Ζωηφόρος

Η Παγκόσμια Ύψωση του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, του π. Γεώργιου Παπαβαρνάβα,

Η Παγκόσμια Ύψωση

του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού

(14 Σεπτεμβρίου)

του Πρωτοπρεσβυτέρου Γεώργιου Παπαβαρνάβα


Από το περιοδικό «Ορθόδοξη Μαρτυρία», αρ. 95, Λευκωσία Φθινόπωρο 2011

Κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου, οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί σε όλη την οικουμένη, υψώνουμε στους ιερούς ναούς και προσκυνούμε τον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό. Η ευλαβής αυτή συνήθεια ανάγεται στους χρόνους των αγίων θεοστέπτων βασιλέων και ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης.

Η αγία Ελένη, με προτροπή του αγίου Κωνσταντίνου, αναζήτησε και βρήκε με θαυμαστό τρόπο τον Τίμιο Σταυρό, ο όποιος, λόγω των ιστορικών συγκυριών, παρέμεινε κρυμμένος στην γη περισσότερο από τρεις αιώνες. Επειδή, όμως, ο Σταυρός του Χριστού ήταν όμοιος με τους σταυρούς των ληστών, προκειμένου να φανερωθεί το ποιος από τους τρεις ήταν, ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Σωφρόνιος πρότεινε να θέσουν επάνω στον κάθε σταυρό ξεχωριστά το σώμα νεκρής γυναίκας, πού την στιγμή εκείνη οδηγείτο στον τάφο. Το αποτέλεσμα ήταν να αναστηθεί, όταν το σώμα της ήλθε σε επαφή με τον Σταυρό του Χριστού. Τότε ή αγία Ελένη ύψωσε τον Τίμιο Σταυρό και όλοι οι πιστοί έσπευσαν με ευλάβεια να τον προσκυνήσουν. Το γεγονός αυτό επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, μέσα στους αιώνες.

Η παγκόσμια ύψωση του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού μας δίνει την αφορμή να τονίσουμε τα ακόλουθα:

Πρώτον. Ο Τίμιος Σταυρός είναι, ασφαλώς, το ευλογημένο ξύλο επάνω στο οποίο «ετάθη Χριστός ο βασιλεύς και Κύριος», είναι, όμως, και το μυστήριο της αγάπης του Θεού, το οποίο «προανεκηρύττετο και προετυπούτο μυστικώς εκ γενεών αρχαίων και ουδείς ποτέ κατηλλάγη τω Θεώ χωρίς της του Σταυρού δυνάμεως», επειδή και «προ του τον Σταυρόν παγήναι, Σταυρός ην ο σώζων», όπως τονίζει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης. Δηλαδή, ο Τίμιος Σταυρός ευεργετούσε και έσωζε τον λαό του Θεού προτού ακόμα στήθη στον Γολγοθά. Η Παλαιά Διαθήκη διασώζει πολλά γεγονότα, στα όποια φαίνεται καθαρά ότι ο Θεός ευεργετούσε και έσωζε τον λαό Του δια του Σταυρού. Μερικά από αυτά είναι: Ο διαχωρισμός της Ερυθράς θαλάσσης, προκειμένου να περάσει ο λαός του Θεού και να γλυτώσει από την καταδιωκτική μανία του Φαραώ. Η μετατροπή των πικρών υδάτων της πηγής Μερράς σε γλυκά, για να ξεδιψάσει ο λαός στην έρημο. Η νίκη εναντίον των Αμαληκιτών, οι όποιοι εμπόδιζαν τον λαό να φθάσει στην γη της επαγγελίας. Η ύψωση του χάλκινου όφεως επάνω σε ξύλο ώστε να σχηματίζεται το σημείο του Σταυρού, πού όταν το ατένιζαν όσοι είχαν δαγκωθεί από τα φαρμακερά και θανατηφόρα φίδια θεραπεύονταν και ξέφευγαν τον θάνατο, και πολλά αλλά.

Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης λέγει ότι ο «κόσμος όλος είναι θεμελιωμένος επάνω εις τον τύπον του Σταυρού. Σταυροειδώς γαρ ευρίσκονται τα τέσσερα μέρη του κόσμου: η Ανατολή, λέγω, η Δύσις, η Άρκτος και η Μεσημβρία», και ότι το όνομα του πρώτου άνθρωπου, του Αδάμ, από τους απογόνους του οποίου έμελλε να γεμίσει όλη ηή γη, σχηματίζει το σημείο του Σταυρού, αφού τα αρχικά του δηλώνουν τα τέσσερα σημεία του ορίζοντος. Το Α δηλώνει την Ανατολή, το Δ την Δύση, το δεύτερο Α την Άρκτο και το Μ την Μεσημβρία. Επίσης, προσθέτει ότι το ανθρώπινο σώμα είναι σε σχήμα σταυρού όταν υψώνονται τα χέρια σε δέηση. Επειδή όμως είναι φύσει αδύνατο να κρατά κανείς συνεχώς τα χέρια του υψωμένα κατά την διάρκεια των ιερών' Ακολουθιών, γι' αυτό και η Εκκλησία έβαλε τα στασίδια στους ιερούς ναούς, ούτως ώστε να ακουμπά κανείς τα χέρια του και έτσι να διαγράφεται στο ανθρώπινο σώμα το σχήμα του Σταυρού. Αυτό φαίνεται καλύτερα στα αγιορείτικα στασίδια, στα όποια έχει κανείς την δυνατότητα να μισοκάθεται, ακουμπώντας τα χέρια του στα μπράτσα των στασιδιών. Επειδή, και η άλογη φύση σχηματίζει το σημείο του Σταυρού, όπως π.χ. τα δένδρα όταν κουνιούνται από το φύσημα του ανέμου, τα πουλιά όταν πετούν κλπ.

Επομένως τα πάντα γύρω μας μας υπενθυμίζουν τον Τίμιο Σταυρό, ο όποιος είναι το ευλογημένο ξύλο, αλλά και το μυστήριο της αγάπης του Θεού, πού έσωζε και σώζει τους ανθρώπους.

Δεύτερον. Ο Σταυρός είναι τρόπος ζωής. Είναι ο σταυροαναστάσιμος τρόπος ζωής πού διδάσκει και εμπνέει η Ορθόδοξη Εκκλησία. Η άρση του προσωπικού σταυρού από τον κάθε άνθρωπο γίνεται με ελευθερία και είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να ακολουθήσει κανείς τον Χριστό. «Ει τις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι» (Ματθ. ιστ' 24).

Ο σταυρός, τον όποιο μας προτρέπει ο Χριστός να σηκώσουμε είναι πρώτα απ' όλα η υπακοή στις εντολές Του. Αυτό σημαίνει απάρνηση του ιδίου θελήματος και οικειοποίηση του θελήματος του θεού. Δηλαδή, το θέλημα του θεού να γίνει προσωπικό μας θέλημα και τρόπος ζωής μας. Επίσης, σταυρός είναι και η υπομονή στις θλίψεις, τους πειρασμούς και τις δοκιμασίες της ζωής, πού επιτρέπει ο Θεός από αγάπη για τον καταρτισμό μας και την σωτηρία μας. Σταυρός ακόμη είναι ο αγώνας για την μεταμόρφωση των παθών και την απόκτηση προσωπικής κοινωνίας με τον Θεό.

Ο σταυρός του Χριστού είναι ελαφρύς, αφού ο πιστός έχει συνοδοιπόρο στον βίο του τον Χριστό, την Θεοτόκο, αλλά και τους φίλους του Χριστού, τους Αγίους, οι όποιοι είναι σταυρωμένοι και αναστημένοι, αφού ενέκρωσαν το φρόνημα της σάρκας και αναγεννήθηκαν πνευματικά. Για την αγάπη του Χριστού, οι Άγιοι υπέμειναν με αυταπάρνηση μεγάλες θλίψεις και ποικίλους πειρασμούς, χωρίς γογγυσμούς, αλλά ευχαριστώντας και δοξολογώντας τον Θεό πάντοτε για τα πάντα. Εβάστασαν στο σώμα τους «τα στίγματα του Χριστού», τα οποία αποτελούν εχέγγυο γνησιότητας. Δηλαδή, είναι η σφραγίδα πού βεβαιώνει ότι είναι αληθινοί μαθητές του Χριστού, ο Οποίος φέρει στο σώμα Του τα στίγματα του Σταυρού. Όλος ο βίος και η πολιτεία των Αγίων είναι μετοχή στα παθήματα και τον Σταυρό του Χριστού, αλλά και στην Ανάσταση Του και την δόξα Του. Γιατί ο Σταυρός είναι η δόξα του Χριστού και η πηγή της όντως ζωής και της αληθινής χαράς, αφού δια του Σταυρού, ήλθε η «χαρά εν όλω τω κοσμώ».

Τρίτον. Ο Σταυρός του Χριστού είναι, ακόμη, το αήττητο όπλο κατά του διαβόλου, του εχθρού της ανθρωπινής σωτηρίας, ο όποιος είναι αρχαίος, πολυμήχανος και «εύπορος εις κακίαν», όπως λέγει χαρακτηριστικά ο άγιος Γρηγόριος ό Παλαμάς, και γι' αυτό δεν μπορεί κανείς να τον νικήσει παρά μόνον με την δύναμη του Σταυρού. Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης λέγει ότι «όσοι Χριστιανοί νικούν τα πάθη και τον διάβολον, διά της δυνάμεως του Σταυρού και του αίματος του Χριστού νικούσιν αυτόν».

Ο Σταυρός είναι το φρύαγμα και το τραύμα του διαβόλου, ο όποιος φρίττει και τρέμει «μη φέρων καθοράν αυτού την δύναμιν». Γι' αυτό θα πρέπει να ζούμε σταυρικά, ή μάλλον σταυροαναστάσιμα, και να σχηματίζουμε επάνω μας το σημείο του σταυρού, κάθε φορά πού πρόκειται να αρχίσουμε κάποιο έργο, χωρίς να ντρεπόμαστε, «ίνα οι δαίμονες το σημείον ιδόντες το Βασιλικόν, μακράν φύγωσι τρέμοντες», όπως λέγει ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων, ο όποιος προτρέπει: «Ποίει δε τούτο το σημείον εσθίων και πίνων, καθήμενος, κοιταζόμενος, εξανιστάμενος, λάλων, περίπατων, απαξαπλώς εν παντί πράγματι». Άλλα και ο ιερός Χρυσόστομος μας συμβουλεύει να σφραγίζουμε το μέτωπο μας και να σχηματίζουμε στο σώμα μας το σημείο του Σταυρού, για να μας προστατεύει όταν βγαίνουμε από το σπίτι μας ή κάθε φορά πού αρχίζουμε κάποια εργασία, γιατί τότε «ου μόνον άνθρωπος απαντών, αλλά ουδέ αυτός ο διάβολος βλάψει τι δυνήσεται, μετά τούτων σε όρων των όπλων πανταχού φαινόμενον».

Ο διάβολος πολεμά τους πιστούς κατ' ευθείαν ο ίδιος ή δια μέσου ανθρώπων, οι όποιοι ηθελημένα ή αθέλητα γίνονται όργανα του. Ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος λέγει ότι, αν δεν υπήρχαν οι άνθρωποι, ο διάβολος δεν θα μπορούσε να βλάψει τους πιστούς, επειδή θα σχημάτιζαν επάνω τους το σημείο του Σταυρού και θα εξαφανιζόταν. Χρειάζεται, όμως, μεγάλη προσοχή, για να μη πέφτει κανείς στην παγίδα και να στρέφεται εναντίον των ανθρώπων, οι οποίοι γίνονται αιτία να θλίβεται και να υποφέρει, με αποτέλεσμα να τους εχθρεύεται και να τους μισεί. Άλλα θα πρέπει να στρέφεται κανείς στον Θεό με την προσευχή, για να αντλεί από Αυτόν δύναμη, ούτως ώστε να μπορεί να αντέχει στους πειρασμούς, τους οποίους επιτρέπει ο Θεός από αγάπη. Πράγματι οι δοκιμασίες και οι πειρασμοί αποτελούν ευλογία του Θεού, επειδή δίνουν την δυνατότητα στον άνθρωπο, αν τους αντιμετωπίσει σωστά, με ευχαριστιακή και δοξολογική διάθεση, να ωριμάσει πνευματικά και να γίνει δώρο Θεού για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Όσον άφορα τους ανθρώπους πού γίνονται αιτία να υποφέρει, θα πρέπει να τους συγχωρεί με την καρδιά του, να τους αγαπά και να προσεύχεται για την μετάνοια και την προκοπή τους. Έτσι θα διατηρεί την ειρήνη της ψυχής του, αφού θα τον επισκιάζει ή άκτιστη Χάρη του σταυρωθέντος και αναστάντος Χριστού.

Ο διάβολος φοβάται τον Σταυρό του Χριστού, αλλά και τον προσωπικό σταυρό του κάθε Χριστιανού, επειδή ο Σταυρός είναι ταυτόσημος της ταπείνωσης, της αγάπης και της θυσίας. Ακόμη ο Σταυρός είναι ή πηγή της αληθινής χαράς. Γι' αυτό οποίος σηκώνει άφοβα και χωρίς γογγυσμό τον σταυρό του, αυτός χαίρεται αληθινά την ζωή του.

Αγιολογιο

Αγιον Ορος

Αγιοι της Λεσβου

©2005-2016 Zoiforos.gr || Σχεδίαση - Ανάπτυξη Lweb.GR

Login or Register

Register

User Registration
or Cancel