***

Αφιέρωμα

Μνήμη ποντιακής γενοκτονίας

Γερμανός Καραβαγγέλης

Μητροπολίτης και εθνάρχης Αμασείας

Μνήμη ελλήνων μαρτύρων του Πόντου και μνήμη μητροπολίτη Αμασείας. Επιστολή-ντοκουμέντο που δημοσιεύεται για πρώτη φορά από τον καθηγητή ιστορίας Κώστα Φωτιάδη και αποδεικνύει τη συνενοχή της Γερμανίας στο έγκλημα της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Συνεντεύξεις του μητροπολίτη Αυστρίας Μιχαήλ και του καθηγητή ιστορίας Βασίλη Γούναρη, οι οποίοι ζωντανεύουν τη δράση του φλογερού ιεράρχη: από την Καστοριά και τον Μακεδονικό Αγώνα στην Αμάσεια του Πόντου και την προσπάθεια να προστατεύσει την εκεί Ρωμιοσύνη.

Η εφημερίδα κυκλοφορεί και στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις. Μπορείτε να το στείλετε σε φίλους και σε γνωστούς που νομίζετε πως τους ενδιαφέρει το θέμα.

Η εισαγωγή του αφιερώματος

Μνήμη ελλήνων μαρτύρων του Πόντου και μνήμη μητροπολίτη Αμασείας Γερμανού Καραβαγγέλη. Καθοδηγητής και εμψυχωτής του Μακεδονικού Αγώνα ως μητροπολίτης Καστοριάς, λίγους μήνες μετά την "απόσυρσή" του από τη Μακεδονία κατόπιν διεθνών πιέσεων ο Γερμανός Καραβαγγέλης βρέθηκε ως άλλος ακρίτας-επίσκοπος στην έδρα της μητρόπολης Αμασείας, στην Αμισό ή Σαμψούντα του Πόντου. Στα χρόνια της διακονίας του πρόλαβε να αναζωογονήσει τα ελληνικά γράμματα και να σταθεί πλάι στους εκεί Ρωμιούς ως πραγματικός ποιμένας και εθνάρχης στην πιο οδυνηρή περίοδο της ιστορίας τους. Και δυστυχώς στην ουσία τους προετοίμασε για τη μαρτυρική έξοδό τους από την ίδια τη ζωή αλλά και από τα άγια χώματά τους. Η γενοκτονία των Ποντίων στηρίχθηκε στην πιο βίαιη και καλά οργανωμένη εγκληματική μέθοδο, η οποία μάλιστα -όπως αποδεικνύεται- ήταν σε πλήρη γνώση των Γερμανών, συμμάχων των Τούρκων, που συνεργάστηκαν μαζί τους και σε αυτήν την περίπτωση.

Ο αντάρτης, "επίσκοπος των εμπεριστάτων" Γερμανός Καραβαγγέλης θα ξεδιπλώσει και στον Πόντο τα εκρηκτικά, δημιουργικά, πολιτικά και διπλωματικά του χαρίσματα για να "συνωμοτήσει" με φίλους και -όπως το έλεγε πάντα η καρδιά του- με εχθρούς, τους οποίους τους έκανε συνεργάτες. Δεν θα αργήσει να έλθει σε συγκρούσεις με το εθνικό κέντρο, την Αθήνα, στην προσπάθειά του για μία ακόμη φορά να σώσει τον απόκεντρο και εκκρεμή ελληνισμό, αυτή τη φορά της Ρωμανίας του Πόντου.

Ο επίσκοπος Γερμανός δεν θα διστάσει μετά τη Μακεδονία να δημιουργήσει και στον Πόντο ένοπλα ανταρτικά σώματα ασφαλείας, ως αντίπαλο δέος σε εκείνους που εξευτέλιζαν οδυνηρά, βίαια και εγκληματικά την ανθρώπινη ζωή και υπόσταση με σκοπό την πλήρη εθνοκάθαρση των χριστιανικών πληθυσμών από την περιοχή.

Η εθνική ταπείνωση και ο εξευτελισμός που ακολούθησε δεν πρέπει να κρύβει από τη θέα μας την άδικη θυσία και γενοκτονία των μαρτύρων του Πόντου και το πόσο πόνο, θλίψη, δάκρυα, απόγνωση, μαρτύρια, αίμα και θάνατο περιέχει η επέτειος της 19ης Μαΐου. Ας μη μένουμε μόνο στην αδιάσειστη ιστορική καταγραφή της επετείου, στην αποτίμησή της ή έστω στην πολιτική της σημασία τότε και σήμερα. Ίσως βέβαια και η ίδια η οδυνηρή πραγματικότητα να μην αντέχεται, όταν για πολλά χρόνια αποκρύπτεται και δεν δικαιώνεται.

Όσο για τον εθνάρχη των Μακεδόνων και των Ποντίων, τον επίσκοπο Γερμανό, έζησε κι αυτός τη δική του εξορία, και μόλις τα τελευταία χρόνια δικαιώνεται.

Επιμέλεια αφιερώματος, κείμενο, συνεντεύξεις:

Στέλιος Κούκος

Συνεντεύξεις:

Μητροπολίτης Αυστρίας Μιχαήλ, Ο πρωτεργάτης του Μακεδονικού Αγώνα εθνάρχης των Ποντίων

Καθηγητής Βασίλης Γούναρης: Ήταν πραγματικός αντάρτης

Άρθρο

Καθηγητής Κώστας Φωτιάδης, Επί 20 μέρες έκλεπτον, ησέλγουν, εφόνευον

Κείμενα

Γερμανός Καραβαγγέλης: Ο επίσκοπος των εμπεριστάτων