Η νέα εγκύκλιος οριοθετώντας στους «μη Ορθοδόξους» μαθητές την εφαρμογή τόσο του δικού της περιεχομένου, όσο και του περιεχομένου της σχετικής προγενέστερης εγκυκλίου, ουσιαστικά. ...επανακαθιστά υποχρεωτική - όπως εκτιμούσαν χθες εκπαιδευτικοί κύκλοι - τη παρακολούθηση του θρησκευτικού μαθήματος για τους Ορθόδοξους μαθητές, ανατρέποντας τις μέχρι στιγμής εκτιμήσεις ότι η δυνατότητα απαλλαγής είχε γενικευμένο χαρακτήρα, ότι αφορούσε, δηλαδή, άπαντες: Ορθοδόξους, ετεροδόξους και αλλοθρήσκους.

* Έμπειρα στελέχη της εκπαίδευσης και παιδαγωγοί σε μια κατ' αρχήν εκτίμησή τους ανάφεραν ότι η συγκεκριμένη εγκύκλιος κινείται, σε θετική κατεύθυνση καθαρά και μόνο για λόγους ψυχοπαιδαγωγικούς, καθώς έρχεται να καλύψει το διδακτικό κενό που δημιουργείται στο ωρολόγιο πρόγραμμα σε αλλόθρησκους ή ετερόδοξους μαθητές οι οποίοι επικαλούμενοι «λόγους συνείδησης» απαλλάσσονταν και θα συνεχίσουν να απαλλάσσονται απ' τα Θρησκευτικά. Mέχρι τώρα οι μαθητές αυτής της κατηγορίας, δηλ. οι μη Ορθόδοξοι, την ώρα των Θρησκευτικών «έκοβαν βόλτες» στο προαύλιο, ενώ τώρα υποχρεώνονται να μένουν μέσα σε τάξη παρακολουθώντας ένα άλλο, εναλλακτικό μάθημα, όπως συμβαίνει και στα προηγμένα ευρωπαϊκά κράτη.

- «Υπό την γενική αυτή έννοια, λοιπόν, ναί, θα μπορούσαμε να πούμε ότι εξ επόψεως παιδαγωγικής η νέα εγκύκλιος κινείται σε θετική κατεύθυνση, δίδοντας λύση σ' ένα παιδαγωγικό, όσο και πρακτικό (απασχόληση μαθητών) ζήτημα», σημείωναν οι ίδιοι κύκλοι. Αναλύοντας, όμως, περαιτέρω την συγκεκριμένη εγκύκλιο οδηγούνταν σε πιο ειδικά συμπεράσματα, όπως:

α) Αφού η καινούργια (η χθεσινή) εγκύκλιος οριοθετεί το εύρος της δυνατότητας για απαλλαγή σε «μη Ορθοδόξους», λογικά, συνάγεται ότι για τους μαθητές που είναι Ορθόδοξοι χριστιανοί το μάθημα εξακολουθεί να έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα. Έμπειροι θεολόγοι καθηγητές επεσήμαιναν ότι «είναι αδιανόητο έως παράλογο να τίθεται θέμα «συνειδησιακό» στη παρακολούθηση του θρησκευτικού μαθήματος από ένα βαπτισμένο χριστιανό μαθητή, ή τους βαπτισμένους γονείς του....», υποστηρίζοντας με τον ισχυρισμό τους αυτό ότι το υπουργείο έρχεται απλώς να ξεκαθαρίσει ότι η δυνατότητα απαλλαγής απ’ τα Θρησκευτικά χωρίς, μάλιστα, αιτιολόγηση της σχετικής αίτησης, αφορά στους μη Ορθοδόξους – πράγμα απολύτως κατανοητό.

β) Ορισμένοι μάλιστα προσεκτικοί παρατηρητές των εξελίξεων γύρω απ’ το θρησκευτικό μάθημα, προς επίρρωσιν της παραπάνω άποψης (ότι η απαλλαγή αφορά αποκλειστικά τους μη Ορθοδόξους), παρέπεμπαν σε ρεπορτάζ της «Ελευθερίας» της περασμένης Παρασκευής, (22/08/2008, σελ. 16), όπου σε σχετική ανταπόκριση από τη Κέρκυρα, ο εκεί ευρεθείς υπ. Παιδείας κ. Ευρ. Στυλιανίδης έκανε ξεκάθαρο λόγο για προστασία προσωπικών δεδομένων «των αλλοθρήσκων ή αλλοδόξων μαθητών» που δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν στο μάθημα...». Αρα....

γ) Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη και στο σχετικό πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη (αριθ. πρωτ. 19905.04.2.1/15-11-2004, βλ. «Νομοκανονικά», εκδ. Αντ. Σάκκουλα, τεύχος Οκτ. 2005, σελ. 168 – 196), προς το οποίο εναρμονίζει τις εγκυκλίους του το υπ. Παιδείας, καταγράφεται μεν, ως θεωρητική προσέγγιση, η άποψη ότι το δικαίωμα της απαλλαγής πέραν των ετεροδόξων και αλλοθρήσκων θα μπορούσε να αναγνωρισθεί ακόμη και στους ορθόδοξους μαθητές, επισημαίνεται όμως και η εκ του Συντάγματος υποχρέωση των ορθοδόξων μαθητών να παρακολουθούν το μάθημα τονίζεται μάλιστα ότι «είναι νοητή η υποχρέωση αυτή για όσους δηλώνουν ότι είναι ορθόδοξοι και όχι για τους σιωπούντες σχετικώς». Αρα, όπως προκύπτει, ούτε ο Συνήγορος του Πολίτη φαίνεται να έχει αντιρρήσεις για την υποχρεωτική διδασκαλία του θρησκευτικού μαθήματος, τουλάχιστον, για τους Ορθοδόξους.

* Φυσικά, για όλα τα παραπάνω το ΥΠΕΠΘ οφείλει να τοποθετηθεί με σαφήνεια, εκδίδοντας (γιατί όχι;) και τρίτη εγκύκλιο. Το θέμα είναι πολύ λεπτό και αυτό που χρειάζεται η εκπαιδευτική κοινότητα δεν είναι απανωτές εγκύκλιοι οι οποίες λόγω πολυπλοκότητος του θέματος χρήζουν ....συνταγματολογικής ερμηνείας, αλλά σαφείς και ξεκάθαρες οδηγίες για την εκπαιδευτική εφαρμογή του μαθήματος.