1.12.2008
Ἀξιότιμε Κύριε Συνήγορε τοῦ Πολίτου,
Διαβάσαμε τὰ δύο κείμενά σας, ἐπιστολὲς πρὸς τὸ Ὑπουργεῖο Παιδείας, καὶ ἐπειδὴ διαπιστώσαμε τὴν ἀγωνία σας γιὰ τὴν «εὔρυθμη λειτουργία τῶν σχολείων», ἀγωνία καὶ ἔγνοια ἡ ὁποία διακατέχει καὶ μᾶς, σᾶς ὑποβάλλουμε κάποιες ἀπορίες - ἐρωτήματα νομικῆς φύσεως καὶ θὰ χαροῦμε ἐὰν μᾶς ἀπαντήσετε – διαφωτίσετε:
1) Ὑπάρχει νομικῶς δυνατότητα νὰ γίνει τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν ὑποχρεωτικὸ γιὰ ὅλους ἀνεξαιρέτως τοὺς μαθητές, ἐὰν φερ’ εἰπεῖν ἀλλάξει ὁ «ὁμολογιακὸς» χαρακτήρας τοῦ μαθήματος; Δὲν ἔρχεται αὐτὸ σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν Σύμβαση τῆς Ρώμης, ὅπου γίνεται λόγος γιὰ «θρησκευτικὲς καὶ φιλοσοφικὲς πεποιθήσεις»;
2) Μπορεῖτε νὰ μᾶς προτείνετε συγκεκριμένους τρόπους ὥστε νὰ ἐφαρμόζεται ἡ σύσταση τῆς Ἀρχῆς Προστασίας Προσωπικῶν Δεδομένων ποὺ λέγει ὅτι «ἡ διοίκηση (ὁ ὑπεύθυνος ἐπεξεργασίας διευθυντὴς τοῦ σχολείου) δικαιοῦται νὰ ἐλέγχει τὴ σοβαρότητα τῶν σχετικῶν δηλώσεων»[1] γιὰ τὶς ἀπαλλαγές;
3) Πῶς στηρίζεται νομικῶς ἡ πρότασή σας γιὰ ἀπαλλαγὴ τῶν μαθητῶν ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὶς θρησκευτικές τους πεποιθήσεις; Δὲν ἔρχεται σὲ ἀντίθεση μὲ παλαιότερο πόρισμα τῆς δικῆς σας Ἀρχῆς, στὸ ὁποῖα γράφατε ὅτι «Κατὰ τὴν ὡς ἄνω ἀπόφαση [3356/1995 Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας], πρῶτον μὲν κρίνεται ὑποχρεωτικὴ γιὰ τοὺς ὀρθοδόξους μαθητές, δεύτερον δὲ κρίνεται θεμιτὴ ἡ ἀπαίτηση ἀποκάλυψης τῶν θρησκευτικῶν πεποιθήσεων τῶν μαθητῶν ὡς προϋπόθεση ἀπαλλαγῆς αὐτῶν ἀπὸ τὴν παρακολούθηση τοῦ μαθήματος. Δὲν φαίνεται, ἔτσι, νὰ καταλείπονται περιθώρια γιὰ λυσιτελῆ ὑποστήριξη τῆς ἄποψης περὶ τῆς δυνατότητας ἀπαλλαγῆς ἀκόμη καὶ ὀρθοδόξων μαθητῶν … ὁ Συνήγορος τοῦ Πολίτη δὲν θεωρεῖ σκόπιμη τὴν ἐπιμονὴ σὲ εἰσηγήσεις ἀντίθετες πρὸς τὴ νομολογία»[2].
4) Σὲ πολλὲς εὐρωπαϊκὲς χῶρες ὑπάρχει στὴ θέση τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν ἕνα ἐναλλακτικὸ ἐξίσου ὑποχρεωτικὸ μάθημα γιὰ ὅσους ἀπαλλάσσονται ἀπὸ τὸ πρῶτο μὲ αἴτηση τῶν γονέων τους, στὴν ὁποία δηλώνεται ὁ λόγος τῆς ἀπαλλαγῆς. Πῶς συμβιβάζεται αὐτὸ μὲ τὴν ἀπόφαση ποὺ ἐπικαλεῖσθε γιὰ ἀθέμιτη «ἀξίωση γνωστοποίησης πεποιθήσεων ὡς προϋπόθεση ἄσκησης δικαιώματος»; Στὰ καθ’ ἡμᾶς πῶς συμβιβάζεται τὸ γεγονὸς ὅτι μὲ τὴ δημοσιοποίηση τοῦ θρησκεύματός τους ἀποκτοῦν οἱ Ἕλληνες Μουσουλμᾶνοι τὸ προνόμιο νὰ ἐγγράφονται στὰ Α.Ε.Ι. – Τ.Ε.Ι. τῆς χώρας ἄνευ ἐξετάσεων; Δὲν ἔχουμε κι ἐδῶ «ἀθέμιτη ἀξίωση»;
5) Τὸ ἄρθρο τοῦ Συντάγματος (16 § 2) ποὺ ἀναφέρετε δὲν ὁμιλεῖ μόνο περὶ ἀναπτύξεως τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως, ἀλλὰ καὶ περὶ τῆς ἐθνικῆς. Μὲ τὸ ἐπιχείρημά σας ὅτι δὲν ὑποχρεώνεται ὁ μαθητὴς νὰ δέχεται τὴν ἐκπαίδευση γιὰ τὴν ἀνάπτυξη τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως, μήπως ὁδηγούμαστε στὸ συμπέρασμα ὅτι νομικῶς (συνταγματικῶς) οὔτε τὴν ἀνάπτυξη καὶ τῆς ἐθνικῆς συνειδήσεως ὑποχρεώνεται νὰ δεχθεῖ, ἐὰν ἀντίκειται στὴ συνείδησή του;
Μὲ ἐκτίμηση
Δρ Ἰωάννης Κ. Ἀγγελόπουλος
Θεολόγος – Διευθυντὴς Λυκείου
[1] Ἀπόφαση 77Α/2002.
[2] Πόρισμα Συνηγόρου τοῦ Πολίτου 3607.02.2.3/7.6.2002.
