Προς τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων

Υπ' όψιν Προϊσταμένης κ. Βάρλα

Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 2010

Κυρία Βάρλα,

Θα ήθελα να υποβάλλω αναφορά στο Υπουργείο σχετικά με την πρόσφατη δημοσίευση μίας επιστολής  του κ. Ιωάννη Μαρκότση, Θεολόγου – Προϊστάμενου του 4ου Γραφείου Δ.Ε. Β’ Αθήνας, με τίτλο «Παρέμβαση για τις απαλλαγές από το μάθημα των Θρησκευτικών» στις κάτωθι ιστοσελίδες:

Ζωηφόρος, Ακτίνες και Εξαγόρευσις

Αν ήταν ένας πολίτης που δικαιωματικά ασκεί το συνταγματικό του δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης, δεν θα είχατε αυτή την αναφορά μου στα χέρια σας. Ωστόσο, υπογράφει την επιστολή του με την ιδιότητα του Προϊστάμενου του προαναφερθέντος γραφείου, πράγμα που φυσικά δεν του στερεί το ίδιο δικαίωμα, προσδίδει όμως ιδιαίτερη βαρύτητα στα γραφόμενά του και συνεπώς δημιουργεί ορισμένα ερωτήματα. Δεδομένου και του ατυχούς συμβάντος που συνέβη στο γυμνάσιο της κόρης μου (mail μου της 27ης Οκτωβρίου Σχετικά με την «Απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών») εύλογο είναι να ανησυχώ για i) το αν τα παιδιά μου θα συνεχίσουν να απαλλάσσονται και ii) το ενδεχόμενο να αντιμετωπίσουν διωγμό από τη Διεύθυνση του 4ου γραφείου, αν πραγματοποιήσουμε τα οικογενειακά μας σχέδια για μετακόμιση στην Αγία Παρασκευή.

Παρακαλώ να απαντήσετε στα ερωτήματα που προκύπτουν, ώστε να μπορέσουμε ως οικογένεια να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις για τα παιδιά μας και να τα προφυλάξουμε από μια ακόμη άσχημη εμπειρία μέσα στο σχολικό περιβάλλον.

Ο κύριος Μαρκότσης όπως θα διαπιστώσετε, έχει χωρίσει την επιστολή του σε 14 «ενότητες» και προς διευκόλυνσή σας, θα ακολουθήσω την αρίθμησή του.

(2) - Υπάρχει όντως υπηρεσιακή αταξία σε κάποια στελέχη της διοίκησης, επιλέγουν τα στελέχη σας ποια εγκύκλιος του Υπουργείου εξυπηρετεί τις ιδεολογικές τους απόψεις και αναλόγως χορηγούν ή αρνούνται την απαλλαγή; Πώς θα μπορέσουμε οι γονείς να εμπιστευθούμε το Υπουργείο αν επικρατεί τέτοια αναρχία όπως εκ των έσω και δημόσια καταγγέλεται;

(1+4) - Ισχύει μόνο η 3η εγκύκλιος Φ12/977/109744/Γ1 του 2008, ή και οι δύο προηγούμενες 91109-Γ2-10.2.2008 και 104071-Γ2-4.8.2008 βρίσκονται εξίσου σε ισχύ;

(4+5i) - Αναγνωρίζει το Υπουργείο στον από νηπιοβαπτισμό χριστιανό ορθόδοξο μαθητή και τους γονείς του το δικαίωμα να επικαλεστούν λόγους συνείδησης, ώστε να επιτύχουν την απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών;

Στο κείμενο του προϊστάμενου του 4ου γραφείου υπάρχουν συχνές αναφορές σε θέματα αντίληψης, όπως

«ποιοι μαθητές, όχι δικαιούνται όπως εσφαλμένα έχει κατανοηθεί, αλλά δύνανται να απαλλαγούν»

«… ζήτημα της ερμηνείας… τι σημαίνει… είναι  ξεκάθαρο… δηλώνεται σαφώς… ρητώς…»

«…να κάνω επίκληση της κοινής αντίληψης για την ερμηνεία των κειμένων…»

«…Προσεκτική ανάγνωση με βάση τους βασικούς κανόνες προσέγγισης των κειμένων…»

(έχει κι άλλες τέτοιες αναφορές, δε θα τις παραθέσω όλες για να μην κουράσω)

(6) Ανατρέχω στο λεξικό του Μπαμπινιώτη για το λήμμα

διαφεύγω 1 (α) απομακρύνομαι εντέχνως, χωρίς να γίνω αντιληπτός (β) καταφέρνω να αποφύγω κάτι αρνητικό

και

διαφυγή 1 η απομάκρυνση κάποιου, ώστε να μη γίνει αντιληπτός

Ομοίως από το βιβλίο Ερμηνευτικό Λεξικό Νέας Ελληνικής Α,Β,Γ Γυμνασίου του ΟΕΔΒ το ίδιο λήμμα

διαφεύγω 1 (αμτβ.) απομακρύνομαι κρυφά = ξεφεύγω 2 (μτβ) αποφεύγω, γλιτώνω από κτ δυσάρεστο.

Ο κύριος Μαρκότσης χρησιμοποιεί τη φράση «απέκλεισε και την τελευταία υπονοούμενη θύρα διαφυγής» αναφερόμενος στην Απάντηση της υφυπουργού κ. Χριστοφιλοπούλου στον τότε βουλευτή του ΣΥΝ κ. Φ. Κουβέλη (αρ. πρωτ. 56664/1Η/25-6-2010).

Επειδή ως αναγνώστες της επιστολής του έχουμε πειστεί πως πρόκειται περί ενός εκπαιδευτικού ο οποίος ομιλεί την Ελληνική άπταιστα και άρα οι λέξεις τού κειμένου του είναι οπωσδήποτε προσεκτικά επιλεγμένες και όχι τυχαίες, από τη μία πλευρά χαιρόμαστε που το Υπουργείο Παιδείας έχει επιλέξει τους κατάλληλους ανθρώπους για να στελεχώσει τη Διοίκηση, από την άλλη όμως γεννάται το ερώτημα: Τι από τα δυο συμβαίνει στο Υπουργείο και ως γονείς το μαθαίνουμε από την επιστολή του κύριου Μαρκότση

- Θεωρείτε ότι οι μαθητές δια της απαλλαγής απομακρύνονται εντέχνως, ξεφεύγουν δηλαδή από το μάθημα των Θρησκευτικών και γι’ αυτό αποκλείετε τις θύρες διαφυγής; (αρνητική θεώρηση του μαθητή)

- Ή μήπως θεωρείτε πως το μάθημα των Θρησκευτικών είναι αρνητικό, δυσάρεστο και άρα στους μαθητές που θέλουν να απαλλαγούν αποκλείετε τις θύρες διαφυγής; (αρνητική θεώρηση του μαθήματος)

- Τι συμβαίνει με τις υπεύθυνες δηλώσεις απαλλαγής από το μάθημα των Θρησκευτικών; Φυλάσσονται ως αρχείο και αν ναι, για πόσο καιρό;

Η υφυπουργός κ. Χριστοφιλοπούλου, στην ίδια απάντηση μιλά για «κατάχρηση της δυνατότητας απαλλαγής» και ο κύριος Μαρκότσης ερμηνεύοντάς την, υποπίπτει στο ολίσθημα να χαρακτηρίσει «έξυπνους» (τα εισαγωγικά δικά του) κάποιους μαθητές που απηλάχθησαν.

- Πώς διαπιστώνει το Υπουργείο σας και οι ενδιαφερόμενοι θεολόγοι ότι κάποιοι καταχρώνται της δυνατότητας απαλλαγής;

- Είναι αποδεκτό από το Υπουργείο τα στελέχη της Διοίκησης να εκφράζονται δημόσια με τόσο απαξιωτικό τρόπο για τους μαθητές και συνακόλουθα τους γονείς τους, αφού η πλειονότητα για να απαλλαγεί πρέπει να έχει τη συγκατάθεση των γονέων;

- Μέσα σε πόσο χρόνο συντάσσει το Υπουργείο σας την Ετήσια Έκθεσή του για την ΕΕΔΑ; Πότε παρέδωσε την εν λόγω Έκθεση για το 2009; Η υφυπουργός κ. Χριστοφιλοπούλου ήταν σε γνώση του συνόλου της Έκθεσης όταν απαντούσε στον τότε βουλευτή του ΣΥΝ, κ. Φώτη Κουβέλη;

 (8) Σε επικοινωνία μου με τη γραμματεία της Διεύθυνσης Δ.Ε. Β’ Αθήνας ενημερώθηκα πως τόσο στο πιστοποιητικό γέννησης, όσο και στο οικογενειακής κατάστασης, ο Δήμος Αγίας Παρασκευής εκδίδει τα προβλεπόμενα εκ του νόμου, δηλαδή χωρίς πεδίο Θρήσκευμα, δεδομένου ότι αυτό αποτελεί ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο. Ο προϊστάμενος του 4ου γραφείου ωστόσο, δηλώνει πως «…όταν ο μαθητής εγγράφεται από το Δημοτικό ακόμα, τα στοιχεία αυτά (θρήσκευμα στα πιστοποιητικά) τον συνοδεύουν μέχρι την ολοκλήρωση της δευτεροβάθμιας εκπ/σης.»

- Τα στελέχη του Υπουργείου στις διάφορες Διευθύνσεις της Χώρας είναι ενημερωμένα για τη νομοθεσία; Για την εγγραφή πρωτοετή μαθητή σε Δημοτικό αρμοδιότητας του 4ου γραφείου, θα ζητηθεί πιστοποιητικό που θα αναγράφεται το θρήσκευμα;

- Στο τέλος της προηγούμενης σχολικής χρονιάς στείλατε την Εγκύκλιο 73735/Γ2/23-6-2010 όπου υπενθυμίζατε ότι το θρήσκευμα αναγράφεται στους απολυτήριους τίτλους του Γυμνασίου. Πώς έχουν οι διάφορες σχολικές μονάδες την πληροφορία για αυτό το ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο;

«Πολλοί διερωτώνται, τι θα γίνει αν κάποιος έπαψε να είναι «Χριστιανός Ορθόδοξος». Και ισχυρίζονται ότι αυτό μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή της ζωής του. Το ισχυρίζονται και κάποιοι Σχολικοί Σύμβουλοι Θεολόγων. Η απάντηση, δυστυχώς είναι απλή. Όποιος θέλει να αλλάξει βασικό στοιχείο της ταυτότητας του, όχι «συνειδησιακά», πρέπει να ακολουθήσει την προβλεπόμενη από τους νόμους διαδικασία, αλλαγής στοιχείων ταυτότητας. Όταν λέω όχι «συνειδησιακά» εννοώ με τις γνωστές ενστάσεις και υπαρξιακές τοποθετήσεις. Δηλαδή, όχι έχω διαφωνίες ή απεχθάνομαι τις εκκλησιαστικές και θεσμοποιημένες μορφές θρησκευτικής πίστης, αλλά έχω διαμορφωμένη πίστη και άποψη ότι αυτά είναι ανοησίες και άχρηστα για μένα ή ενδεχομένως και για όλο τον κόσμο. Η αλλαγή λοιπόν των στοιχείων εδώ, γίνεται όχι μονομερώς με υπεύθυνη δήλωση, αλλά με νόμιμο τρόπο που προβλέπει κάποιες διαδικασίες. Στην περίπτωση της αλλαγής θρησκεύματος, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η προσκόμιση σχετικού εγγράφου από τη θρησκευτική κοινότητα που κάποιος εντάσσεται. Το ίδιο γίνεται με την προσθήκη ή αλλαγή ονόματος κ.ά.»

- Ποια είναι η άποψη του Υπουργείου για αυτή την τοποθέτηση; Αν διαφωνείτε, ο κύριος Μαρκότσης θα παραμείνει στη θέση του; Ως πολίτης που θίγεται άμεσα από τις απόψεις του, παρακαλώ να με ενημερώσετε για τις σχετικές ενέργειές σας.

 «Μένει όμως πλανώμενο το ερώτημα, για το τί θα γίνει αν κάποιος πάψει να πιστεύει σε οποιοδήποτε θρήσκευμα. Αυτό όμως δεν σχετίζεται με το μάθημα των Θρησκευτικών, γιατί η παρακολούθηση του μαθήματος δεν σχετίζεται με τις αποδοχές μεταφυσικών απόψεων. Στο σχολείο, οι μαθητές δεν διδάσκονται πράγματα που τους είναι αποδεκτά. Κανείς λ.χ. δεν έκανε έλεγχο πίστης και αποδοχής στο δημοκρατικό πολίτευμα, όταν αποφάσισε να διδάξει το σχετικό μάθημα.»

- Ο προϊστάμενος του 4ου γραφείου Δ.Ε της Β’ Αθηνών κατέχει αυτή τη θέση ως στέλεχος του Υπουργείου και δεν εκφράζει προσωπικές απόψεις όταν μιλά «συνοδευόμενος» από την ιδιότητά του, αλλά εκφράζει τις θέσεις του Υπουργείου. Άρα θέση του Υπουργείου είναι πως οι πεποιθήσεις των άθεων σάς είναι αδιάφορες και επομένως υποχρεούνται τα παιδιά τους να παρακολουθήσουν το μάθημα των Θρησκευτικών;

 (11) - Τι γνώμη έχει το Υπουργείο για τη δημόσια τοποθέτηση του προϊστάμενου του 4ου γραφείου Δ.Ε της Β’ Αθηνών σχετικά με την κατ’ εξαίρεσιν και ίδιο τρόπο εισαγωγή μουσουλμάνων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση; Σίγουρα οι μαθητές των μειονοτικών σχολείων θα ενδιαφέρονταν πολύ να την ακούσουν.

 (12) Γράφει ο κύριος Μαρκότσης πως όλοι «διστάζουν να το απαλείψουν (το θρήσκευμα) από το απολυτήριο τους. Και συμβαίνει το αντιφατικό, να κάνει ο κηδεμόνας αίτηση για απαλλαγή από το μάθημα για λόγους συνείδησης και κατόπιν να προσέρχεται στο σχολείο και να απαιτεί να αναγραφεί στο θρήσκευμα του απολυτηρίου «Χριστιανός ορθόδοξος».

- Το Υπουργείο σας γνωρίζει αυτές τις περιπτώσεις στις οποίες αναφέρεται το στέλεχός του; Για ποιον άλλο λόγο ένας γονέας να προβεί σε τέτοια «απαίτηση» παρεκτός της πικρής ανακάλυψης ότι το κενό πεδίο «Θρήσκευμα» έφερε το παιδί του αντιμέτωπο με διακρίσεις;

(14) - Ποια είναι η θέση του Υπουργείου ως φορέα στη διαχείριση του «προβλήματος» της απαλλαγής για τις τοποθετήσεις του στελέχους του, ότι δηλαδή διδάσκετε δια των απαλλαγών και της «άτολμης» στάσης σας σχετικά, τον άκρατο οπορτουνισμό στα παιδιά μας;

(2) Είτε υπάρχει θέμα πειθαρχικού ελέγχου για τις «σωρηδόν απαλλαγές», είτε αντίστοιχου ελέγχου του προϊστάμενου του 4ου Γραφείου. Παρακαλώ όπως με ενημερώσετε για την σχετική απόφαση διενέργειάς του καθώς και για το αποτέλεσμά του.

Ευχαριστώ για το χρόνο σας και αναμένω την απάντησή σας.

Με εκτίμηση

Β.Κ.

Κοινοποίηση   Διεύθυνση Δ.Ε. Β’ Αθήνας (και μέσω αυτής)

4ο Γρ. Δ.Ε. Β’ Αθήνας

Δικτυακοί χώροι που φιλοξένησαν την παρέμβαση του προϊστάμενου του 4ου Γρ. Δ.Ε. Β’ Αθηνών, κ. Ιωάννη Μαρκότση