Με παρέμβασή του στη Βουλή ο Λαρισαίος βουλευτής της «Δημοκρατικής Αριστεράς» και φιλόλογος καθηγητής κ. Θωμάς Ψύρρας επαναφέροντας στην επικαιρότητα το θέμα με τις αναθέσεις διδασκαλίας των μαθημάτων εξέφρασε εκ νέου τις αντιρρήσεις του για τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας από τους Θεολόγους (ΠΕ01, που το διδάσκουν ως Β΄ ανάθεση).
Παρά το γεγονός, όμως, ότι με τη στάση του αδίκησε εκ νέου τον κλάδο των Θεολόγων, εν τούτοις, η ευρύτερη (επανα-) τοποθέτησή του στο θέμα των αναθέσεων και η υιοθέτηση εκ μέρους του της άποψης ότι οι Α΄ και Β΄ αναθέσεις για όλες τις ειδικότητες (ακόμη και γι΄ αυτές που «συνωστίζονται» σ΄ ενιαίο κλάδο, όπως ο ΠΕ02 - Φιλολόγων) θα πρέπει να γίνονται, όχι με παρωχημένα κλαδικά και συντεχνιακά κριτήρια, αλλά με βάση την επιστημονική ειδίκευση του κάθε εκπαιδευτικού, θεωρούμε ότι, ως πολιτικές θέσεις και επιστημονικές απόψεις (διαφορετικές από εκείνες στις οποίες ο κ. Ψύρρας εστίαζε το ενδιαφέρον του στο πρόσφατο παρελθόν), δημιουργούν τις προϋποθέσεις για θετικές εξελίξεις στο θέμα των αναθέσεων.
Κατά την τοποθέτησή του στη Βουλή ο κ. Ψύρρας, κατ΄αρχήν, εξέφρασε εκ νέου τις αντιρρήσεις του για τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας από τους Θεολόγους (ΠΕ01, που το διδάσκουν ως Β΄ ανάθεση ), λέγοντας μεν ότι «στο νομό Λάρισας σχεδόν το 70% του μαθήματος της Ιστορίας διδάσκεται από θεολόγους ή ξενόγλωσσους», αποσιωπώντας ωστόσο ότι σε αντίστοιχο (και ενδεχομένως μεγαλύτερο) ποσοστό φιλολογικά μαθήματα (και δη εξεταζόμενα στις πανελλαδικές εξετάσεις, όπως Αρχαία Ελληνικά, Εκθεση, Λατινικά, κ.λ.π.) διδάσκονται (και μάλιστα σε Α’ ανάθεση) από αποφοίτους μη φιλολογικών τμημάτων. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, παρά την παγκόσμια ελλαδική πρωτοτυπία να θεωρείται Φιλόλογος και να εντάσσεται στον (ενιαίο, παρά τις διαφορετικές ειδικότητες) κλάδο «ΠΕ02 – Φιλολόγων» ο απόφοιτος, π.χ., του τμήματος «Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας (Φ.Π.Ψ.)», του τμήματος «Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών» (Φ.Κ.Σ), ή του τμήματος «Εθνολογίας», ουδείς μπορεί να υποστηρίξει σοβαρά ότι οι απόφοιτοι των εν λόγω μη φιλολογικών τμημάτων είναι Φιλόλογοι, όπως, ασφαλώς, με το ίδιο ορθολογικό σκεπτικό ουδείς μπορεί να υποστηρίξει σοβαρά ότι ο απόφοιτοι της Φιλολογίας είναι Ιστορικοί (όπως κάλλιστα θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν οι απόφοιτοι των Τμημάτων Ιστορίας) ή ότι είναι οι εξειδικευμένοι εκπαιδευτικοί για τη διδασκαλία των μαθημάτων του κύκλου της Φιλοσοφίας και της Ψυχολογίας (όλοι γνωρίζουμε ότι οι επιστημονικά αρμοδιότεροι προς τούτο είναι οι απόφοιτοι των τμημάτων Φ.Π.Ψ. και Φ.Κ.Σ.).
Το αξιοσημείωτο, ωστόσο, της παρέμβασης ήταν ότι εν συνεχεία ο κ. Ψύρρας ασχολήθηκε (επιτέλους!) και με τα εσωτερικά ζητήματα του δικού του κλάδου προσχωρώντας μάλιστα στην άποψη (την οποία είχαμε διατυπώσει προ 4ετίας με άρθρο μας στην εφημερίδα «Ελευθερία» της Λαρίσης (20/09/2008, σελ. 8), ότι θα πρέπει και στον (ενιαίο μέχρι σήμερα) κλάδο «ΠΕ02 – Φιλολόγων» να υπάρξουν διακριτοί ρόλοι και άρα διαφορετικές Α΄ και Β΄ αναθέσεις, ανάλογα με την επιστημονική εξειδίκευση των διαφορετικής ειδικότητας (με την ιδιαίτερη, ασφαλώς, επιστημονική αξία που έχει η κάθε ειδικότητα) εκπαιδευτικών που «συνωστίζονται» σήμερα στον κλάδο ΠΕ02. Ας τα πάρουμε ένα – ένα:
* Θεολόγοι – Ιστορία: Οι εκπαιδευτικοί του κλ. ΠΕ01 έχουμε διδαχθεί στα Τμήματα Θεολογίας τουλάχιστον 4 υποχρεωτικά μαθήματα Ιστορίας, με ιδιαίτερη έμφαση τη Βυζαντινή (Β΄ Γυμνασίου – Β΄ Λυκείου), συνεπώς ειδικά τη Βυζαντινή (Μεσαιωνική) έχοντας την κατάλληλη επιστημονική ειδίκευση, μπορούμε να τη διδάξουμε όχι με Β’ αλλά και με Α΄ ανάθεση. Επίσης, έχουμε διδαχθεί υποχρεωτικά και επιλεγόμενα μαθήματα που αφορούν στην Αρχαία (Α΄ Γυμνασίου – Α΄ Λυκείου) και τη Νεώτερη και Σύγχρονη Ιστορία (Γ΄ Γυμνασίου – Γ’ Λυκείου), καθώς η Ιστορία σε διαχρονικό επίπεδο εξετάζει, μεταξύ άλλων, και τα θρησκευτικά θέματα. Είναι δε η πτυχή αυτή της Ιστορίας από τις σημαντικότερες διότι η θρησκεία, ως στοιχείο πολιτισμού, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, αδιαμφισβήτητα, αποτελεί για τα άτομα και τους λαούς ένα από τους σημαντικότερους παράγοντες της ιστορικής τους εξέλιξης. Στηρίζεται, συνεπώς, η Β΄ ανάθεση της Ιστορίας στο κλάδο των Θεολόγων σε απολύτως επιστημονικά κριτήρια. Είναι δε απορίας άξιον το γεγονός ότι τον κ. Ψύρρα, ενώ εδώ και χρόνια τον έχει επανειλημμένως απασχολήσει το θέμα της διδασκαλίας της Ιστορίας από τους Θεολόγους (που διδάσκονται επαρκέστατα το μάθημα στο Πανεπιστήμιο, ώστε να το έχουν στο σχολείο τουλάχιστον ως Β’ ανάθεση), εν τούτοις δεν τον είχε μέχρι πρότινος απασχολήσει το θέμα της διδασκαλίας και δη σε Α’ ανάθεση του ιστορικού (και όχι μόνον) μαθήματος από πτυχιούχους άλλων ειδικοτήτων που ναι μεν τυπικώς ανήκουν στον (κατ΄ ευφημισμόν, βάσει της ετερόκλητης σύνθεσής του) κλάδο «ΠΕ02 – Φιλολόγων», αλλά είτε δεν έχουν διδαχθεί επαρκώς την Ιστορία στα τμήματα αποφοίτησής τους, (π.χ. Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών, Ψυχολογίας, κ.λ.π.), είτε την έχουν διδαχθεί περιστασιακώς - και αν… - ως επιλεγόμενο μάθημα.
* Αναθέσεις με βάση τις σπουδές στην ειδικότητα: Ευτυχώς, όμως, έστω και εν έτει 2012, το εν λόγω θέμα προβληματίζει τώρα (κάλλιο αργά παρά ποτέ…) τον κ. Ψύρρα προς τη κατεύθυνση του επανακαθορισμού των αναθέσεων στον (νυν ενιαίο) κλάδο ΠΕ02 με βάση και κριτήριο την επιστημονική ειδίκευση του κάθε εκπαιδευτικού, σύμφωνα και με τα διεθνώς κρατούντα. Κατά τη προαναφερθείσα παρέμβασή του στη Βουλή ο κ. Ψύρρας αναφερόμενος στο κλάδο ΠΕ02 (Φιλόλογοι), ζήτησε από τον υφυπουργό Παιδείας «οι φιλόλογοι να επιμεριστούν σε αντικείμενα τα οποία ήδη σπουδάζουν, καθώς η έννοια «Φιλολογία» πια με τα πολλά τμήματα που έχουν δημιουργηθεί δεν σημαίνει τίποτα…Τα τμήματα έχουν πελώριες γνωστικές διαφορές μεταξύ τους…». Περαιτέρω, σε δελτίο τύπου που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της «ΔΗΜ.ΑΡ» (http://www.dimokratikiaristera.gr / «Κατάλογος ερωτήσεων» - 7/9/2012) διετύπωσε τη πρόταση διαχωρισμού του κλάδου ΠΕ02 σε επιμέρους ειδικότητες (ΠΕ02.01. ΠΕ02.02, ΠΕ02.03, κ.ο.κ.), προτείνοντας, επί της ουσίας, ως ακολουθητέο το παράδειγμα που ίσχυσε για τον (τέως ενιαίο) κλάδο των Φυσικών (ΠΕ04), ο οποίος πρό εξαετίας χωρίσθηκε σε επιμέρους ειδικότητες (ΠΕ04.01 Φυσικών, ΠΕ04.02 Χημικών, ΠΕ04.03 Φυσιογνωστών, ΠΕ04.04 Βιολόγων και ΠΕ04.05 Γεωλόγων). ένας διαχωρισμός ο οποίος παρά τις αρχικές επιφυλάξεις προχώρησε και πορεύεται απολύτως ικανοποιητικά, συμβάλλοντας καθοριστικά στη ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης στα μαθήματα των φυσικών επιστημών.
- Υπενθυμίζουμε ότι στο προ 4ετίας «Περί αναθέσεων στη μάθημα της Ιστορίας» προαναφερθέν άρθρο μας στην «Ελευθερία», ακριβώς αυτή τη ρύθμιση υποστηρίξαμε έτσι ώστε η κάθε ειδικότητα στο εσωτερικό του κλάδου ΠΕ02 να αποκτήσει τη δική της ξεχωριστή επιστημονική υπόσταση και οντότητα προκειμένου η εφαρμογή του «αυτονόητου να διδάσκεται η Ιστορία από Ιστορικούς» να ξεκινήσει απ’ την ανάδειξη των επιστημονικών ειδικεύσεων – εν προκειμένω της ειδικότητας του Ιστορικού - μέσα από τον κλάδο ΠΕ02. «Ετσι ώστε», όπως γράφαμε, «να σταματήσουν φαινόμενα του τύπου να διδάσκει Ιστορία ο απόφοιτος του Φιλοσοφικού - παιδαγωγικού – φιλοσοφικού (Φ.Π.Ψ.), Νέα Ελληνικά ο απόφοιτος του Ιστορικού, Αρχαία Ελληνικά ο απόφοιτος του Νεοελληνικού, Φιλοσοφία ο απόφοιτος του Εθνολογικού, αλλά να διδάσκει Ιστορία ο απόφοιτος του Ιστορικού / Αρχαιολογικού, Αρχαία Ελληνικά ο απόφοιτος του τμήματος Κλασσικής Φιλολογίας, Νέα Ελληνικά ο απόφοιτος του τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας, Φιλοσοφία και Ψυχολογία οι απόφοιτοι των τμημάτων Φ.Π.Ψ. και Φ.Κ.Σ., κ.ο.κ.». (Τι το ορθολογικότερον;)
Ενδεικτικά, θα μπορούσε ο κλάδος ΠΕ02 να απαρτίζεται από τις ειδικότητες: ΠΕ02.01 Κλασσικής Φιλολογίας, ΠΕ02.02 Νεοελληνικής Φιλολογίας, ΠΕ 02.03 Ιστορίας / Αρχαιολογίας, ΠΕ 02.04 Φιλοσοφίας, παιδαγωγικής και ψυχολογίας (ΦΠΨ), στις οποίες θα δοθούν και οι αντίστοιχες Α’ και Β’ αναθέσεις. Ειδικά στη ειδικότητα ΠΕ02.04 θα μπορούσε να ανατεθεί κατά προτεραιότητα και η διδασκαλία - εφαρμογή του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΣΕΠ), λόγω της εξειδικευμένης επιστημονικής κατάρτισης που λαμβάνουν οι απόφοιτοι των τμημάτων Φ.Π.Ψ. και Φ.Κ.Σ. σε θέματα Ψυχολογίας και Συμβουλευτικής. Νομίζουμε ότι μέσα από ένα τέτοιο ορθολογικό ξεκαθάρισμα διδακτικών ρόλων στο εσωτερικό (και) του κλάδου ΠΕ 02 «το αυτονόητο» – όπως έγραφε παλαιότερα ο κ. Ψύρρας, υπό την ιδιότητά του ως προέδρου του Συνδέσμου Φιλολόγων Ν. Λάρισας - «να διδάσκεται η Ιστορία από ιστορικούς», μπορεί κάλλιστα να γίνει πράξη για το μάθημα της Ιστορίας – και όχι μόνο.
- Εννοείται ότι πέρα από τον καθορισμό των Α’ αναθέσεων βάσει της (κάθε) ειδικότητας, θα πρέπει να επανακαθορισθούν στη βάση της συνάφειας των σπουδών (την οποία μπορεί να κρίνει και να προσδιορίσει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο) και οι Β΄ αναθέσεις της (κάθε) ειδικότητας, π.χ. να διδάσκει με Β΄ ανάθεση ο απόφοιτος της Κλασσικής Φιλολογίας το μάθημα των Νέων Ελληνικών, ο απόφοιτος του Νεοελληνικού το μάθημα της Ιστορίας, ο απόφοιτος του Ιστορικού / Αρχαιολογικού το μάθημα των Λατινικών, όπως ο Φυσικός (ΠΕ04.01) διδάσκει σήμερα με Β΄ ανάθεση Χημεία και Μαθηματικά, ο Χημικός (ΠΕ04.02) με Β΄ ανάθεση Φυσική και Βιολογία, ο Μαθηματικός (ΠΕ03) με Β’ ανάθεση Φυσική και Γεωγραφία, ο Θεολόγος (ΠΕ01) με Β΄ ανάθεση Ιστορία και Αρχές Φιλοσοφίας, οι Ξενόγλωσσοι (ΠΕ05 – 06 – 07) με Β’ ανάθεση Ιστορία, ο Οικονομολόγος (ΠΕ09) με Β΄ ανάθεση Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, κ.λ.π.
* Είναι παρήγορο το γεγονός ότι ο υφυπουργός κ. Παπαθεοδώρου δεσμεύθηκε πως, στο πλαίσιο της νομοθετικής πρωτοβουλίας για το Νέο Λύκειο, θα τεθούν σαφείς κανόνες έτσι ώστε να κατοχυρώνεται και να διασφαλίζεται η συνάφεια των αντικειμένων στις (Α΄ και Β΄) αναθέσεις μαθημάτων βάσει των προαναφερθέντων αντικειμενικών και επιστημονικών κριτηρίων. Μένει να δούμε τις δεσμεύσεις και τις υποσχέσεις να γίνονται πράξη.
* Ο Χάρης Ανδρεόπουλος(This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.) είναι Ιστορικός θεολόγος (Μ.Sc.), καθηγητής (ΠΕ01) Β/θμιας εκπαίδευσης (http://religiousnet.blogspot.com).
