από το βιβλίο «Θερινό Συναξάρι», τόμος Α, απόσπασμα, σελ 72 έως 75

Ήταν, μια φορά, ένας τσοπάνης και κουβέντιαζε με το δάσος. Το πανέμορφο δάσος. Τόση δροσιά μας χαρίζει το καλοκαίρι και τόσα άλλα καλά μας προσφέρει. Ας το προσέχομε. Κι ήρχοντο εκεί, κάθε μέρα, δυο ξυλοκόποι. Έκοβαν ξύλα. Ο ένας έκοβε ένα κομμάτι, το έβαζε στον ώμο κι έφευγε. Ο άλλος έκοβε δέκα κομμάτια, τα έβαζε στον ώμο κι έφευγε. Και ρωτάει, τώρα, ο τσοπάνης το δάσος: «Ποιόν φοβάσαι πιο πολύ από τούς δυό;» «Φοβάμαι», λέει, «αυτόν πού παίρνει το ένα και φεύγει. Γιατί ο άλλος με τα δέκα θα κουραστεί, θα κλατάρει, θα πέσει κάτω και θα γλιτώσω. Ο ένας, με το ένα, αυτός πού παίρνει το ένα, θα έρχεται μιά ζωή και κινδυνεύω νά με αποψιλώσει.» Έτσι είναι. Λίγο και σταθερό. Κι αν αυξηθεί; Πάλι λίγο και σταθερό. Λίγο και σταθερό. Λένε για μάς τούς μεσαίους, τώρα, για τον εαυτό μου τα λέω αυτά. Δεν μπορώ νά περπατήσω. Λίγο και σταθερό. Σταθερό, όμως.

Ο άγιος Κοσμάς τι λέει για τούς απλούς ανθρώπους, τούς μεσαίους; «Φτάνει», λέει, «το βράδυ νά κάνεις τρεις μετάνοιες. Νά προσκυνήσεις την Αγία Τριάδα και νά κοιμηθείς, άμα δεν μπορείς. Τρεις μετάνοιες στην Αγία Τριάδα! Όσο απλό κι αν σάς φαίνεται. Ή νά πεις στον Χριστό: «Σ' ευχαριστώ, μεγάλε. Σ' ευχαριστώ, Κύριε. Σ' ευχαριστώ, Παναγία μου. Ευχαριστώ, Άγιοι μου. Ελάτε μαζί μου. Μαζί μ' όλο τον κόσμο. Και με τούς πεθαμένους. Κρατήστε μας στα χεράκια σας. Άντε, και καληνύχτα. Τι είναι, όμως, αυτό; Εγκάρδιο! Βιωματικό! Ψυχικό! Γιατί μπορεί νά πεις ένα απόδειπνο ολόκληρο και νά μην καταλάβεις τίποτα. Αφού εσύ δεν καταλαβαίνεις. Πώς θέλεις νά καταλάβει ο Θεός; Καταλαβαίνει ο Θεός, βέβαια. Άλλά εσύ δεν καταλαβαίνεις κι ο Θεός γελάει μαζί σου. Σου λέει: «τι ανθρώπους έχομε! Προκόψαμε.» Χε... Χε... Λοιπόν. Χε... Χε... Γελάτε. Έτσι είναι... Έτσι είναι... Έτσι είναι... Εδώ μπορεί νά πεις πέντε λόγια με την ψυχή σου, και νά είναι αυτό ολόκληρη αγρυπνία. Το καταλαβαίνετε; Ποιότητα! Ο κόκκος τού σινάπεως. Ο κόκκος τού σινάπεως τι είναι; ένα σπορίδιο, το σπέρνεις και γίνεται δέντρο, μετά. Και πάνε τα πετεινά επάνω, πώς λέει ο Χριστός στο ευαγγέλιο; Και κελαηδούνε και δοξολογούνε το Θεό! Έτσι είναι! Κι άμα έχομε πίστη δυνατή, δημιουργική, δραστική, σαν τον κόκκο τού σιναπιού, Έτσι είναι. Και νά μιλάμε στον Χριστό, όπου κι αν είμαστε. Μ' όλη μας την ψυχή.

Και νά κάνουμε και τις δουλειές μας, νά 'χομε τον νου μας. Όταν κάνομε καλά τη δουλειά μας, προσευχή είναι κι αυτό. Καλά, σωστά, βέβαια.

Ο Γέροντας Σωφρόνιος, στο Έσσεξ, τι έλεγε; Έχει σημασία μεγάλη, αν θα στείλεις ένα γράμμα. Πώς θα βάλεις επάνω το γραμματόσημο, δεν το βάνεις πάπ, το φτύνεις πάπ, το κολλάς, έτσι. Δεν είναι έτσι το γράμμα, λέει. Νά το βάλεις όμορφα, στο επάνω μέρος, δεξιά, αρμονικά, νά το βλέπει ο άλλος και νά λέει: «τι ωραίο γράμμα! τι ωραίος άνθρωπος!» Παίρνει, αμέσως, ένα μάθημα αυτός, πού το βλέπει. Αν μπορεί, νά καταλάβει. Αν δεν μπορεί, εντάξει. Γιατί μάς έχει χαλάσει και η συνήθεια. Αλλά για ένα, πού μπορεί νά καταλάβει το ωραίο, τι κάνει; Μαθαίνει. Χαίρεται. Όποτε, εσύ πού κολλάς το γραμματόσημο, κατά καλό τρόπο, γίνεσαι παράγοντας αγωγής. Οδηγείς τον άλλο. Σου λέει, «Μπράβο του.» το βλέπει και το παιδάκι, το βλέπει κι ο παρέκει. Όλοι είμαστε παράγοντες αγωγής. Όχι μόνο οι παπάδες, οι δεσποτάδες, οι δάσκαλοι και οι γονείς. Όλοι. Ο καθένας παράγει αγωγή. Κι ο σκουπιδιάρης, ακόμη. Πώς θα φερθεί, πώς θα καθαρίσει, τι θα πει, τι θα κάνει, πώς θα περπατήσει, πώς θα γελάσει, πού λέει ο Σολομών, είναι όλα αυτά αγωγή. Δηλαδή, οδηγία. Οδηγούμε. Άγω. Οδηγώ. Οδηγώ! Πολύ σπουδαία αυτά! Αλλά να φύγομε, όμως, γιατί πέρασε η ώρα.

Για την αντιγραφή: Παναγιώτης Κακάμπουρας