Ζωηφόρος

Η πίστι μετράει, του μακαρίου Γέροντος Ιωσήφ του Βατοπαιδινού,

Η πίστι μετράει

του μακαρίου Γέροντος Ιωσήφ του Βατοπαιδινού

από το βιβλίο «Ο Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής»

Σειρά Ψυχοφελή Βατοπαιδινά 1

Έκδοση Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου  -  Άγιον Όρος

* * *

…Αναφέρομαι στο εξής περιστατικό του Γέροντα Ιωσήφ του Ησυχαστή. Στας δυσμάς του βίου του δέχτηκε να του προσφέρωμε κάποιαν εξυπηρέτησι, γιατί ήταν πολύ αυστηρός στον εαυτό του. Κάποτε πού είχε ιδρώσει πολύ δέχτηκε να του σκουπίσω τον ίδρωτα από την πλάτη του με πετσέτα. Τότε είδα στο σώμα του σημάδια από θεραπευμένες πληγές και, επειδή ήξερα ότι δεν πέρασε ποτέ του καμμιάν ασθένεια ούτε τραυματισμό, τον ρώτησα περίεργα να μου πη τί ήταν αυτά, τα όποια ήταν στρογγυλά σαν τα τυλώματα στα πλοκάμια των χταποδιών. Τότε μας είπε ότι του συνέβησαν ως εξής. Όταν ήσαν στον Άγιο Βασίλειο και βιαζόταν πολύ στην φιλοπονία, δεν άλλαζε ποτέ τα εσώρουχα του και ιδίως τις φανέλλες του και, επειδή δεν ήταν συνηθισμένος ο οργανισμός του στον ίδρωτα και την κακοπάθεια, γέμισε σπυριά όλη του η πλάτη και πολύ τον ερέθιζαν. «Εγώ όμως δεν έδινα σημασία και, όταν με ενοχλούσαν πολύ, τα πίεζα ακουμπώντας σε ένα τοίχο. Άλλα αυτά αγρίεψαν και μεγάλωσαν και γέμισαν ύλη. Τότε πήρα ένα μεγάλο ντορβά γεμάτο παξιμάδι από την Μονή Ιβήρων, πού μας έδωσαν, και ξεκίνησα για τον τόπο μας. Στον δρόμο φαίνεται ότι έσπασαν, γιατί αισθανόμουν ότι κόλλησε η φανέλλα πάνω μου, άλλα και πάλι δεν έλαβα καμμιά πρόνοια γι' αυτά. Έμαθα και τ' άφηνα όλα στον Θεό και την Δέσποινα μας και σιγά-σιγά θεραπεύτηκαν, αφού η φανέλλα τρίφτηκε κι έπεσε κι αύτη».

Εμείς πάντως τρομάξαμε και μας είπε χαριεντιζόμενος. «Είναι σκληρός ο αγώνας κατά της φιλαυτίας, όλα όμως τα κάνει η χάρις του Θεού. Εάν ο άνθρωπος στο ξεκίνημα του ιδίως δεν εφαρμόση αυστηρότητα, η δειλία και η φιλαυτία του κόβουν τον αέρα. Και αν ο άνθρωπος δεν μπαίνει με μόνη την πίστι και χωρίς προφυλάξεις μέσα στη θάλασσα των πειρασμών, δεν θα βρή αισθητήν αντίληψι από τον Θεό και τότε δεν πάει μπροστά ούτε βήμα. Όπως μας γράφουν οι Άγιοι Πατέρες (πάντοτε δε υπαινίσσετο τον αββά Ισαάκ, τον όποιο είχε αχώριστο σύντροφο του), αν ο νους δεν δη αισθητά τη θεία βοήθεια, η οποία λέγεται «πείρα θείας αντιλήψεως», δεν αποκτά αυταπάρνησι και οι προφάσεις της φιλαυτίας τον αποπλανούν και ταλαντεύεται πίσω μπρος έως ότου σιγά-σιγά καταλήξει στον συμβιβασμό. Γι΄  αυτό μην είστε δειλοί, ιδίως τώρα στην αρχή πού ξεκινάτε, για να προκαλέσετε τη θεία χάρι. Αυτή συνηθίζει να παρήγορη τους βεβαιοπίστους και όσους, για την θεία εντολή και αγάπη, πηδούν στο πέλαγος της αυταπαρνήσεως. Όταν, τελικά, πληροφορηθή ο νους την παρουσία της βοηθείας στους πιστεύοντας, τότε μπαίνει σε άλλου είδους πίστι, πού δεν είναι η εισαγωγική όπως σε κάθε πιστό, αλλά όπως την λέγουν οι Πατέρες είναι «η πίστις της θεωρίας». Αυτό είναι το πρώτο στάδιο, κατά το όποιο αυτός ο άνθρωπος αρχίζει να χωρίζη από τους πολλούς. Αυτός, αν δεν λυγίση στα σκώμματα των αδαών και ράθυμων να γυρίση στον συμβιβασμό, προχωρεί στην στενή και τεθλιμμένην οδό των αφανών και άγνωστων στους πολλούς ομολογητών. Θα είναι δε μακάριος αν θα έχη και κάποιον να τον οδηγή και να τον στηρίζη και να τον βεβαιώνη ότι χάριτι Θεού βαδίζει για προκοπή. Εγώ, μας έλεγε, δεν είχα κάποιον να με καταλάβη και πολύ υπέφερα από την ολιγοπιστία πού προβάλλει η άγνοια, και επιπροσθέτως είχα και τους ονειδισμούς με τα σκώμματα αυτών πού πάντοτε βρίσκονται μπροστά σου».

Διάφορες δοκιμασίες και η αισθητή αντίληψι από την Δέσποινα μας Θεοτόκο

Ο Απόστολος Παύλος γνωστοποιεί στο πλήρωμα της Εκκλησίας τα περί των πειρασμών και της θλίψεώς του, η οποία ήτο τόσον εκτεταμένη «ώστε εξαπορηθήναι αυτόν και του ζην». Τονίζει δε «ότι καθ' υπερβολήν εβαρήθημεν υπέρ δύναμιν», προς τα όποια συστοιχεί και η Πατερική ερμηνευτική και πράξι περιγράφουσα την δεινότητα και το πλήθος των πειρασμών, πού κρύβονται στον δρόμο των όσων θέλουν να σωθούν. Φυσικά, και άλλα χωρία της Γραφής αναφέρονται στο ίδιο θέμα και μπορεί να πή κανείς ότι η κύρια προϋπόθεσι της σωτηρίας είναι η υπομονή των πολλών θλίψεων. Εξαιρέτως όμως μας αποκαλύπτει το μυστήριο και το νόημα των θλίψεων ο Απόστολος Παύλος, ο κορυφαίος των Αγίων, ο γίγας της Εκκλησίας, το ακριβές αντίτυπο του Χριστού. Αν αυτός, ο Παύλος, πού μας προκαλεί να τον μιμούμεθα συνεχώς και πού απλώς εποίησε πάντα τα διαταχθέντα ημίν, κατά τον λόγο του Κυρίου μας, αν ο Παύλος εκφράζεται κατ' αυτόν τον τρόπο, ώστε να λέγη ότι οι προς την σωτηρία και τελείωσι πειρασμοί μπορούν να ωθήσουν μέχρις απελπισίας και αυτής της ζωής, καταλαβαίνει κανείς την κάμινο πού πέρασαν όσοι στοίχησαν στον ίδιο κανόνα, παλαιότεροι και νεώτεροι Πατέρες μας.

Όταν κάποτε μικροψυχούσαμε για λίγο κόπο ή άλλη μικροαφορμή, προβάλλοντες τα σαν σοβαρά και δυσβάσταχτα, κινούσε το κεφάλι του ο Γέροντας και μας έλεγε αυτό πού η Οσία Μαρία η Αιγύπτια είπε στον αββά Ζωσιμά, «ο Θεός, αββά, να μας σκεπάση από τις παγίδες του πονηρού». Και έτσι δινόταν η αφορμή να τον προκαλέσωμε να μας πή από τον βίο του και την πείρα του κάτι σχετικό.

«Και στα τρία σημεία, πού απαρτίζουν τον άνθρωπο: η ψυχή, το σώμα και το περιβάλλον - ή τα έσω, τα έξω και τα πέριξ - , βρίσκεται οχυρωμένος και πάνοπλος ο εχθρός. Δεν αφήνει καμμιάν αφορμή ή πρόφασι, από όσες σκέπτεται και κινείται ο άνθρωπος, για να τον καταπίεση και να δοκιμάση την πίστι του. Ο διαβολικός πόλεμος δεν φείδεται μέλους ή μέρους ή καταστάσεως, αλλά ανάλογα με τις περιστάσεις και επιτίθεται και ανθίσταται στις δικές μας αποφάσεις. Ο κυριώτερος όμως στόχος του είναι να χτυπήση την πίστι και έτσι να ρεζιλέψη τον άνθρωπο ως προδότη και αρνητή. Αν το επιτυχή αυτό, καταφέρνει καίριο πλήγμα, γιατί κόβει την προθυμία και τον ζήλο, δηλαδή το κεφάλι, και έτσι κυριεύει άκοπα όλο το σώμα. Τα πάντα γίνονται για την πίστι, αλλά και τα πάντα η πίστι τα περικρατεί. Αν τρανταχθή η πίστι, τότε όλα σείονται και η γραμμή του μετώπου λυγίζει».

Όταν τον προκαλέσαμε να μας ερμηνεύση, γιατί τονίζει τόσο την πίστι και όλα τα εξαρτά απ' αυτήν, μας είπε: «Πριν να σας πω τα δικά μου, σας αναφέρω από την Γραφή, «επίστευσεν ο Αβραάμ τω Θεώ και ελογίσθη αυτώ εις δικαιοσύνην». Καλά, μόνο επίστευσε ο Αβραάμ και δεν έκαμε τίποτ' άλλο; Τόσες είναι οι δοκιμασίες στον βίο του, όπως αναφέρει η Γένεσι, πού καταντούν απίστευτες, και για καμμιάν απ' αυτές δεν ευαρεστήθηκε ο Θεός τόσο όσο για την πίστι του; «Επίστευσε», λέγει και, όπως θυμάστε, ο Παύλος το τονίζει πολύ. Φυσικά όλες οι δοκιμασίες ήσαν επακόλουθες της πίστεως. Πάντως όμως, για να τήρηση απόλυτα την πίστι, ηρνήθη τα πάντα και τα θυσίασε. Αυτή ακριβώς η πίστι ήταν το κεφάλαιο όλων του των ενεργειών. Εμείς πιστεύομε στον Χριστό μας, όχι μόνο στην θεοπρεπή του μεγαλωσύνη και στα άλλα επί μέρους δογματικά σημεία της πίστεως μας, αλλά και στις θείες του εντολές. Οι εντολές όμως καθ' εαυτές δεν έχουν καμμιάν αξία, αν δεν εκτελεσθούν εν ονομάτι αυτού πού τις πρόσταξε. Μήπως δεν υπήρξαν και πριν και τώρα και στο μέλλον δικαιοπραγίες στον κόσμο; Ποιος κέρδισε τίποτε απ' αυτές, αν δεν έγιναν εν ονόματι του Θεού και μόνο γι' Αυτόν; Άρα όχι η πράξις των εντολών, άλλα η πίστι στον Θεό, για χάρι του οποίου απεφάσισε κάποιος και ενήργησε, τιμάται και βραβεύεται. Αν ο Θεός δεν έχει χρεία των αγαθών μας και το θέμα της σωτηρίας δεν είναι συναλλαγή, άλλα χάρις και δωρεά, τότε τί λαμβάνεται υπ' όψιν από την ανθρώπινη ενέργεια εκτός της πίστεως; Δικαίως, λοιπόν, κατελόγισε στην πίστι την δικαίωσι πάντων των αγίων και όχι στα έργα των, τα όποια -και αυτά- η πίστις ετελείωσε. Πιστεύοντες στην αρχή, ξεκινούμε υποτασσόμενοι στο θέλημά του, του Χριστού μας, και στην πορεία της εις Αυτόν υπακοής «φυλάττομεν οδούς σκληράς», κατά τον Δαυΐδ. Ο Κύριος όμως μας πληροφορεί, «όταν ποιήσητε πάντα τα διαταχθέντα υμίν, είπατε ότι δούλοι αχρείοι έσμεν και ο ωφείλομεν ποιήσαι πεποιήκαμεν». Αυτό μας δείχνει ότι αιτία της σωτηρίας δεν είναι η ποσότης και ποιότης των έργων, τα όποια είναι απλώς καθήκον, αλλά η πίστι μετράει και ο Κύριος επαινεί την πίστι λέγων, «εύ δούλε, αγαθέ και ΠΙΣΤΕ». Ο αββάς Μάρκος αναφέρει στον Πνευματικό Νόμο, κεφ. 22, ότι ο Κύριος θα ανταποδώση ακριβώς κατά την πίστιν ή απιστίαν εκάστου».

«Όπως είπα, ξεκινήσαμε δια της πίστεως και βάσει αυτής βαδίζομε στο πνευματικό μας στάδιο. Ο διάβολος, πολέμων και ανθιστάμενος, προσπαθεί να μας αποδείξη απίστους στην κρίσι και να μας στέρηση την επαγγελία του «ευ δούλε πιστέ» και να μας καταντήση στο μέρος του διχοτομηθέντος και μετά απίστων τεθέντος. Το κλειδί των μυστηρίων είναι η πίστι και αυτήν απαίτησε ο Ιησούς μας σαν αντίκρυσμα από όλους πού ζήτησαν τις δωρεές του. Στην γενική πρόσκλησι όλων των ανθρώπων απαίτησε πίστι, αν και η πίστι συνεπάγεται και νομοθεσία και υπακοή. Και, όταν κατά μέρος ζητούσαν χάρισμα απ' Αυτόν, απαντούσε, «ει δύνασαι πιστεύσαι» και ομολογούσε «πάντα δυνατά τω πιστεύοντι». Όσοι πετύχαιναν αμέσως στην παράκλησι και ανάγκη πού ζητούσαν απάντησι, εκείνος τους επαινούσε λέγων, «θάρσει, τέκνον, η πίστις σου σέσωκέ σε». Όσοι προσήρχοντο κατηρτισμένοι στην θερμή πίστι προς την θεοπρεπή του μεγαλωσύνη, αυτός με θαυμασμό τους απεκάλυπτε «Ουδέ εν τω Ισραήλ τοσαύτην πίστιν εύρον». Και άλλου λέγει, «ιδών την πίστιν αυτών, λέγει τω παραλυτικώ...». Και, γενικά, όλη η ιερά αποκάλυψι μαρτυρεί ότι η πίστι είναι το μέσον, δια του οποίου μεταδίδονται τα θεία χαρίσματα και ερμηνεύονται τα μυστήρια»…

 

Αγιολογιο

Αγιον Ορος

Αγιοι της Λεσβου

©2005-2016 Zoiforos.gr || Σχεδίαση - Ανάπτυξη Lweb.GR

Login or Register

Register

User Registration
or Cancel