο δείχνει  ότι η καρδιά τους είν’  καλή. Είναι ωραίοι ακόμα και στην αρρώστια και στο θάνατο. Δεν έχουν εγωισμό και δεν χάνουν την ελπίδα τους. Η αγάπη του καλού  όπως και η αγάπη του ωραίου διακρίνει  ανέκαθεν τους Έλληνες. Ένα παράδειγμα από τα αρχαία χρόνια.

          Ο Δαρείος την παραμονή της μάχης του Μαραθώνα έστειλε κατασκόπους για να μάθει για για το ηθικό των Ελλήνων. Ήξερε ότι οι Έλληνες ήταν λίγοι σε σύγκριση με τους Πέρσες.  Οι απεσταλμένοι του Δαρείου  έμειναν κατάπληκτοι, όταν ιείδαν τους Έλληνες να λούζονται και να στολίζονται. « Δαρείε, τι μας έφερες εδώ;» του είπαν. «Πώς θα νικήσουμε αυτούς τους ανθρώπους. Αυτοί ντύνονται και στολίζονται σαν να πηγαίνουν σε γλέντι!»  Οι Έλληνες πολεμιστές πίστευαν ότι  το ωραίο φυλάει τον άνθρωπο. Το ωραίο ελκύει το καλό. Το όμοιο ελκύει το όμοιο.

       Ο Κυνικός φιλόσοφος  Διογένης Σινωπεύς  όταν τον πήγαιναν  στην Κόρινθο για να τον πουλήσουν ως δούλο στο σκλαβοπάζαρο, σε όλη τη διαδρομή τραγουδούσε, αστειευόταν, γελούσε,  ενώ οι άλλοι  έκλαιγαν  με στεναγμούς  Ήταν κόσμος από διάφορα επαγγέλματα. Τα περισσότερα παράπονα και τα κλάματα ήταν αυτών που ήταν καλομαθημένοι. «Τον καλομαθημένο να τον κλαις». 

        Ο δουλέμπορος προκειμένου να βρει τους κατάλληλους αγοραστές για τους δούλους του ζήτησε να του πουν τι επαγγέλλεται ο καθένας . «Εσύ τι ξέρεις να κάνεις;» ρώτησε τον Διογένη. « Εγώ ξέρω να  διευθύνω ανθρώπους» είπε ο Διογένης. «Για σένα  τότε πρέπει να βρούμε κάποιον που ζητάει αφεντικό»  είπε ο δουλέμπορος. Πράγματι βρέθηκε κάποιος που θαύμασε  το ελεύθερο πνεύμα του Διογένη και του ανέθεσε την μόρφωση των παιδιών του. Στην εποχή μας δεν υπάρχουν δάσκαλοι που να διδάσκουν τη θεληματική φτώχεια.  

        Ο λόγος που πρέπει να μάθουμε τώρα περισσότερο από κάθε άλλη φορά,  να πολεμάμε με τις δυσκολίες και να νικάμε είναι ότι   μας περισφίγγουν  από παντού επιτακτικές ανάγκες σαν  το Δαβίδ  όταν έγραφε «ανέβησαν ύδατα έως ψυχής μου». Τώρα πρέπει να αναπτύξουμε το αγωνιστικό μας πνεύμα, αντί να συνηθίζουμε  παθητικά στην ήττα.. Να προσέξουμε την καθαρότητα της καρδιάς. Τα ΜΜΕ με την προπαγάνδα τους έχουν βαλθεί  να κάνουν τους ανθρώπους να πιστέψουν ότι τίποτε άλλο δεν έχει αξία στη ζωή παρά μόνο το χρήμα.

       Προσέχετε θα εμφανιστούν δάσκαλοι που θα διδάσκουν διεστραμμένα, γράφει ο Απόστολος.