Πολύ σωστά οι θεολόγοι θα μας θυμίσουν ότι ο Χριστός ήλθε για να σώσει όλους τους ανθρώπους και ότι δεν είναι σωστό να συνδέουμε τη Θεοτόκο μόνο με ένα έθνος. Όμως η Παναγία βοηθεί τους αδικουμένους όταν κινδυνεύουν από «επιδρομής αλλοφύλων» και ο Ελληνισμός υπήρξε πολλές φορές αδικημένος. Γι’ αυτό και άλλοτε και σήμερα την τιμούμε ως Μητέρα μας.

Στην Παναγία εστράφη η προσευχή και η ελπίδα των υποδούλων μετά την Άλωση του 1453. «Σώπασε, κυρά Δέσποινα, και μην πολυδακρύζεις, πάλι με χρόνους με καιρούς πάλι δικά Σου θα 'ναι» ήταν οι στίχοι που εξέφρασαν τη Μεγάλη Ιδέα.

Την ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, στις 25 Μαρτίου, όρισε η Φιλική Εταιρεία για να ξεκινήσει συντονισμένα ο Μεγάλος Ξεσηκωμός. Το μαρτυρούν τα Απομνημονεύματα των αγωνιστών του 1821 και ματαιοπονούν οι δήθεν προοδευτικοί που χλευάζουν την ημερομηνία ως επινοηθείσα εκ των υστέρων. Άλλωστε, στην Παναγία έκανε τα τάματά του πριν από τις μεγάλες μάχες ο θρυλικός Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.

Την Παναγία έφεραν ως σύμβολο Πίστης και ελπίδας διάφορες σφραγίδες τοπικών Βουλών πριν και κατά τη διάρκεια της Επαναστάσεως. Η Βουλή των Ψαρών είχε στη σφραγίδα της την Παναγία και τον άγιο Νικόλαο. Η πρώτη Επαναστατική Επιτροπή της Κρήτης το 1821 έθεσε στη σφραγίδα της την Παναγία του Λουτρού.

Τον τρίτο χρόνο της Εθνεγερσίας η εύρεση της εικόνας της Μεγαλόχαρης στην Τήνο αναζωπύρωσε τις ελπίδες των αγωνιζομένων και θεωρήθηκε μήνυμα ελευθερίας. Ήταν στις 30/1/1823 όταν η σκαπάνη βρήκε τη θαυματουργή εικόνα, την οποία είδε στο όραμά της η οσία Πελαγία.

Τον τορπιλισμό της «Έλλης» ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου του 1940 χαρακτήρισαν ως μεγάλη προσβολή οι πρόγονοί μας και υπό την προστασία της Παναγίας έγραψαν την εποποιία των βορειοηπειρωτικών βουνών. Και στην Παναγία Σουμελά του Βερμίου και της Τραπεζούντας προσέρχονται οι ξεριζωμένοι Πόντιοι για να τονίσουν ότι δεν ξεχνούν τις ρίζες τους.

«Εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον»!