Χαρακτηριστικὸ γνώρισμα, ἀγαπητοί μου,εἶνε τὸἑξῆς· ἡ ἀλήθεια διαιρεῖ τὸν κόσμοσὲ δύο ἀντίθετα στρατόπεδα· ἄλλοι τάσσονται ὑπὲρ τῆς ἀληθείας καὶ ἄλλοι κατὰ τῆς ἀληθείας.
Ὅσοι ἀγαποῦν τὸ φῶς ἑλκύονται ἀπὸ τὴνἀλήθεια, ποὺ τὴν ἐκτιμοῦν καὶ τὴ θεωροῦνὡς τὸ πολυτιμότερο ἀπόκτημα τῆς ὑπάρξεώςτους. Γιὰ χάρι της εἶνε ἕτοιμοι νὰ κακοπαθήσουν, ἀκόμα καὶ νὰ μαρτυρήσουν. Αὐτοὶ προτιμοῦν νὰ ὑποστοῦν τὰ πάνδεινα, μέχρι καὶνὰ σταυρωθοῦν γυμνοὶ μαζὶ μὲ τὸν Χριστό,παρὰ νὰ θυσιάσουν ἔστω καὶ ἕνα μόριο ἀπὸτὴν ἀλήθεια γιὰ νὰ βασιλεύσουν μαζὶ μὲ τὸνδιάβολο καὶ νὰ κυριαρχήσουν πάνω στὰ πέρατα τῆς γῆς· γιατὶ γιὰ τὴν ἀλήθεια ἀξίζει κάθε κόπος, κάθε θυσία.
Ὅσοι ὅμως ἀγαποῦν τὸ σκοτάδι, ὅσοι σὰννυκτόβια πουλιὰ ἀρέσκονται νὰ κυλιῶνταιμέσα στὰ ἐρέβη τῆς πλάνης, αὐτοὶ μισοῦνθανάσιμα τὴν ἀλήθεια· γιατὶ ἡ ἀλήθεια εἶνεφῶς, εἶνε κρυστάλλινος καθρέφτης ποὺ δείχνει τὶς ἠθικὲς ἀσχημίες, καὶ οἱ κακοὶ δὲν ἀνέχονται τὶς ὑποδείξεις της. Προτιμοῦν νὰσπάσουν αὐτὸ τὸν καθρέφτη, ποὺ ἔχει τὸθάρρος νὰ δείχνῃ τὴν ἀπαίσια μορφὴ τῆς κακίας, παρὰ νὰ διορθώσουν τὸν ἑαυτό τους.
Μιμοῦνται σ᾽ αὐτὸ τὴν αἰσχρὴ ἐκείνη γυναῖκατῆς ἀρχαιότητος, τὴν Λαΐδα, γιὰ τὴν ὁποίαλένε ὅτι, ὅταν πέρασαν τὰ χρόνια καὶ διέκρινε τὶς πρῶτες ῥυτίδες τοῦ γήρατος ν᾿ αὐλακώνουν τὸ ἄλλοτε γυαλιστερὸ μέτωπό της,ἅρπαξε τὸν καθρέφτη, ποὺ τόλμησε νὰ τὴνπαρουσιάσῃ ὅ πως εἶνε, καὶ τὸν ἔσπασε σὲμύρια κομμάτια.
Ἡ ἀλήθεια γίνεται δυσάρεστη στοὺς κακοὺς καὶ ἐπισύρει διωγμό.
* * *
Ὅσοι, ἀγαπητοί μου, θέλουν νὰ δοῦν τὸδρᾶμα τῆς ἀληθείας, πῶς διώκεται ἀπὸ τὶςλεγεῶνες τῆς κακίας καὶ τοῦ ψεύδους, ἀλλὰκαὶ πῶς στὸ τέλος νικᾷ ὁλόκληρο τὸν κόσμοτῶν σκοτεινῶν δυνάμεων τοῦ αἰῶνος τούτου, ἂς σταθοῦν σήμερα κάτω ἀπὸ τὸ σταυρό. Ὅσοι παραγκωνίσθηκαν, ὅσοι διώχθηκανκαὶ διώκονται ἀκόμη ἕνεκεν δικαιοσύνης καὶἀληθείας, ὅσοι ἤπιαν πικρὰ ποτήρια ὑποστηρίζοντας τὴν ἀλήθεια, ἂς παρηγορηθοῦν τώρα. Ὅσοι θέλουν νὰ συνεχί σουν τοὺς εὐγενεῖς ἀγῶνες τους κρατώντας ψηλά, μέσα σ᾽ἕνα δάσος ἀπὸ σταυρούς, τὸ λάβαρο τῆς χριστιανικῆς πίστεώς τους, ἂς ἀτενίζουν πάντοτε μὲ κατάνυξι τὸν ἐσταυρωμένο Λυτρωτή.
Διότι ὁ Ἰησοῦς μας, τοῦ ὁποίου προσκυνοῦμε τὰ σεπτὰ πάθη, ὑπῆρξε ὁ κήρυκας τῶνὑψηλοτέρων ἀληθειῶν ποὺ ἀκούστηκαν ποτὲπάνω στὸ πρόσωπο τῆς γῆς, εἶνε ἡ ἐνσάρκωσι τῆς ἀληθείας, αὐτὴ ἡ ἴδια ἡ Ἀλήθειαποὺ ἀξίζει νὰ γράφεται μὲ ἄλφα κεφαλαῖο. Ποτέἄλλοτε ἡ ἀλήθεια δὲν κηρύχθηκε μὲ τόσηπρωτοτυπία, μὲ τόση ζωηρότητα, μὲ τόση σαφήνεια, μὲ τόση σοφία καὶ αὐθεντία, ὅπως κηρύχθηκε ἀπὸ τὸν Χριστό. Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἦταν ὁ μόνος ποὺ εἶχε τὸ θάρρος, μέσασὲ μιὰ γενεὰ ποὺ λέει ψέματα σὲ κάθε δευτερόλεπτο, νὰ βροντοφωνήσῃ ἐκεῖνο τὸ αἰώνιο «Ἐγώ εἰμι ἡ ἀλήθεια», ἐγὼ εἶμαι ἡ ἀλήθεια (Ἰω. 14,6). Καὶ μπροστὰ στοὺς δικαστάς τουκαὶ ἐν ὄψει τῶν πιὸ τρομερῶν κινδύνων ποὺτὸν περίμεναν, δὲν ἔκανε καμμία ὑποχώρησιἀπὸ τὶς ἀρχές του, κανέναν ἑλιγμό, καμμιάπροσπάθεια νὰ διασωθῇ, ἀλλὰ ὀρθὸς καὶ εὐθυτενής, αὐτὸς ὁ βασιλεὺς τῶν μαρτύρωντῆς ἀληθείας ὅλων τῶν γενεῶν, διεκήρυξε μὲἄφθαστη παρρησία· «Ἐγὼ εἰς τοῦτο γεγέννημαι καὶ εἰς τοῦτο ἐλήλυθα εἰς τὸν κόσμον, ἵναμαρτυρήσω τῇ ἀληθείᾳ»· ἐγὼ γι᾽ αὐτὸ γεννήθηκα καὶ γι᾽ αὐτὸ ἦρθα στὸν κόσμο, γιὰ νὰδώσω μαρτυρία γιὰ τὴν ἀλήθεια, γιὰ νὰ κηρύξω τὴν ἀλήθεια (Ἰω. 18,37).
Καὶ ἔδωσε μαρτυρία γιὰ τὴν ἀλήθεια. Ἐπὶμία τριετία ὁλόκληρη στὶς παραλίες τῆς λίμνης Τιβεριάδος, στὰ δρομάκια καὶ τὶς πλατεῖες, στὰ σπίτια καὶ τὶς συναγωγές, στὶς πόλεις, ἀλλὰ καὶ στὸ μικρότερο χωριό, στὶς μᾶζες ἀλλὰ καὶ στὰ ἄτομα, στοὺς φτωχοὺς ἀλλὰκαὶ στοὺς πλουσίους, παντοῦ καὶ σὲ ὅλους,ἐλάλησε τὴν ἀλήθεια.
Ἡ διδασκαλία του στηλίτευσε τὸ ψέμα,καυτηρίασε τὶς κακίες καὶ τὰ ἐλαττώματα,χτύπησε τὶς αἰωνόβιες προλήψεις καὶ δεισιδαιμονίες, ἐκσφενδόνισε μύδρους –τὰ τρομερὰ «οὐαί»(Ματθ. κεφ. 23ο)– κατὰ τῶν ἀναξίων ἐκπροσώπων τῆς θρησκείας, ὑπέδειξε τὴν «στενὴν πύλην» καὶ τὴν «τεθλιμμένην ὁδὸν» τοῦκαθήκοντος(ἔ.ἀ. 7,14), συνέταξε μὲ τὴν περίφημηἘπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλία του τὸν αἰώνιο χάρτητῶν δικαιωμάτων ἀλλὰ καὶ τῶν καθηκόντωντῶν ἀνθρώπων κάθε γενεᾶς καὶ ἐποχῆς, καὶἵδρυσε ἐπάνω στὴ γῆ τὴν ἰδεώδη πολιτεία, τὴβασιλεία τοῦ Θεοῦ, τὴν Ἐκκλησία του.
Ἀλλὰ ἕνας κόσμος ὁλόκληρος, ποὺ τὰ ἄνομα συμφέροντά του ἐπλήττοντο, συνωμότησε ἐναντίον τῆς ἀληθείας. Καὶ σήμερα βλέπουμε ὅτι ἡ Ἀλήθεια - ὁ Χριστὸς ὡδηγήθηκεἀπὸ αὐτοὺς στὸ Γολγοθᾶ καὶ ὑψώθηκε στὸσταυρό. Γύρω ὅμως ἀπὸ τὸν σταυρό του δόθηκε ἡ μεγαλύτερη μάχη, ἡ μάχη μεταξὺ τοῦψεύδους καὶ τῆς ἀληθείας, τοῦ σκότους καὶτοῦ φωτός. Καὶ ὁ Γολγοθᾶς ἔγινε τὸ Βατερλὼ τοῦ σατανᾶ, ὁ θρίαμβος τοῦ Χριστοῦ.
* * *
Ἀδελφοί μου· τὸ αἷμα τοῦ Θεανθρώπουδὲν χύθηκε ματαίως. Τὸ αἷμα αὐτὸ καὶ σήμερα καὶ πάντοτε θὰ ἐξαγνίζῃ τὸν κόσμο ἀπὸτὶς ἁμαρτίες του. Γύρω ἀπὸ τὸ σταυρό, ἐπάνω στὸν ὁποῖο μαρτύρησε ὁ μεγάλος Μάρτυρας τῆς ἀληθείας, σὲ κάθε γενεὰ καὶ σὲ κάθε ἐποχὴ θὰ ὑπάρχουν ψυχὲς εὐγενεῖς, οἱ ὁποῖες μὲ ἱερὴ συγκίνησι καὶ ἱερὸ ῥῖγος θὰ παρακολουθοῦν τὸ θεῖο δρᾶμα, τὸ ὁποῖο καὶ μέχρι σήμερα συνεχίζεται.
Συνεχίζεται στὸ πρόσωπο κάθε πιστοῦδούλου τοῦ Ἐσταυρωμένου, σὲ κάθε ψυχὴποὺ ἀκολουθεῖ τὰ ἴχνη του. Οἱ ψυχὲς αὐτὲςδὲν ἀπελπίζονται, ἔστω καὶ ἂν ἀποτελοῦν μιὰμειονότητα, ἔστω καὶ ἂν ἀκοῦνε ἀπὸ παντοῦτὸ «Σταύρωσον σταύρωσον αὐτόν»(Λουκ. 23,21. Ἰω.19,6).
Διότι κάθε ἀδικία ποὺ γίνεται ἐδῶ στὴ γῆ εἶνεκαὶ μία νέα καταδίκη τοῦ Ἰησοῦ εἰς θάνατον.Δὲν πτοούμεθα ἐμεῖς, ὅσοι πιστεύουμε στὸνΧριστό. Γνωρίζουμε ὅτι ἡ νίκη θὰ εἶνε δικήμας. Τὸ αἷμα τοῦ Ἰησοῦ δὲν χύθηκε ματαίως.Αὐτὸ θὰ θριαμβεύσῃ στὰ πέρατα τοῦ κόσμου. Καὶ ἂν σήμερα τὸ πνεῦμα τοῦ ὀλέθρουἐξαπέλυσε τὴν τρομερὴ καταιγίδα του ἐπάνωστὴ γῆ, καὶ ἂν οἱ ἄνθρωποι τοῦ αἰῶνος τούτου κατὰ 95% ζοῦν ἀντιχριστιανικὴ ζωὴ καὶἐξακολουθοῦν νὰ σταυρώνουν στὴν καθημερινὴ ἰδιωτικὴ καὶ δημοσία ζωὴ τὸν γλυκύτατοΝαζωραῖο, δὲν ὑπάρχει κανένας φόβος, κανένας δισταγμός, καμμιά ἀπογοήτευσις! Τὸαἷμα τοῦ Ἰησοῦ θὰ ζωογονήσῃ καὶ πάλι τὴ μαραμένη συνείδησι τῆς ἀνθρωπότητος.
Τὸ μέλλον –ὁ,τιδήποτε καὶ ἐὰν συμβῇ– ἀνήκει στὸν Ἰησοῦν, σ᾽ ἐκεῖνον ποὺ μὲ τὴν ἀσύγκριτη διδασκαλία του, μὲ τὸ ὑπέροχο παράδειγμά του, μὲ τὴν ὑπερτάτη θυσία του ὑπὲρ τῶν αἰωνίων συμφερόντων τοῦ ἀνθρώπου, κατέκτησε δικαίως τὸν τίτλο τοῦ μοναδικοῦ ὁδηγοῦ τοῦ κόσμου σὲ καλύτερες ἡ μέρες. Ποιός δὲν θὰ τὸν λατρεύσῃ; Μόνο χυδαῖες ψυχὲς δὲν μποροῦν νὰ ἀγαπήσουν τὸν Ἰησοῦν, ὁ ὁποῖος ἦταν, εἶνε καὶ θὰ εἶνε πάντοτε «ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή»(Ἰω. 14,6).
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἄρθρο σὲ καθαρεύουσα γλῶσσα γιὰ τὴ Μ. Παρασκευὴ ἀπὸ τὸ βιβλίο Πρὸς τὸν Γολγοθᾶν. Πρώτη δημοσίευσις τὸ 1945, μεταγλώττισις μὲ μικρὲς προσθῆκες 12-3-201