Μιά πολύ χαρακτηριστική ἀναφορά ἔρχεται ἀπό τό Δῆµο Θεσσαλονίκης. Ὁ Δήµαρχος τῆς πόλης κ. Μπουτάρης, ἀναφερόµενος στά γραφειοκρατικά ἐµπόδια πού καθυστεροῦν τήν κατασκευή ἀποτεφρωτηρίου νεκρῶν, τόνισε στό Δηµοτικό Συµβούλιο ἀναφορικά µέ τίς ἀντιδράσεις στόν ἐκκλησιαστικό χῶρο: «Ὁ καυγάς γίνεται γιά τήν ἐξόδιο ἀκολουθία». Βέβαια, δέν ἐπιλέγει τυχαῖα τή λέξη «καυγάς». Τό κάνει, γιά νά ὑποδηλώσει τήν ἀρχικά πολύ ἔντονη ἀντίδραση τῆς Ἐκκλησίας στήν ψήφιση τοῦ νόµου, ἀλλά καί τήν τωρινή, πού τή θεωρεῖ µέν πολύ πιό ἤπια ἀλλά ὡστόσο οὐσιαστική ἀκόµα στό θέµα τῆς ἐξοδίου ἀκολουθίας. Ἡ λέξη αὐτή παραπέµπει σέ παιδιά ἤ καί ἐνήλικους πού µέ πεῖσµα καί χωρίς οὐσιαστική ἐπιχειρηµατολογία ὑπεραµύνονται µιᾶς θέσης, προκειµένου νά διαφυλάξουν τά συµφέροντά τους. Ἐάν ἐπί πλέον συνδυαστεῖ µέ ἄλλες δηλώσεις πού ἔχει κάνει κατά καιρούς ὁ κ. Μπουτάρης, ὅτι δηλ. εἶναι ζήτηµα πολιτισµοῦ γιά ἐκεῖνον ἡ ἀνέγερση ἀποτεφρωτηρίου στό Δῆµο Θεσσαλονίκης, γίνεται φανερό, ὅτι ἡ Ἐκκλησία γιά τόν κ. Δήµαρχο µέ πεῖσµα ἀντιστρατεύεται τήν προσπάθεια ἐκσυγχρονισµοῦ τῆς Ἑλληνικῆς κοινωνίας καί ἔνταξής της στόν πολιτισµό τῆς Εὐρώπης, τῆς ὁποίας τά κράτη στό θέµα τῆς καθιέρωσης τῆς καύσης τῶν νεκρῶν βρίσκονται ἑκατονταετίες (Γαλλία, Ἀγγλία, Γερµανία) ἤ τουλάχιστον πολλές δεκαετίες (Αὐστρία, Ἰταλία, Ἐλβετία, Ἱσπανία κ.ἄ.) µπροστά ἀπό τήν Ἑλλάδα. Μάλιστα ἡ Ἑλλάδα, µαζί µέ τήν Κύπρο καί τήν Μάλτα, εἶναι οἱ µόνες Εὐρωπαϊκές χῶρες, πού δέν διαθέτουν ἀκόµα οὔτε ἕνα ἀποτεφρωτήριο.
Ποιόν πολιτισµό, ὅµως, ἐννοεῖ ὁ κ. Μπουτάρης; Πολιτισµένες θεωρεῖ τίς κοινωνίες ἐκεῖνες, οἱ ὁποῖες ἐξασφαλίζουν τήν πραγµατοποίηση τῆς ἐπιθυµίας ἑνός πολίτη τους γιά τήν καύση τοῦ σώµατός του µετά τό θάνατό του. Μάλιστα, ἡ ἐπιθυµία αὐτή ἐµπίπτει στό δικαίωµα αὐτοδιάθεσης τοῦ ἀνθρώπου, τό ὁποῖο ὁ ἴδιος ὁ πολίτης θά µποροῦσε νά τό ἀσκήσει µόνο στήν περίπτωση, πού θά ἀποφάσιζε νά αὐτοπυρποληθεῖ - µιά ἀποκρουστική ὅµως εἰκόνα ἀκόµα καί γιά τόν λάτρη τῆς καύσης τοῦ σώµατος. Ἄρα ἔχει ἀνάγκη τήν κοινωνία γιά τήν πραγµατοποίηση τοῦ «δικαιώµατός» του. Ζητάει λοιπόν ἀπό τήν πολιτεία, τούς συµπολῖτες του νά δεχτοῦν, ἐπειδή ἔτσι τοῦ ἀρέσει, τήν ἐπιβάρυνση τῆς ἀτµόσφαιρας στήν ὁποία ζοῦν µέ ἕνα τεράστιο σύννεφο διοξειδίου τοῦ ἄνθρακα (50 κιλά κατά µέσον ὅρο ἀνά καύση ἑνός σώµατος), ζητάει πολύτιµα ἐνεργειακά ἀποθέµατα νά ξοδεύονται ἄσκοπα (γιά κάθε ἀποτέφρωση ἀπαιτοῦνται σέ συνεχῆ λειτουργία τοῦ ἀποτεφρωτήρα περίπου 175 µ3 φυσικοῦ ἀερίου πού ἀρκοῦν γιά τή θέρµανση µιᾶς µέτριας πολυκατοικίας ἐπί 7 µέρες. Ὅταν κατά τή νύχτα ἤ κατά τό Σαββατοκύριακο παύει ἡ λειτουργία τοῦ ἀποτεφρωτήρα, χρειάζονται ἄλλα 100 ἤ 300 µ3 ἀντίστοιχα γιά τήν ἐπαναφορά τῆς ἀπαραίτητης θερµοκρασίας). Καί τό ἀπαιτεῖ ἀπό τήν κοινωνία πού ζεῖ, παρ’ ὅτι ἡ ταφή τοῦ νεκροῦ σώµατος ὄχι µόνο ἐπί αἰῶνες εἶναι ἡ παράδοση αὐτοῦ τοῦ τόπου ἀλλά εἶναι καί, ἐπιστηµονικά ἀποδεδειγµένα, ἡ ἰδανική λύση γιά τά νεκρά σώµατα τῶν ἀνθρώπων. Οὔτε µολύνει τό περιβάλλον, οὔτε ξοδεύει πολύτιµα ἐνεργειακά ἀποθέµατα. Ἀντίθετα, µέ τήν ταφή ὁλοκληρώνεται ὁ κύκλος τῆς φύσης. Μόνο ἄνθρωποι χωρίς ἐπιστηµονική κατάρτιση πιστεύουν ὅτι µέ τήν ταφή µολύνεται τό ὑπέδαφος. Ὄχι µικρόβια, ἀλλά σαπροφυτικοί ὀργανισµοί ἀποικοδοµοῦν τό νεκρό σῶµα καί τό µετατρέπουν, ὅπως ἄλλωστε ὅλα τά ὀργανικά στοιχεῖα, σέ θρεπτικές οὐσίες γιά τά φυτά. Ἁπλῶς παραµένουν τά ὀστᾶ, τά ὁποῖα οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί µετά τήν ἐκταφή, σεβόµενοι τόν κεκοιµηµένο ἄνθρωπο, φυλάσσουν σέ ὀστεοφυλάκια. Αὐτά τά ὀστᾶ παραπέµπουν πρῶτον στόν προηγούµενο ζωντανό ἄνθρωπο, δεύτερον στήν τωρινή κατάσταση τῆς ψυχῆς του καί τρίτον στή µέλλουσα κατάστασή του µετά τήν ἐπανασύνδεση σώµατος καί ψυχῆς.
Ἡ παραπάνω ὀρθόδοξη ἀντίληψη ἀποτελεῖ, φυσικά, βδέλυγµα γιά τούς λάτρεις τῆς καύσης. Ὁδηγούµενοι ἀπό µῖσος πρός τό σῶµα τους, πού, ἄχρηστο πλέον, δέν µπορεῖ νά ἐξυπηρετεῖ πιά τίς ὀρέξεις τους, θέλουν τήν ἐξαφάνιση αὐτοῦ τοῦ σώµατος καί µέσῳ αὐτῆς προφανῶς καί τῆς ἴδιας τῆς ὕπαρξής τους, ἐπιδιώκουν τήν ἀπόλυτη ἐκµηδένισή τους. Αὐτές τίς µηδενιστικές πεποιθήσεις καλεῖται ἡ µέ µεγάλη πλειοψηφία Ὀρθόδοξη κοινωνία ἐδῶ στήν Ἑλλάδα, διαγράφοντας τή θεανθρωποκεντρική ἀντίληψή της γιά τόν ἄνθρωπο, διαγράφοντας τήν ἁπλή λογική σκέψη, διαγράφοντας ἀκόµα καί τήν οἰκολογική συνείδηση, νά ὑπηρετήσει.
Σάν νά µήν ἀρκεῖ αὐτό, ὁ Δήµαρχος Θεσσαλονίκης προχωρεῖ ἀκόµα πιό πέρα. Καλεῖ ἐµµέσως πλήν σαφῶς τήν κατά µεγάλη πλειοψηφία Ὀρθόδοξη Ἑλληνική κοινωνία νά ἐπιµεριστεῖ τόσο τά ἔξοδα γιά τήν κατασκευή (2 µέ 3 ἑκατοµµύρια εὐρώ σύµφωνα µέ τούς ὑπολογισµούς) ὅσο καί τά ἔξοδα γιά τήν λειτουργία τοῦ ἀποτεφρωτηρίου (ἡ κάθε ἀποτέφρωση ὑπολογίζεται ὅτι θά στοιχίζει 2000 - 4000 εὐρώ) πού ἔχει περιλάβει στά ἐκπολιτιστικά σχέδιά του. Ἡ δῆθεν πολυπολιτισµικότητα τῆς πατρίδας µας προβλήθηκε, βέβαια, γιά νά δικαιολογηθεῖ ἡ ψήφιση τοῦ νόµου τοῦ 2006. Ἀλλά εἶναι σαφές ὅτι µόνο µέ τούς δηλουµένους ἄθεους καί τούς πολῖτες πού ἀνήκουν σέ µιά θρησκευτική µειονότητα πού ἐφαρµόζει παραδοσιακά τήν καύση τοῦ νεκροῦ σώµατος δέν πρόκειται ποτέ νά ἐξασφαλιστοῦν αὐτές οἱ δαπάνες κατασκευῆς καί συντήρησης (ἡ µέ ἀπόσταση µεγαλύτερη µειονότητα, ἡ µουσουλµανική, δέν µπορεῖ νά ἀξιοποιηθεῖ ἐδῶ καθόλου, ἐπειδή ἐφαρµόζει ἀποκλειστικά τήν ταφή). Ἑποµένως χρειάζεται πληθώρα ὑποψηφίων γιά καύση ἀπό τήν µεγάλη πλειοψηφία τῶν Ὀρθοδόξων πολιτῶν τῆς πατρίδας µας.
Γι’ αὐτό ὁ κ. Μπουτάρης πέρα ἀπό τό «δικαίωµα» γιά καύση, στό ὁποῖο ἀναφερθήκαµε παραπάνω, ἀνακαλύπτει καί ἄλλο ἕνα δικαίωµα, τό «δικαίωµα» τῶν λατρῶν τῆς καύσης στήν ἐξόδιο ἀκολουθία. Μέσα στή ζάλη τῶν δικαιωµάτων, µέσα στή ζάλη τοῦ παραλογισµοῦ τῶν λατρῶν τῆς καύσης προστέθηκε ἀκόµα καί αὐτή ἡ ἐξωφρενική ἀπαίτηση ἀπό τήν Ἐκκλησία, νά τελεῖ τήν ἐξόδιο ἀκολουθία σέ ἀνθρώπους, πού ἐπιδιώκουν τήν ἐξαφάνιση τοῦ δηµιουργήµατος τοῦ Θεοῦ, τοῦ σώµατός τους, καί κατ’ ἐπέκταση καί τήν ἐκµηδένιση τῆς ὕπαρξής τους, σάν νά εἶναι οἱ ἴδιοι αἴτιοι τῆς παρουσίας τους πάνω σ’ αὐτήν τή γῆ καί σάν νά ἔχουν ἀποκλειστικά ἐκεῖνοι τό δικαίωµα τῆς ἀκύρωσής της.
Αὐτές εἶναι οἱ ἀντιλήψεις τοῦ κ. Δηµάρχου περί πολιτισµοῦ. Καί µέ βάση τίς ἀντιλήψεις αὐτές κατηγορεῖ τήν Ἐκκλησία γιά καυγάδες καί ἑποµένως γιά πεῖσµα, ἔλλειψη εὐαισθησίας καί κατανόησης καί γιά ἐµµονές. Ἡ Ἐκκλησία, ὅµως, ἐπειδή εἶναι ὁ παρατεινόµενος Χριστός εἰς τούς αἰώνας, ἐκφέρει ὄντως λόγον ἀληθείας καί ἀγάπης, ἀκόµη καί ἄν ὁ λόγος αὐτός φαίνεται µερικές φορές σκληρός στόν σύγχρονο ἄνθρωπο.
Λέων Μπράνγκ
Δρ. Θεολογίας
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Αρ. Τεύχους 138, Φεβρουάριος 2014
