Καθηγουμένου Ι. Μ. Αγίου Ιγνατίου - Λειμώνος Λέσβου

από το βιβλίο του «Εορτοδρόμιον»

***

Ιάκωβος ο εξαπατηθείς

«Οιήσεως ουκ έστι τι χείρον πάθος. Ταύτη γαρ Ιάκωβον  εχθρός ήπατα».

Σήμερα, αγαπητοί μου αδελφοί, μαζί με την αγία μάρτυρα Ακιλίνα, την οσίαν Άννα, τους αγίους μύριους μάρτυρες και πολλούς και άλλους αγίους τιμούμε και τη μνήμη ενός από τους πολλούς αγίους Ιακώβους πού σχεδόν κάθε μήνα εορτάζομε κι' από ένα ή περισσότερους, του οσίου Ιακώβου «του εξ απάτης τον Αντίχριστον προσκυνήσαντος».

Ο βίος του είναι πολύ διδακτικός για όλους μας και γι' αυτό θα πρέπει όλοι με ενδιαφέρον να τον παρακολουθήσουμε. Από αυτά τα σπάργανα αγάπησε το Χριστό και στην ψυχή του έκαιγε η φλόγα της αναχωρήσεως. Ήθελε με την αναχώρησί του να γνωρίση το Χριστό.

Σε πολύ μικρή ηλικία εγκατέλειψε τον κόσμο, και τους συγγενείς και φίλους. Τόσο δε τον εμίσησε τον κόσμον ώστε άφησε τα υπάρχοντα του στους φτωχούς χωρίς να πάρη τίποτα στην έρημο μαζί του και έπεσε στην άσκησι και τη νηστεία, την προσευχή την αδιάλειπτη και τη χαμευνία. Άλλα ο μισόκαλος και ανθρωποκτόνος διάβολος τον εφθόνησε και τον επολέμησεν από τα δεξιά, με το φούσκωμα δηλαδή του μυαλού του και με τους εσωτερικούς επαίνους για τις πολλές αρετές του. Για τους αγώνες του λοιπόν και για τις πολλές του αρετές υπερηφανεύτηκε και με τον παρασυρμό  του διαβόλου ετολμούσε και έλεγε: ποίος άλλος ηξεύρει καλλίτερα από έμενα την σωτηρίαν μου»; Δεν δεχόταν «κατά συνέπειαν» υποδείξεις και συμβουλάς από έμπειρους και διακριτικούς γέροντες και ασκητές αλλά μόνος του ό,τι θεωρούσε καλό και συμφέρον για  την ψυχή του και τη  σωτηρία του εφρόντιζε και   επραγματοποιούσε.

Έτσι λοιπόν όπως ήταν αφύλακτος και απροστάτευτος από την πνευματικήν επιστασία ενός γέροντος και οσίου ανδρός εξαπατήθηκεν από το σατανά. Και ακούτε πώς. Του παρουσιάστηκε μια μέρα στο κελλί του με μορφή αγγελική και υπέροχη και σαν να ήταν άγγελος φωτός του είπε: «καθάρισον το κελλίον σου, και ανάψας φώτα και λαμπάδας, και καπνίσας αυτό με μύρα και θυμίαμα, ευπρέπισον τον εαυτόν σου, διότι ο Χριστός με το να ευαρεστήθη εις την άσκησίν σου, έρχεται την νύκτα ταύτην δια να σε δώση πολλάς χάριτας». Φαντάζεσθε την ικανοποίησι και τη χαρά του οσίου Ιακώβου πόση ήταν μια και κατά την απατηλή διαβεβαίωσι του Διαβόλου θα τον εστεφάνωνεν ο Χριστός και θα τον αμείβε για τους ασκητικούς του ιδρώτες και τις πολλές αρετές του.

Έκαμε λοιπό ό,τι του είπεν ο αγγελόμορφος διάβολος. Ευπρέπισε το κελλί του, άναψε το καντήλι, εσκόρπισε πολύ λιβάνι και όλην εκείνη την νύχτα περίμενε το Χριστό να έλθη να του προσφέρη το νικητικό στεφάνι. Και τα μεσάνυχτα παρουσιάστηκεν ο Αντίχριστος διάβολος «με δόξαν και φαντασίαν πολλήν» με χρυσή και απαστράπτουσαν ενδυμασία, και ο Ιάκωβος πιστεύοντας ότι αυτός ο ένδοξος και έκπαγλος σε κάλλος Αρχιερέας ήταν ο Χριστός άνοιξε την πόρτα και έπεσε κατά γης και τον επροσκύνησε. Και ο Αντίχριστος τότε αποκαλύφθηκε κτυπώντας τον όσιον Ιάκωβο στο μέτωπο, και αμέσως κατά θείαν επέμβασι και οικονομίαν εξαφανίστηκε χωρίς άλλο να πειράξη τον «οιηματίαν» όσιον Ιάκωβο. Η ψυχή του Ιακώβου αντί να γαληνέψει αναστατώθηκεν ένα κρύο ρεύμα ανατριχήλας όλο του το σώμα διαπέρασε και ένα αβυσσαλαίο κενό με τον εξαφανισμό του Αντίχριστου ένοιωσε. Όλη τη νύχτα άυπνος και ανήσυχος την επέρασε και μόλις εξημέρωσε έτρεξε σε έναν άγιο και διακριτικό γέροντα και πριν ακόμη αρχίση να εξιστορή το πάθημα του σε δάκρυα καυτά αναλύθηκεν ο δε γέροντας από μακρυά την πλάνη και την απάτη του διαβόλου εις βάρος του ασκητού  Ιακώβου διέγνωσε και αυστηρότατα τον επιτίμησε λέγοντας: «φύγε από εδώ, ότι επεριπαίχθης από τον σατανάν».

Άλλα ο Ιάκωβος επέμεινε να ζητή με δάκρυα έλεος και δεν έφευγε. Ζητούσε να λαδή από το γέροντα συμβουλές σπουδαίες και να μάθη τρόπους θεάρεστους και ανατρεπτικούς της πλάνης των δαιμόνων. Και ο γέροντας τον εσπλαχνίστηκε και αφού ωνείδισεν αυτού τη σκληροκαρδία και την ευπιστία, τον εγωισμό και τη φιλαυτία τον απέστειλε σε κοινόβιο μοναστήρι για να υποταχθή σε ένα γέροντα και να μάθη την υπακοή και την ταπείνωση.

Ήδη όμως είχε συντελεσθή η αναγέννησι και η σωτηρία του οσίου Ιακώβου. Προθυμότατα λοιπόν την εντολή του γέροντα του διακριτικού δέχτηκε και σε κοινόβιο Μοναστήρι πραγματικό εργαστήρι της υπακοής και της ταπεινώσεως κλείστηκε και «εδούλευεν εις το μαγειρείον χρόνους επτά με πολλήν ταπείνωσιν και υπακοήν». Ύστερα εκάθισε στο κελλί του άλλους επτά χρόνους φυλάγοντας τους όρκους και τις εντολές του κοινοβίου και κάνοντας με κάθε ακρίβεια τον κανόνα του. Το εργόχειρο του ήταν μόλις αρκετό για να εξοικονομά τα «προς το ζην». Έτσι δε με την ταπείνωσι και την υπακοή απέκτησε και χάρισμα θαυματουργικό και έκανε εξαίσια θαύματα, αλλά απέκτησε και το χάρισμα της διακρίσεως το όποιο πριν του έλειπε και γι΄ αυτό δεν εδοκίμασε το πονηρό πνεύμα παρά ανεπιφύλαχτα το επίστεψε.

Αδελφοί μου, νικητής του διαβόλου σε βαθύ γήρας απήλθε του ματαίου τούτου κόσμου ο όσιος Ιάκωβος και το πάθημα του και το παράδειγμα του μας υπενθυμίζει τη σύστασι και εντολή του Αποστόλου Παύλου πού δίνει στην πρώτη του προς θεσσαλονικείς επιστολή; «Αδελφοί, μη παντί πνεύματι πιστεύετε αλλά δοκιμάζετε τα πνεύματα». Όταν κάτι βλέπωμε, κάτι ακούμε σαν ιερό και άγιο και ακόμη όταν όνειρα κατά ένα τρόπον αποκαλυπτικά βλέπωμε, να μην πιστεύωμε ανεπιφύλαχτα, αλλά με το σημείο του ζωοποιού Σταυρού να δοκιμάζωμε τα πνεύματα και ύστεροι από πολλή εξέτασι και εξορκισμούς να φροντίζωμε να διακρίνωμε εάν το πνεύμα είναι του πονηρού ή του αγίου Θεού.