Ζωηφόρος

Κυριακή Α' Λουκά, του Αρχιμ. Δανιήλ Αεράκη

Λουκ. ε' 1-11

Ταπείνωσις και κλήσις

«Επίτω ρήματί σου χαλάσω το δίκτυον»(Λουκ. 5,5)

Το βάθος

Έχει βάθος το Ευαγγέλιο. Όσοι δεν γνωρίζουν κολύμπι, αυτοί φοβούνται και τα πόδια τους ακόμη να βάλουν στα ρηχά. Πολύ περισσότερο δεν μπορούν να κολυμπήσουν στα βαθειά, να κάνουν βουτιά στα βάθη της θάλασσας και να ιδούν τις ομορφιές και τους θησαυρούς, πού κρύβει η θάλασσα στα απύθμενα βάθη της. Έτσι κι εμείς, οι σημερινοί χριστιανοί, είμεθα ρηχοί. Ελάχιστα γνωρίζουμε και ελάχιστα ζούμε το θαύμα του Θεού. Και το θαύμα του Θεού συντελείται στο βάθος.

• Ο Θεός είναι βάθος ανεξιχνίαστο. Αν το βλέμμα μας χάνεται στα βάθη του ουρανού, πού δεν μπορούμε να το εξερευνήσουμε, έστω και αν διαθέτουμε το τελειότερο διαστημόπλοιο, το μυαλό μας χάνεται στο βάθος του ουρανίου Θεού, πού δεν μπορούμε να εξερευνήσουμε στην ουσία του, αλλά και να μετρήσουμε τις ενέργειες του. Και αν ακόμη διαθέτουμε την ισχυρότερη διάνοια, δεν μπορούμε να εισχωρήσουμε και να ερμηνεύσουμε τα μυστήρια του Θεού. Μπροστά στο βάθος του Θεού στέκει άπορων ο απόστολος Παύλος και αναφωνεί: «Ώ βάθος πλούτου και σοφίας και γνώσεως Θεού! ως ανεξερεύνητα τα κρίματα αυτού και ανεξιχνίαστοι αι οδοί αυτού» (Ρωμ. 11,33).

•Το βάθος της σοφίας του Θεού φαίνεται και στην απλότητα της Ευαγγελικής περικοπής. Ο Θεός του βάθους και του ύψους κάνει δύο θαύματα, πού έχουν σχέσι με το βάθος και το ύψος. Το ένα θαύμα: Στο βάθος της θάλασσας. Έμπειροι οι ψαράδες της Γαλιλαίας, πού βλέπουμε στην ευαγγελική περικοπή, ο Πέτρος και ο Ανδρέας, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης. Είχαν ρίξει τα δίκτυα τους όλη τη νύκτα στα νερά της λίμνης Γεννησαρέτ. Δεν έκλεισαν μάτι. Ζούσαν με την ελπίδα, ότι ο κόπος τους δεν θα πήγαινε χαμένος. Κάποτε θ' απέδιδε και θ' ανέσυραν βαρεία τα δίχτυα, γεμάτα ψάρια. Και όμως! Ο απολογισμός τραγικός: «Δι΄ όλης της νυκτός κοπιάσαντες ουδέν ελάβομεν» (Λουκ. 5,5).

Απελπισία χωρίς το Χριστό. Μόλις έρχεται ο Χριστός, η απελπισία γίνεται αφετηρία νέας δράσεως. Η απελπισία μετατρέπεται σε ευλογία. Γέμισε η βάρκα ψάρια. Σχίζονται τα δίχτυα από «το πλήθος των ιχθύων». Μηδέν ψάρια όλη τη νύκτα. Το μηδέν πολλαπλασιάζεται; Όχι. Μ' οποίο αριθμό και αν το πολλαπλασιάσουμε, το μηδέν παραμένει μηδέν. Αν όμως το πολλαπλασιάσουμε με τον ΕΝΑ, με τον Ιησού Χριστό, το μηδέν γίνεται πλήθος.

• Το άλλο θαύμα: Γέμισε η ψυχή των ψαράδων από Πνεύμα Άγιον. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο θαύμα. Το βάθος της θάλασσας είναι μικρό μπροστά στο βάθος του άνθρωπου. Έρριξαν τα δίχτυα βαθειά οι ψαράδες και ελκύσθηκαν ψάρια πολλά. Έρριξε το δίχτυ του λόγου του ο Χριστός, ο μεγάλος Ψαράς, στο βάθος της ψυχής των ψαράδων και βγήκε η μεγάλη απόφασις, η ηρωική απόφασις της αφιερώσεως στο Χριστό.

Το δεύτερο είναι το σπουδαιότερο. Οι μικροί έγιναν μεγάλοι. Οι άσημοι ψαράδες της Γαλιλαίος έγιναν απόστολοι του Υψίστου Θεού.

Τί διέθεταν οι ψαράδες της Γαλιλαίας;

Πώς έγινε αυτό το θαύμα; Γιατί τους κάλεσε ο Χριστός. Μα ο Χριστός και άλλους κάλεσε, αλλά χάθηκαν, δεν ακολούθησαν.

Ειδικά οι ψαράδες αυτοί της Γαλιλαίας ανέβηκαν στο υψηλό αξίωμα των Αποστόλων, διότι διέθεταν το μοναδικό μέσο ανόδου και ανυψώσεως του άνθρωπου.

Φαντασθήτε δύο ανθρώπους, πού θέλουν και οι δύο ν' ανέβουν σε υψηλό δόμα. Ο ένας διαθέτει χρήματα, ομορφιά, πτυχία, χρυσαφικά. Ο άλλος διαθέτει μία μόνο σκάλα, τίποτε άλλο. Ποιος από τους δύο θα κατόρθωση ν' ανεβή; Ασφαλώς ο δεύτερος. Οι ψαράδες της Γαλιλαίας δεν διέθεταν χρήματα, ήσαν φτωχοί. Δεν διέθεταν εξωτερική εμφάνισι' ήσαν ηλιοκαμμένοι εργάτες. Δεν διέθεταν μόρφωσι και πτυχία ήσαν αγράμματοι. Δεν διέθεταν εξωτερικά μεγαλεία ήσαν άσημοι, «ιδιώται», όπως λέγει ο ιερός Χρυσόστομος. Διέθεταν όμως τη σκάλα, την πνευματική σκάλα. Και η πνευματική σκάλα, με την οποία όλοι οι Άγιοι ανεβαίνουν σε ύψη δυσθεώρητα, ονομάζεται ταπείνωσις.

Εκείνος πού θέλει ν' ανεβή, ένα επιδιώκει: ν' απόκτηση τη σκάλα. Είναι η ίδια σκάλα, «δι' ης κατέβη ο Θεός». Αν ο Χριστός ήταν μόνο αγάπη, θα έμενε σαν τον ήλιο ψηλά και από κει θα ενεργούσε στέλνοντας τις ευεργετικές του ακτίνες. Ο Χριστός δεν έμεινε ψηλά. Ήλθε χαμηλά. Σαρκώθηκε. Περπάτησε στη γη. Ποιος τον κατέβασε; Η αγάπη, συνταιριασμένη με την ταπείνωσι. Η ταπείνωσις είναι ανυψωτική δύναμις. Γι΄ αυτό ονομάζεται υψοποιός ταπείνωσις. Αυτή ανέβασε τους ψαράδες της Γαλιλαίας στο υψηλότερο αξίωμα.

Στην πυραμίδα των άξιων και χαρισμάτων την υψηλότερη θέσι κατέχουν οι Απόστολοι. Κατέλαβαν δε αυτή τη θέσι, διότι είχαν ταπείνωσι. Προσέξτε το Ευαγγέλιο. Παντού διαφαίνεται η ταπείνωσις.

Ταπείνωσις στην εργασία

Και πρώτον η ταπείνωσις τους φαίνεται στην εργατικότητα τους. Συνήθως οι άνθρωποι επιζητούν εργασία με άμεσο πλούσιο κέρδος. Λίγη δουλειά, πολλά λεφτά. Είναι η «αλαζονεία του βίου» (Α' Ίωάν. 2,16). Εγκαταλείπουν μία τίμια δουλειά, διότι δεν τους αποδίδει πολλά λεφτά. Αντίθετα βλέπουμε στους ψαράδες της Γαλιλαίας- πολύ κόπο, ελάχιστο, μηδαμινό κέρδος. Κοιτάτε τους.

Τί ταπείνωσις, τί σκληραγωγία, τί θυσία ανέσεων, αλλά και τί ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο! Μακρυά από τη θαλπωρή του σπιτιού. Μοναδική συντροφιά τους ο απέραντος ουρανός και η θάλασσα. Θυσιάζουν τον ύπνο. Όλη τη νύκτα στο νερό. Μετά την πικράδα της μιας αποτυχίας η απογοήτευσις από την όλη προσπάθεια. «Δι΄ όλης της νυκτός...» (στ. 5).

Και σαν ξημέρωσε; Χαρά στο κουράγιο τους! Περιποιούνται τα δίχτυα τους, με την ελπίδα μιας μελλοντικής επιτυχίας. Για νάχης κουράγιο μετά από αλλεπάλληλες αποτυχίες να ετοιμάζεσαι για νέο αγώνα, σημαίνει, πώς έχεις ταπείνωσι. Ο εγωιστής τα παρατάει όλα και παραδίνεται στην απελπισία.

Στην υπακοή

Άλλ' η ταπείνωσις των ψαράδων φαίνεται περισσότερο στην υπακοή τους. Μετά την ολονύκτια αποτυχία εμφανίζεται μπροστά τους ο Χριστός. Προστάζει το Σίμωνα Πέτρο: «Επανάγαγε εις το βάθος και χαλάσατε τα δίκτυα υμών εις άγραν» (Λουκ. 5, 4). Ο Πέτρος κάνει υπακοή: «Επί τω ρήματί σου χαλάσω το δίκτυον» (Λουκ. 5, 5). Η υπακοή αυτή φανερώνει ταπείνωσι, και μάλιστα βαθειά. Σε βάθος έρριξε τα δίχτυα του ο Πέτρος. Περισσότερο βάθος είχε η πίστις του στο Χριστό. Θέλεις να μέτρησης την πίστι σου; Το ακριβέστερο μέτρο της πίστεως είναι η υπακοή στο θέλημα, στις εντολές του Θεού.

Γιατί η υπακοή του Πέτρου φανερώνει ταπείνωσι και έχει μεγάλη αξία;

• Φαντασθήτε ένα τεχνίτη, ειδικό και έμπειρο, να κάνη υπακοή σε κάποιον, πού δεν έχει καμμία σχέσι με το αντικείμενο της εργασίας του. Ποιος ειδικός κάνει υπακοή σ' έναν άσχετο, όταν μάλιστα του υπαγορεύη πράγματα αντίθετα με την τεχνική της εργασίας του; Κανείς. Και όμως, ο Πέτρος, ο έμπειρος ψαράς, κάνει υπακοή στον Ιησού, πού του λέγει να ρίξη τα δίχτυα του κατά το φως της ημέρας.

Άλλος στη θέσι του Πέτρου θ' αντιδρούσε: «Και ποιος είσαι συ, πού θα με διάταξης τι θα κάνω; Αφού δεν είχαμε αλιεία όλη τη νύκτα, πού είναι ο κατάλληλος καιρός για ψάρεμα, θα έχουμε αλιεία και ψάρια την ήμερα, με το φως του ήλιου; Και αφού επιμένεις, μπρος, έλα συ να ρίξης τα δίχτυα».

Τίποτε από όλα αυτά δεν είπε, ούτε σκέφτηκε ο Πέτρος. Πειθάρχησε αμέσως. Η λογική του υποτάχθηκε στο Λόγο. Γιατί; Διότι ο Πέτρος κατάλαβε, ότι ο Ιησούς δεν είναι ένας απλός άνθρωπος. Αν δεν είναι ο έμπειρος ψαράς της Γαλιλαίας, είναι όμως ο Άπειρος. Άπειρος όχι με την έννοια ότι δεν έχει πείρα, αλλά διότι δεν έχει πέρας. Ο Πέτρος, πού μόλις υποψία είχε, ότι ο Άγνωστος πού τον διατάσσει, είναι κάτι παρά πάνω από άνθρωπος, υπακούει αμέσως σε κάτι πού ξεπερνά τη λογική της τέχνης του. Κι εμείς, πού γνωρίζουμε, πού έχουμε βεβαιότητα ότι ο Άγνωστος επισκέπτης της Γαλιλαίας είναι ο παντοδύναμος Θεός, σαρκωμένος, δεν υπακούουμε ούτε σε λογικά πράγματα, πού παραγγέλλει ο Θεάνθρωπος Ιησούς.

Να γιατί έχει μεγάλη αξία η υπακοή του Πέτρου. Ο Πέτρος είχε αγρυπνήσει και είχε κοπιάσει ολόκληρη τη νύχτα. Όταν όμως τον διέταξε ο Ιησούς Χριστός, ήταν βέβαιος, ότι οι δυνάμεις του θα ανανεωθούν και θα μπορούσε να συνέχιση το έργο, ένα έργο χωρίς αποτέλεσμα, χωρίς τον Ιησού' ένα έργο με ελπιδοφόρο αποτέλεσμα, αφού δίπλα βρισκόταν ο Χριστός.

Οι διάκονοι του Ευαγγελίου οφείλουν να επιμένουν στο έργο τους και όταν ακόμη δεν βλέπουν κανένα καρπό του έργου τους. Αρκεί ν' ακολουθούν τις οδηγίες, πού λαμβάνουν από το λόγο του Κυρίου. Στο τέλος το έργο της πνευματικής αλιείας θα στεφθή από επιτυχία και θα έχη και εμφανείς καρπούς, αρκεί να γίνεται με ταπείνωσι και ως έργο υπακοής στο Χριστό.

• Και για άλλο λόγο έχει αξία η υπακοή του Πέτρου. Το ίδιο είναι να επαναλάβης μία πράξι, πού είχε σπουδαία απόδοσι, και το ίδιο να επαναλάβης μία ανενέργητη πράξι; Ο Ιησούς Χριστός είπε στον Πέτρο να ξαναρρίξη τα δίχτυα: «Επανάγαγε» (Λουκ. 5,4). Και πάλι ρίξε τα δίχτυα Του λέγει να επαναλάβη κάτι, πού είχε κάνει πολλές φορές χωρίς αποτέλεσμα Ελπίδα θαύματος χωρίς προηγούμενο. Εμείς σήμερα έχουμε το προγούμενο για κάθε τι, πού ο Θεός παραγγέλλει. Και σε μας λέγει ο Χριστός: «Επανάγαγε». Πάλι και πάλι, «έτι και έτι». Ξανάκανε την πράξι, ξανααγωνίσου. Άλλα κάθε πράξις μας σήμερα είναι επανάληψις θαύματος, δεν είναι πρωτόγνωρο θαύμα Ο Θεός, πού μας χάρισε το προηγούμενο θαύμα, θα μας δώση και το σημερινό. Ο Θεός, πού μας φρόντισε χθες, θα μας φροντίση και σήμερα. Τα θαύματα του παρελθόντος αποτελούν την έγγύησιγιάτά θαύματα του μέλλοντος.

Ο Πέτρος θα έκανε κάτι, πού για πρώτη φορά θα το έβλεπε. Εμείς καλούμεθα να κάνουμε κάτι, πού χιλιάδες φορές έχει συντελεσθή ως θαύμα του Θεού. Ας αναφέρουμε συγκεκριμένη εντολή του Θεού, την εντολή της τεκνογονίας: «Επανάγαγε». Άφησε και πάλι να γίνη το θαύμα. Κάνε και άλλο παιδί. Τα 98% των σημερινών γονέων, και των θεωρουμένων χριστιανών, αντιδρούν στο βασικό αυτό νόμο, πού δεν είναι καν αρετή, άλλ' αποτελεί κατά φύσιν κατάστασι. Γιατί αντιδρούν; Διότι αμφιβάλλουν, ότι ο Θεός, πού έκανε το προηγούμενο θαύμα, με τα προηγούμενα παιδιά, θα ξανακάνη το θαύμα. Και γιατί αμφιβάλλουν; Βασικά διότι δεν έχουν ταπείνωσι. Πάνω από το Θεό θέτουν το «εγώ» τους. Να γιατί έχει μεγάλη αξία η υπακοή του Πέτρου, διότι πάνω από τη δική του γνώμη έθεσε την εντολή του Χριστού.

Συναίσθησις της αμαρτωλότητος

Η ταπείνωσις του Πέτρου φάνηκε ακόμη στη συναίσθησι της αμαρτωλότητός του. Όταν είδε το θαύμα, την καταπληκτική ευλογία, σκέφθηκε την αναξιότητά του. Αν ήταν άλλος στη θέσι του Πέτρου, θα έλεγε: «Είδατε τί είμαι εγώ; Μπορεί τη νύκτα τίποτε να μην έπιασα, αλλά τώρα έπεσα "διάνα". Είμαι υπέροχος ψαράς». Ο Πέτρος δεν οικειοποιείται ξένη ικανότητα και ξένο επίτευγμα γνωρίζει, ότι θεϊκή ικανότητα του γέμισε τα δίχτυα. Και αισθάνεται την αναξιότητά του κοντά στον Κύριο. Πιθανόν και άλλο θαύμα του Ιησού να είχε παρακολουθήσει ο Πέτρος. Άλλα πολλές φορές συμβαίνει κάποιο γεγονός να θίγη την καρδιά περισσότερο από αλλά παρόμοια ή και ανώτερα. Το θαύμα αυτό άλλωστε για τον Πέτρο ήταν πηγή μεγαλυτέρου θαυμασμού, και διότι ήταν θαύμα πάνω στο επάγγελμα του. Όπως η θεραπεία κάποιου ανιάτου και ετοιμοθάνατου άρρωστου θα έκανε οπωσδήποτε ιδιαίτερη εντύπωσι στο γιατρό, έτσι η θαυμαστή αλιεία ενεποίησε εξαιρετική εντύπωσι στον ψαρά Πέτρο. Γνώριζε καλά τη λίμνη ο Πέτρος. Ποτέ δεν είχε ζήσει τέτοια επιτυχία δεν μπορεί, λοιπόν, διαφορετικά να ερμηνεύση το γεγονός, παρά ως παρουσία του ίδιου του παντοδυνάμου Θεού. Γι΄ αυτό και αισθάνεται ιερό δέος και βαθειά ταπείνωσι.

•           Η ταπείνωσις του λυγίζει τα γόνατα. «Προσέπεσε τοις γόνασιν Ιησού» (Λουκ. 5,8).

•          Η ταπείνωσις τον ωδή νησε σε αυτομεμψία.  «Έξελθε άπ' εμου, ότι ανήρ αμαρτωλός ειμί, Κύριε» (Λουκ. 5,8). Εμείς  σήμερα  γογγύζουμε,   διότι  θεωρούμε  τον  εαυτό  μας σπουδαίο, άξιο για καλύτερη θέσι, για μεγαλύτερη τιμή. Ο Άγιος σκέπτεται διαφορετικά: «Πολύ μου είναι και πού λέγομαι χριστιανός. Πολύ μου είναι και πού αναπνέω. Πολύ μου είναι και πού με ανέχεται ο Θεός».

Όταν η θεϊκή δύναμις αποκαλύπτεται μπροστά μας, και μάλιστα εμφαντικά, με έκτακτα γεγονότα, αφυπνίζεται μέσα μας η συναίσθησις της αμαρτωλότητος. Στεκόμεθα με φόβο. Και οι καλύτεροι και οι αγιώτεροι των ανθρώπων είναι αμαρτωλοί. Μόνος ο Χριστός «εκτός αμαρτίας υπάρχει». Οφείλουμε, λοιπόν, να ομολογούμε την αμαρτωλότητα και αναξιότητά μας σε οποιαδήποτε περίπτωσι, πολύ περισσότερο όταν βρισκώμεθα μπροστά στο Χριστό, μπροστά στο φρικτό του θυσιαστήριο, μπροστά στο άγιο Ποτήρια.

Ο Πέτρος δεν θεωρεί τον εαυτό του άξιο της παρουσίας του Χριστού. «Φύγε, Κύριε»!. Ευτυχώς, πού ο Κύριος δεν έφυγε!

Εμείς ας θεωρούμε ανάξιο τον εαυτό μας της παρουσίας του Χριστού. 'Αλλοίμονο όμως, αν ο Σωτήρας Κύριος απομακρυνθή από κοντά μας!

* * *

•           Η ταπείνωσις μεταφράζεται σε υπακοή.

•           Η ταπείνωσις  μεταφράζεται σε συναίσθησι και εξομολογητική διάθεσι.

•          Η ταπείνωσις μεταφράζεται σε   θάμβος μπροστά στο θαύμα του Χριστού. Ο εγωιστής θαυμάζει τη δική του «καλικατούρα» και δεν θαυμάζει το αριστούργημα του αλλού. Θαμπωνόμεθα μπροστά στα ανθρώπινα επιτεύγματα. Δεν θαμπωνόμεθα μπροστά στα μεγαλεία του Θεού. Ο απόστολ. Πέτρος, πού είχε τη στιγμή εκείνη βαθειά ταπείνωσι, γέμισε «θάμβος»(Λουκ. 5, 9).

Η ταπείνωσις τέλος μεταφράζεται σε αφιέρωσι πλήρη στο Θεό, σε απόλυτη εμπιστοσύνη στο θέλημα Εκείνου. Τα άφησαν όλα οι ψαράδες της Γαλιλαίας και ακολούθησαν πιστά τον Ιησού. Γιατί; Διότι είχαν ταπείνωσι. Όποιος έχει ταπείνωσι, αυτός αφήνει τον εαυτό του απόλυτα στην αγκαλιά του Θεού. Όποιος έχει ταπείνωσι, αυτός κάνει πράξι εκείνο, πού λέγουμε στις ιερές ακολουθίες: «Εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα».

 

Από το βιβλίο «Ο Χριστός χθες και σήμερα - Κυριακοδρόμιο Ευαγγελίων», Αθήνα 1993

Αγιολογιο

Αγιον Ορος

Αγιοι της Λεσβου

©2005-2016 Zoiforos.gr || Σχεδίαση - Ανάπτυξη Lweb.GR

Login or Register

Register

User Registration
or Cancel