Λοιπόν; Ο δικός σου Σταυρός ποιος είναι; Δεν έχεις; Δεν μπορεί να μην έχης. Τότε πώς εντάχτηκες στο στρατό του Χριστού; Έχεις; Ποιος σου τον έδωσε; Μοιάζει με το δικό Του Σταυρό;
• Σε ποιο καμίνι κατασκευάστηκε; Είναι από καλό μέταλλο ή σκουριασμένο παλιοσίδερο;
• Ποιος τον φ υ τ ε ψ ε ; Ο πόνος ή το πείσμα; Ο πόθος ή το πάθος;
Ναι! Και τα δυο φτιάχνουν σταυρούς, και ο άγιος Πόθος και το άγριο πάθος. Στην πρώτη περίπτωσι είναι Ίσιος Σταυρός, στην άλλη Στραβός Σταυρός.
• Τί σύμπτωσις! Τα γράμματα, πού σχηματίζουν τη λέξι «Σταυρός», τα ίδια γράμματα σχηματίζουν και την πιο αισχρή λέξι, τα ίδια σχηματίζουν και την πιο λοξή θρησκευτικότητα.
Σ Τ Α Υ Ρ Ο Σ!
• Αν το τρίτο γράμμα, το Α, γίνη δεύτερο, τότε ή λέξις ΣΤΑΥΡΟΣ παραμορφώνεται και γίνεται ΣΑΤΥΡΟΣ. Τα ίδια γράμματα φτειάχνουν τη λέξι της υψίστης θ υ σ ία ς, τα ίδια φτειάχνουν και τη λέξι του πιο αισχρού βιασμού.
Σάτυρος! Όποιος βιάζει ένα παιδί. Όποιος σκοτώνει ένα παιδί. Όποιος ηδονίζεται κακοποιώντας, πολτοποιώντας (με την έκτρωσι) ένα ζωντανό παιδί, μόνο και μόνο γιατί είναι ανυπεράσπιστο.
Αυτός, ο οποιοσδήποτε διεστραμμένος και σάτυρος, αυτός δεν πρόσεξε ένα γράμμα, το Α. Αν μπή σωστά το Α, σχηματίζεται ο Σταυρός της Αγάπης. Αν μπή στραβά το Α, σχηματίζεται ο Σάτυρος της Άπατης. Και τότε ο ένοχος, ο δράστης, καταδικάζεται να σήκωση άλλου είδους σταυρό, ένα ΣΤΡΑΒΟ σταυρό.
• Εδώ έχουμε πάλι ίδια σχεδόν γράμματα, αλλά διαφορετικά βαλμένα. Αν το πέμπτο γράμμα της λέξεως, το Ρ, το βάλουμε δεύτερο, τότε ο ΣΤΑΥΡΟΣ γίνεται ΣΤΡΑΒΟΣ. Πόνος και ο ένας, πόνος και ο άλλος.
Μα άλλος ο πόνος, πού φέρνει τη γλυκύτητα της χαράς. Άλλος ο πόνος, πού κουβαλάς εφιαλτικά και καταπιεστικά στη ζωή σου, γιατί ένας τρομοκράτης σε μαστιγώνει συνέχεια.
Ο Θεός μιλάει και -για τους δυο Σταυρούς, και -για τον σωστό και ίσιο, και -για τον στραβό και φρικιαστικό: «Εάν θελήσετε να με ακούσετε, τα αγαθά της γης φάγεσθε. Αν δεν θέλετε και δεν με εισακούσετε, τότε μάχαιρα ημάς κατέδεται» (Ήσ. α'20).
• Τί προτιμάς; Το Σταυρό του Χριστού, πού δρέπεις όλα τα σπουδαία αγαθά, ή το Στραβό σταυρό, τη σκληρή τιμωρία, πού μόνος σου διάλεξες και σου ξεσχίζει σαν μαχαίρι την καρδιά;
Χρυσόστομος, ζωγράφος του Σταυρού
Αλλ' ας δούμε πρώτα, πώς ζωγραφίζει το Σταυρό του Χριστού ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος:
«Ο Σταυρός πύλας Άδου ανέωξε.
Ο Σταυρός ουρανών αψίδας ανεπέτασε.
Ο Σταυρός παραδείσου είσοδον ενεκαινισε.
Ο Σταυρός του διαβόλου τα νεύρα εξέκοψε.
Ο Σταυρός την οικουμένην έσωσε και επίστρεψε.
Ο Σταυρός την πλάνην εξήλασε.
Ο Σταυρός την αλήθειαν επανήγαγε.
Ο Σταυρός την γην ουρανόν εποίησε.
Ο Σταυρός τους ανθρώπους αγγέλους ειργάσατο».
Ε.Π.Ε. 11,194
Μετάφρασις
Ο Σταυρός άνοιξε τις πύλες του Άδη.
Ο Σταυρός άνοιξε τις αψίδες των ουρανών.
Ο Σταυρός άνοιξε τον παράδεισο.
Ο Σταυρός κατέστρεψε το κράτος του διαβόλου.
Ο Σταυρός έσωσε την οικουμένη.
Ο Σταυρός εξαφάνισε την πλάνη.
Ο Σταυρός επανέφερε την αλήθεια.
Ο Σταυρός έκανε τη γη ουρανό,
Ο Σταυρός τους ανθρώπους μετέβαλε σε αγγέλους.
Οι τρεις Σταυροί του Γολγοθά
Ο Σταυρός στο Γολγοθά υψώθηκε για να δήλωση τί σημαίνει αγάπη.
• Άνθρωποι τον ύψωσαν. Ανθρώπινος ο Σταυρός, φτειαγμένος από χέρια ανθρώπινου μίσους, πού όμως μεταμορφώθηκε, γιατί εκεί απλώθηκαν και καρφώθηκαν τα χέρια της άπειρης Αγάπης.
Μεταμορφώθηκε:
Από Στραβόξυλο σκληρότητας σε Σταυρόξυλο θεϊκής Αγάπης.
Από Στραβόξυλο μίσους, σε Σταυρόλεξο αιώνιας λυτρώσεως.
Από Στραβόξυλο κατάρας, σε Σταυροκλίμακα ευλογίας.
Από Στραβόξυλο εξαρτήσεως, σε Σταυρό ελευθερίας και αποκαθηλώσεως.
Από Στραβόξυλο καταδίκης σε θάνατο, σε Σταυροχάρι συγγνώμης και Σταυροχάρτι αφέσεως.
• Δίπλα του ο άλλος Σταυρός.
Του ληστή, του θεολόγου ληστή, του ευαίσθητου ληστή, του δακρυσμένου ληστή.
Ξεκίνησε ως Στραβόξυλο κακότητας και εγκληματικότητας. Και ξαφνικά το Στραβόξυλο, ο αγκυλωτός Σταυρός της απύθμενης διαστροφής, μεταβάλλεται σε ξύλο ζωής. Σαν να λέη στον καθένα μας:
—Πάρε τον πιο Στραβό σταυρό, πού κατασκεύασες, και βούτηξε τον στα δάκρυα της μετανοίας. Δεν θα σου φυγή ο πόνος. Μα η λύπη σου θα γίνη «εις μετάνοιαν» (Β' Κορ. ζ' 9-10).
Έπαψε ο ληστής να πονάη; Όχι. Μα μπολιάστηκε και από άγριος έγινε άγιος Σταυρός. Μέσα σε δευτερόλεπτα. Μεταβολή, μεταμόρφωσις, σωτηρία. Σαν να λέη πάλι στον καθένα μας:
—Κάνε το Σταυρό, πού έχεις, σκαλοπάτι για ν' ανέβης. Ψηλά, πολύ ψηλά. Το μπαλκόνι της απελπισίας κάνε το θεωρείο τον Ουρανού. Μπορείς. Ευλογημένος να γίνη ο Σταυρός σου.
• Δίπλα του και ο άλλος Σταυρός. Στραβός σταυρός με το Στραβό ληστή.
—Στραβός είσαι, σαν να του λέη ο άλλος. Λεν βλέπεις, δεν ακούς; Τίποτε δεν διακρίνεις από το θεϊκό μεγαλείο Αυτόν, πού «ουδέν άτοπον εποίησε». Κι εγώ ήμουν σαν και σένα. Μα ξεστραβώθηκα...
Παρέμεινε δεμένος στο Στραβό σταυρό του. Θα μπορούσε να γίνη ΣΥσταυρωμένος, οπότε ο Στραβός πόνος του, η καταδίκη πού μόνος του κατασκεύασε, θα μεταμορφωνόταν. Πόνος γλυκύς ο πόνος του με το Χριστό.
Στραβοπάτησε στη ζωή του. Έφτειαξε το Στραβό σταυρό του. «Τα οψώνια της αμαρτίας θάνατος», θα πή αργότερα ο Παύλος (Ρωμ. στ' 23). Όπως έστρωσε, κοιμήθηκε. Μόνο, πού θα μπορούσε να κοιμηθή όχι σε στραβόξυλο, αλλά στο κρεββάτι του Σταυρού. Και τότε θα ξυπνούσε βλέποντας αγγέλους «εν τω παραδείσω». Ενώ τώρα ξύπνησε βλέποντας όχι απλώς βρυκόλακες, αλλά «τας όψεις των σκοτεινών και πονηρών πνευμάτων».
—Μπορείς, σαν να του έλεγε ο άλλος!
—Όχι, επέμενε εκείνος. Και έμεινε στο Στραβό της αιώνιας στραβομάρας.
Γιατί; Διάλεξε το ΑΝΤΙ, όχι το ΣΥΝ. Όχι μαζί με το Χριστό. Αντίθετος στο Χριστό. Υβριστής, βλάσφημος.
Το ξύλο της Εδέμ
Ας πάμε λίγο πιο πέρα, στην προϊστορία και του Σταυρού και του Στραβού σταυρού.
• Κανονικός Σταυρός ήταν το ξύλο του Παραδείσου της Εδέμ, πού προτυπώνει το Ξύλο του Σταυρού του Χριστού.
«Εν μέσω της Εδέμ ξύλον ήνεγκε θάνατον εν μέσω δε της γης ξύλον ζωής εβλάστησεν. Γευσάμενοι γαρ του πρώτου, άφθαρτοι όντες φθαρτοί γεγόναμεν τυχόντες δε τον δευτέρου, της αφθαρσίας κατετρυφήσαμεν δια Σταυρόν γαρ σώζει ο Θεός το γένος των ανθρώπων» (κάθισμα 20 Σεπτ.).
Ξύλο, δέντρο, στην Εδέμ, πού μπορούσε να γίνη ή Ξύλο σωτηρίας ή Στραβόξυλο, γιατί όχι και καυσόξυλο για τη φωτιά της κολάσεως.
• Η επιλογή, πού καλείται να κάνη ο άνθρωπος, είναι ένας σταυρός, ελαφρός βέβαια• πάντως Σταυρός. Άρχισε να δυσκολεύη, όταν βρέθηκε στον πειρασμό, στον ερεθισμό, στο ξεσήκωμα του Διαβόλου. Η υ π α κ ο ή είναι Σταυρός. Δεν γίνεται το δικό μας. Γίνεται το θέλημα του Θεού.
Μα όταν δεν διαλέγης την υπακοή και διαλέγης την παρακοή, τότε και τον ήλιο στραβά βλέπεις και τον θεό τον παραβλέπεις.
• Μικρός και ελαφρός εκείνος ο Σταυρός, όχι γιατί βρισκόταν ο άνθρωπος μπροστά σε τόσες προσφορές, αμέτρητες, και μπορούσε να μη σκοντάψη στη μια απαγόρευσι. Όχι μόνο, γι' αυτό, αλλά και διότι από το ξύλο εκείνο, δια της υπακοής, θα είχε δρέψει τους πιο γλυκείς καρπούς, το «καθ' ομοίωσιν», την κοινωνία με τον Θεό.
• Το μικρό Σταυρό της υπακοής ο άνθρωπος τον μπόλιασε με την παρακοή του. Και έγινε βαρύς Σταυρός, ασήκωτος. Έγινε ο πρώτος Σ τ ρ α β ό ς σταυρός. Στράβωσε το μέλλον του ανθρώπου.
Μπήκε στη ζωή η αμαρτία και ο θάνατος.
Η εξάρτησις
Η εξάρτησις δεν είναι σταυρός;
• Ο ένας, ο άγιος, έχει δυσκολίες. Ξέρει, ότι «ο σωστός δρόμος είναι ο ανήφορος». Το μεγαλύτερο όμως ανήφορο τον ανέβηκε φορτωμένος τον πιο βαρύ Σταυρό ο Χριστός, ο άγιος Κατήφορος. Κατέβηκε, για να ανέβη. «Ο αναβάς αυτός εστί και ο καταβάς» (Έφεσ. δ' 19). Ανέβηκε, για να μας ανεβάση. «Συνήγειρεν ημάς και συνεκάθισεν εν τοις επουρανίοις» (Έφεσ. β' 6).
• Ο άγιος ζη ελεύθερα την ευλογημένη εξάρτησι του Σταυρού. Δεν γίνεται δούλος των παθών. Λέει ο ιερός Χρυσόστομος: «Ουχ η σωματική δουλεία βλάπτει, άλλ' η της αμαρτίας. Ουδείς σε ουδέν αδικήσαι δυνήσεται, αδούλωτον έχοντα το ήθος. Αν δε ταύτης ης δούλος, καν μυριάκις ελεύθερος ης, ουδέν όφελος σοι της ελευθερίας. Τί γαρ όφελος, είπε μοι, όταν ανθρώπω μεν μη δούλευες, τοις δε πάθεσι σαυτόν υποκατακλίνης;» (Ε.Π.Ε. 18,540). Μετάφρασις: Δεν βλάπτει τόσο η σωματική δουλεία, όσο η δουλεία της αμαρτίας. Κανένας δεν θα μπορέση σε τίποτε να σε αδικήση, αν έχης αδούλωτο φρόνημα. Αν όμως είσαι δούλος της αμαρτίας, και όταν είσαι ελεύθερος, κανένα όφελος δεν έχεις από την εξωτερική ελευθερία σου. Πες μου• Ποιο το όφελος, όταν δεν είσαι μεν δούλος άνθρωπου, αλλά υποδουλώνης τον εαυτό σου στα πάθη;
—Θα σου βάλω Σταυρό, ψιθυρίζει στον άγιο ο Χριστός. Τον δέχεσαι;
—Να είναι ευλογημένο. Άλλωστε άλλος τρόπος δεν υπάρχει. Έτσι είπες: «Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, αράτω το Σταυρόν αυτού» (Μάρκ. η'34).
• Πονάει, δοκιμάζεται και ο άγιος.
Μα αγόγγυστα.
—Τον διάλεξα, γιατί με διάλεξε. Ο δικός μου Σταυρός είναι μικρός και ελαφρός. «Ιμιτασιόν», απομίμησις του μεγάλου Σταυρού.
—Σε ευχαριστώ, Χριστέ, για το σταυρό, πού μου χάρισες. Λεν ζητώ αποκαθήλωσι από το καθήκον. Οι εντολές σου είναι κάποτε σταυρός. Μα πάντα ευλογημένος.
• Πίσω από τον άγιο έρχεται άλλος σταυροφόρος. Καρφωμένος και αυτός. Πονάει στο σώμα, πονάει και στην ψυχή. Πονάει η ελευθερία του. Σμπαραλιασμένα τα φτερά της. Κόλλησε στην αμαρτωλή εξάρτησι.
Υποφέρει φρικτά. Σταυρός, μα είναι Στραβός ό σταυρός, γιατί δεν τον έφτειαξε ο Χριστός στο εργαστήρι της αγάπης Του. Τον έφτειαξε μόνος του στο εργαστήρι, πού λέγεται, το κέφι μου, το γούστο μου, το μεράκι μου, το πάθος μου!
• Πίσω και από αυτόν έρχονται και άλλοι. Κρατάνε στα χέρια τους σταυρούς. Μα είναι όλοι Στραβοί.
Όταν με το Σταυρό στο χέρι προσφέρης και θυσιάζεσαι, κατέχεις τον ευλογημένο Σταυρό.
Όταν με το Σταυρό στο χέρι οργανώνης Σταυροφορίες θρησκευτικού ιμπεριαλισμού, τότε όλοι οι Σταυροί στα χέρια και στο σώμα των Σταυροφόρων είναι Στραβοί σταυροί. Στραβοί, όργανα μίσους, όχι αγάπης και αδελφωσύνης.
Μπορεί ν' αλλάξη;
—Δεν μπορεί να γίνη ο Στραβός σταυρός, Σταυρός ευλογημένος;
• Μπορεί. Βλέπω μια γυναίκα, πού μπορεί και θέλει να επεμβή, να ισιώση το Σταυρό. Είναι η μετάνοια. Αυτή και το πιο πικρό το μεταβάλλει σε γλυκό.
Το δάκρυ, πού είναι μαρτύριο, το μεταστοιχειώνει και το κάνει ευλογημένο δάκρυ. Το ακούσιο μαρτύριο της συνειδήσεως το μεταβάλλει σε εισιτήριο για τη βασιλεία των ουρανών. Η μετάνοια δεν είναι ανθρώπινη παρηγορία. Δεν είναι κερασάκι γλυκό πάνω σε πικραγγουριά. Είναι πόνος πάνω στην ε λ π ί δ α του Σταυρού και της Αναστάσεως.
• Κάνουμε τη ζωή μας δύσκολη, σκόλια, σκληρή και ασήκωτη. «Δεν είναι το βουνό μπροστά σου πού σε καταβάλλει• είναι το χαλίκι στο παπούτσι σου».
• Συνηθίσαμε στην ευμάρεια και ξεχνάμε την παιδαγωγική σημασία, πού έχουν οι δυσκολίες. «Εισέλθετε δια της στενής πύλης» (Ματθ. ζ' 13).
Λέει μια ξένη παροιμία: «Η αντιξοότητα δημιουργεί ανθρώπους και η ευημερία δημιουργεί τέρατα».
• Κάνουμε τη ζωή μας δύσκολη. Το πιο φρικτό: Δεν θα αποκαθηλωθούν μερικοί ποτέ από τους Στραβούς σταυρούς.
Λέει ο Χρυσόστομος: «Οψόμεθα σιδήρου χαλεπώτερα δεσμά περικειμένην την ψυχήν» (Ε.Π.Ε. 9, 458). Μετάφρασις: Θα δούμε δεσμά, πολύ χειρότερα απ' τα σιδερένια, πού την ψυχή αλυσοδένουν.
Αρχιμ. Δανιήλ Γ. Αεράκης
Από το μηνιαίο ορθόδοξο περιοδικό «Ιωάννης ο Βαπτιστής» - Όργανο ομωνύμου Συλλόγου Χριστοκοπίδου 12, 10554 – Αθήνα, έτος 56ο – τεύχος 583, Οκτώβριος 2013
Τηλέφωνα: 2103212713-2103212107
e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.