1

Είπε ο π. Ιωήλ.

- Χωρίς σταυρό, κανείς δεν πάει στον παράδεισο. Όμως, τον σταυρό μας πρέπει να τον σηκώνομε· και όχι να τον σέρνομε! Για να σηκώσεις τον σταυρό σου, πρέπει να ιδείς το θέμα πού σε απασχολεί, πνευματικά σωστά. Ας πάρωμε για παράδειγμα ένα τραπέζι. Αν το πιάσεις από την μια άκρη, πολύ δύσκολα θα μπορέ­σεις να το σηκώσεις· με πολύ κόπο· και για λίγο· έστω και αν διαθέτεις καταπληκτική μυϊκή δύναμη. Αν όμως το πιάσεις με τα δυο σου χέρια, και μάλιστα από τη μέση, και εύκολα θα το σηκώσεις· και εύκολα θα το μεταφέρεις εκεί πού θέλεις.

Ας φροντίζομε λοιπόν να σηκώνομε τον σταυρό μας πνευματικά σωστά. Τότε ο σταυρός είναι «ελαφρός και χρηστός».

2

— Να έχετε διαφάνεια. Να είσθε ειλικρινείς. Πέρα για πέρα. Το ναι να είναι ναι. Και το όχι, όχι. Μη ξεχνάτε ποτέ τούτο: Ό,τι έχετε στην καρδιά, δεν υποχρεούσθε να το έχετε και στα χείλη. Μα, ό,τι έχετε στα χείλη, είναι απαραίτητο να το έχετε και στην καρδιά.

3

Είπε ο π. Ιωήλ.

— Να αρκείσθε σ' αυτά πού σας λέγουν. Μη προσπαθείτε, να αποσπάσετε με πλάγιους τρόπους από τον άλλο κάτι πού δεν θέλει να σας το είπει από μόνος του.

4

Είπε πάλιν:

— Ευτυχής είναι εκείνος πού βάζει τον εαυτό του κάτω από άλλον εκείνος πού κάνει υπακοή.

5

Είπε ο αοίδιμος γέροντας:

- Δεν υπάρχει μεγάλη και μικρή αμαρτία. Μικρή ή μεγάλη, η αμαρτία είναι πάντοτε αμαρτία. Οι πολλές μικρές αμαρτίες μας κάνουν μεγαλύτερο κακό από ό,τι μία μεγάλη, γιατί οι μικρές περνούν απαρατήρητες και έτσι δεν φροντίζαμε να τις διορθώσομε. Η μεγάλη αμαρτία «ενώπιον μου εστί δια παντός». Όπως π. χ. ο

κισσός σε ένα δένδρο! Εύκολα φαίνεται. Και φωνάζει, ότι πρέπει να τον κόψωμε, αν δεν θέλωμε να ξεραθή το δένδρο. Ενώ τα μικρά παρασιτικά χορταράκια στον κορμό του, τα καταφρονούμε.

6

Είπε ο π. Ιωήλ:

— Μη βάζετε την μύτη σας παντού. Ωφέλεια θα έχετε, αν την μύτη σας την βάλετε στις μυρωδιές των άλλων, και στις δικές σας βρωμιές.

7

Είπε ο π. Ιωήλ:

— Ο Χριστιανός δεν είναι καρπαζοεισπράκτορας. Όταν σας αδικούν, έχετε δικαίωμα να ζητάτε δικαιοσύ­νη. Μα είτε την ευρίσκετε, είτε όχι, οφείλετε να έχετε αγάπη· και να συγχωρείτε. Γιατί το τέλειο είναι η αγά­πη. Ο Κύριος μία φορά εζήτησε αδικούμενος δικαιο­σύνη· για να την αγιάσει. «Εί κακώς ελάλησα, μαρτύρησον περί του κάκου· εί δε καλώς, τι με δέρεις»;

8

Έλεγε συχνά:

— Μη ξεχνάς, ότι ο Θεός σέβεται την ελευθερία σου. Η σωτηρία σου είναι στα δικά σου χέρια. Ο Θεός, για να σε σώσει, θέλει να το θέλεις και συ.

Έλεγε ο π. Ιωήλ:

-  Να διαβάζετε την αγία Γραφή, έστω και αν δεν καταλαβαίνετε τίποτε από αυτήν. Να την διαβάζετε για αγιασμό σας. Από την μελέτη σας αυτή θα παίρνετε δύναμη· θα στερεώνεσθε.

10

Είπε πάλιν:

-  Τον αδελφό σου, θα τον βοηθήσει και θα τον φωτίσει μόνο το παράδειγμα σου· δηλαδή η συνέπεια σου μεταξύ λόγων και έργων σου.

11

Είπε ο γέροντας:

— Να μην υπερηφανεύεσθε, όταν σας επαινούν. Και να μη πικραίνεσθε, όταν σας κατηγορούν. Να σας ενδιαφέρει μόνο, τι γνώμη έχει για σας ο Θεός, ο ετάζων καρδίας και νεφρούς. Οι άνθρωποι δεν γνωρί­ζουν την αλήθεια.

12

Έλεγε συχνά:

- Όταν κάνεις το καλό, να περιμένεις να βρης

τον μπελά σου.

13

Του είπαν, ότι μία μικρή κοπέλλα που διακρινόταν για την ευλάβεια και την πνευματική της ζωή, είχε αρί­στη επίδοση στα γαλλικά.

- Θα τα μάθει θαυμάσια τα γαλλικά! Απάντησε ο γέροντας:

- Και γαλλικά να μη μάθει, δεν πειράζει. Σημασία έχει, ότι μαθαίνει την γλώσσα των αγγέλων. Αυτή της είναι αρκετή.

14

Μια ήμερα, περπατώντας στον δρόμο, άκουσε ένα νεαρό, να μιλάει με πολύ άσχημα λόγια σε έναν άλλο. Εστάθη και τον ερώτησε:

— Γιατί, παιδί μου, τον πληγώνεις με τέτοια λόγια;

Απάντησε ο νεαρός.

- Στα αστεία του τα λέω, παπούλη!

Τον κύτταξε αυστηρά και είπε:

— Δεν έχεις δίκιο, καλό μου παιδί! Και να το ξέρεις, δεν υπάρχει αστείο, πού να μη εκφράζει κάτι, για εκείνον πού το λέει.

15

Είπε ο π. Ίωήλ.

— Κάθε άνθρωπος είναι ένας ολόκληρος κόσμος· άγνωστος· και ανεξιχνίαστος· και ακατανόητος. Και γι' αυτό, μόνο οποίος συνεξηγείται, δεν παρεξηγεί και δεν παρεξηγείται.

16

Μία κυρία από τον στενό κύκλο του, επήγε μια ήμερα να τον εύρει φορτωμένη παράπονα για μια «φί­λη» της.

Ό π. Ιωήλ την άφησε να του τα ειπεί όλα. Την άκουσε με υπομονή και κατανόηση. Και όταν πια εκεί­νη τελείωσε, της είπε:

—  Βρε παιδάκι μου, ό Θεός δεν θα σε ερωτήσει, ούτε τι σου έκανε η ψυχή αυτή, ούτε πόσο σε πίκρανε. Θα σε ερωτήσει μόνο, τι έκαμες εσύ!

Και η καλή κυρία, πού μέχρι τότε μόνο έβραζε εις βάρος της φίλης της, κατάλαβε το λάθος της.

17

Έλεγε ο πάτερ Ιωήλ.

—  Μη πικραίνεσθε για τα λάθη σας. Μην απογοητεύεσθε.   Μην απελπίζεσθε.   Μόνο να μετανοείτε να φροντίζετε.  Ό Θεός δύο μόνο πράγματα κυττάζει: τι αγώνα εκάμαμε πριν πέσωμε, να μην πέσωμε· και πό­σο μετανοιώσαμε μετά.

—  Και να το ξέρετε. Δεν προάγονται μόνο οι αριστούχοι μαθητές.  Την τάξη την περνάνε και εκείνοι πού παίρνουν την βάση! Λοιπόν, ξεκινάμε από την βά­ση. Και  αγωνιζόμαστε για το άριστα!

18

Σε μια σύναξη, μία κυρία ήταν πολύ λυπημένη. Της λέγει:

- Έ, τι σου συμβαίνει; Γιατί τρέχουν τα μάτια σου;

Του εξήγησε τον λόγο με ύφος πού μαρτυρούσε απογοήτευση και απελπισία.

Της λέγει τότε ο γέροντας:

— Καλά, βρε παιδί μου, να πνίγη κανείς στο πέ­λαγος, το καταλαβαίνω! Μα να πνίγεται μέσα στο λιμά­νι, που να ακουστή! Δεν εντρέπεσαι συ, να πνίγεσαι πνευματικά μέσα στο λιμάνι;

19

Πολλές φορές μιλούσε για τον θάνατο. Και πάντο­τε ετόνιζε:

- Και να το ξέρετε. Ο θάνατος έχει τρεις όψεις:

•  είναι η εικόνα της αμαρτίας

•  είναι η τιμωρία της αμαρτίας

•  είναι η καταστροφή της αμαρτίας

-Και επεξηγούσε:

•  είναι εικόνα της αμαρτίας· γιατί με την αμαρτία παθαίνει η ψυχή, ό,τι το σώμα με το θάνατο·

•  είναι η ποινή της αμαρτίας-  έτσι το ώρισε ο Θεός·

•  είναι η καταστροφή της αμαρτίας·  αφού εκεί τελειώνει η κάθε αμαρτωλή δραστηριότητα του ανθρώ­που· και αφού η μνήμη του θανάτου προκαλεί πάντοτε μετάνοια.

20

Λίγες ήμερες πρίν φύγει από τον κόσμο, στο Νο­σοκομείο, τον ερώτησε ο π. Έπιφάνιος:

—  Γέροντα, έρχονται πολλοί, άνδρες και γυναίκες, κυρίως όμως γυναίκες, και μας λένε: «Σήμερα μετάλα­βα. Και ξεχάστηκα· και έφτυσα- ή έφαγα μια ελιά και έφτυσα το κουκούτσι·  ή έκοψα το δάχτυλο μου και έβγαλα αίμα. Τι να κάμω»; Εμείς, τι να τους λέμε;

Απάντησε:

—   Αφήνετε τους να τα κρατούν, όπως τα ξέρουν και όπως τα ζουν. Μη τους τα κόβετε. Γι΄ αυτούς αυτά είναι ο τύπος, δηλαδή το μέσο, πού τους κρατάει στην ουσία. Και με βάση αυτά, βοηθείτε τους να καταλά­βουν καλύτερα και βαθύτερα, ότι η Θεία Ευχαριστία είναι το ίδιο το Σώμα και το Αίμα του Χρίστου.

21

Κάποια φορά επήγε στον π. Ιωήλ ένας άνθρωπος τόσο πολύ πονεμένος, πού ό,τι κι αν του έλεγαν, δεν εννοούσε να παρηγορηθή.

Του λέγει τότε ο γέροντας:

- Αχ, παιδί μου! Δεν το ξέρεις, ότι ο Θεός μετέρ­χεται τα πάντα, προκειμένου να σώσει τον άνθρωπο; Έχεις ιδεί καμμιά φορά να παίζουν μπιλιάρδο;

-  Ναι!

-  Είδες;  Ο παίχτης χτυπάει το μπαλάκι σε μια φαινομενικά άσχετη κατεύθυνση,  μα εκείνο πηγαίνει και ευρίσκει και χτυπάει άλλα μπαλάκια και τα ρίχνει στην οπή πού πρέπει! Έ, το ίδιο κάνει και ο Θεός! Παίζει μπιλιάρδο!  'Αλλού χτυπάει!  Κάτι πού φαίνεται εντελώς άσχετο! Κάνει μια ενέργεια, για την δική μας αντίληψη  ακατανόητη  και  απαράδεκτη!  Μα  Εκείνος ξέρει τι κάνει. Ξέρει που χτυπάει. Παίζει μπιλιάρδο, για να σώσει την ψυχή σου.

22

Κάποια χρονιά, την ήμερα της ονομαστικής του εορτής, 19 Οκτωβρίου, επήγε να τον χαιρετίσει μια φτωχή γριούλα. Του λέγει:

—  Παππούλη μου,  σου φιλώ το χεράκι σου το άγιο.  Χρόνια σου πολλά.  Σου έφερα αυτό το μικρό κουρελάκι. Βάλε το να σκουπίζεις τα άγια πόδια σου. Το ξέρω, ότι δεν είναι τίποτε· ότι είναι πολύ φτωχό. Τόσο φτωχό, όσο φτωχή είμαι και εγώ. Δέξου το, να έχω την ευχή σου.

Σηκώθηκε επάνω. Την έπιασε με τα δυο του χέρια από τους ώμους στοργικά και της είπε:

— Αξία, ευλογημένη μου, δεν έχει το δώρο. Την αξία την έχει ο δωρητής, δηλαδή συ. Αξία παίρνει το δώρο, από την διάθεση με την οποία το προσφέρομε. Σε ευχαριστώ ολόψυχα.  Μου έκαμες το μεγαλύτερο δώρο.

23

Είπε ο πατήρ Ιωήλ:

— Όταν πηγαίνεις να κάμεις την προσευχή σου,

•  να θυμάσαι τα πάθη σου· τα αδύνατα σημεία σου· την ευκολία, με την οποία ξεφεύγεις και πέφτεις!

•  να θυμάσαι, ότι ο Χριστός μπορεί να σε συγκρα­τήσει· και να σε δυναμώσει· και να σε βοηθήσει να νικήσεις·

• να γονατίζεις λοιπόν ενώπιον Του και να Τον ικετεύεις:

*  Κράτα με, Χριστέ μου, μη Σου φύγω!

*  Κράτα με, Χριστέ μου, μη Σου φύγω!

*  Κράτα με, Χριστέ μου, μη Σου φύγω!

Και μη φοβείσαι. Δεν θα σε αφήσει. Είναι φιλάν­θρωπος. Και φιλόψυχος.

24

Σε κάποια μικρή σύναξη, έτυχε συζήτηση γύρω από τους πειρασμούς. Οι συνομιλητές δεν έχασαν την ευκαιρία να ειπούν τις απόψεις τους. Και όλοι σχεδόν συμφωνούσαν ότι οι πειρασμοί είναι μια δαιμονική κα­τάσταση· πού ενεργεί μέσα μας με ταχύτητα αστραπής· και μας αιχμαλωτίζει, πριν καλά-καλά το συνειδητο­ποιήσουμε, τι πειρασμός μας απειλεί, για να κάμωμε κάτι να τον αντιμετωπίσουμε. Είπε τότε ο π. Ιωήλ:

— Δηλαδή, θέλετε να μου ειπήτε, ότι οι πειρασμοί ενεργούν με τόση δύναμη και με τέτοια ταχύτητα, πού δεν μπορούμε να προλάβωμε την πτώση; Τι θα ελέγατε για έναν άνθρωπο,  πού τρέχοντας με το αυτοκίνητο του πέφτει επάνω σε ένα άλλο ή στον βράχο; Δεν θα του ελέγατε, ότι το αυτοκίνητο δεν έχει μόνο ταχύτητες, αλλά έχει και φρένο; Δύναμη είναι η ταχύτητα. Μας εξυπηρετεί, να φθάσωμε στον προορισμό μας πιο γρή­γορα. Μα δύναμη είναι και το φρένο. Μας προφυλάσ­σει από τα χειρότερα δυστυχήματα, από την πιο θλιβερή καταστροφή. Δεν νομίζετε, ότι η προσφορά και η δύ­ναμη του φρένου είναι πολυτιμότερη από την δύναμη και την προσφορά της ταχύτητας; Φρένο λοιπόν! Κρα­τάτε γερά το φρένο!