Ο ζήσας απαραποίητον την εκ των αγίων πατέρων ευσέβειαν
Μία από τις αγιασμένες μορφές της εποχής μας υπήρξε ο Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος Λάζαρης, πνευματικός της Ιεράς Μονής Παναγίας Γαυριώτισσας Δαδίου και χιλιάδων χριστιανών από λα τα μέρη της Ελλάδος, ο οποίος, πλήρης ημερών, διακονούμενος από την μικρή αδελφότητα της Μονής του, ανεπαύθη εν Κυρίω την 2αν Δεκεμβρίου του παρελθόντος έτους.
Το πλήθος πού συνέρρευσε στην Ιερά Μονή Δαδίου από όλα τα μέρη της χώρας μας, η παρουσία ανωτάτων κρατικών λειτουργών, η συμμετοχή δεκάδων Κληρικών και Μοναχών υπήρξε το αποκορύφωμα του σεβασμού και της αγάπης προς τον σεβαστό Γέροντα, που συνολικά εκφράστηκε και εκδηλώθηκε κατά την εξόδιο Ακολουθία. Όλοι συνείχοντο από την αίγλη που εξέπεμπε η προσωπικότητά του και από το συναίσθημα της χαρμολύπης που χαρακτηρίζει τους εν επιδώσει χριστιανούς αυτές τις ώρες της θλίψεως του θανάτου. Ο π. Αμβρόσιος ήταν πηγή Αγιορείτικης ευωδίας Χριστού στον κόσμο, που ανέβλυζε το «ζών ύδωρ» του Πνεύματος και εδρόσιζε τις ψυχές των πεινώντων και διψόντων τη δικαιοσύνην». Η ιστορική Μονή της Παναγίας Αμφίκλειας απέκτησε φήμη χάρις σ' αυτόν και η Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδος όχι μόνο στην περιοχή της Λοκρίδος, αλλά σε ολόκληρο το εύρος της αρδεύτηκε από τα ζείδωρα νάματα της απλοϊκής και γνήσιας πνευματικότητάς του.
Ο μακαριστός π. Αμβρόσιος Λάζαρης γεννήθηκε στο χωριό Λαζαράτα της Λευκάδος την 21ην Δεκεμβρίου του έτους 1912 από γονείς ευσεβείς, τον διδάσκαλο Παναγιώτη Λάζαρη και την Λουΐζα. Ήταν το τέταρτο τέκνο της πολύτεκνης οικογένειας του. Από την νηπιακή του ηλικία ο μικρός Σπυρίδων χαρακτηριζόταν από την ηρεμία του χαρακτήρα του και την αγάπη του προς την Εκκλησία. Το ήθος του σμίλευσε η ευλαβής μητέρα του, η οποία λόγω της απουσίας του συζύγου της στους πολέμους, είχε αναλάβει όλο το βάρος της ανατροφής των τέκνων. Ο Σπυρίδων τελείωσε μόνο δύο τάξεις του Δημοτικού Σχολείου, διότι εν τω μεταξύ έπρεπε να βοηθεί την μητέρα του στις αγροτικές εργασίες. Όταν ήλθε ο καιρός κατετάγη στις τάξεις του Στράτου και υπηρέτησε τρία χρόνια στα ανάκτορα ως εύζωνας, καθότι ήταν υψηλός, ευθυτενής και όμορφος νέος.
Όταν απολύθηκε από το Στρατό έλαβε το κάλεσμα του Θεού δια τον Μοναχικό βίο. Με ένα συντοπίτη και φίλο του μετέβη στο Άγιον Όρος χάριν προσκυνήσεως των αγίων σεβασμάτων και δια να παρακάλεση την Παναγία να του δείξει δρόμο που έπρεπε να πορευθεί. Γοητεύθηκε και σαγηνεύθηκε από τον Αγιορείτικο Μοναχισμό και εισήλθε στην Ι. Μ. Κουτλουμουσίου, στην οποία ψυχή τε και σώματι επιδόθηκε εις την υπακοή, την άσκηση και την προσευχή.
Χαρακτηριστικά έλεγε ο Γέροντας: «Πήγα στο Άγιον Όρος για λίγες μέρες και έμεινα είκοσι χρόνια». Μετά τριετή δοκιμασία εκάρη από τον Ηγούμενο Δαμασκηνό Μοναχός και έλαβε το όνομα Χαρίτων. Οι επιδόσεις του νεαρού Μονάχου Χαρίτωνος στα Μοναχικά διακονήματα ήσαν άριστες. Έζησε με τέλεια υπακοή την σκληρή, αλλά παιδαγούσα και αγιάζουσα ζωή του Μοναστηρίου. Αυστηρός τηρητής των Μοναχικών όρκων καλλιέργησε την αδιάλειπτη προσευχή, την τέλεια υπακοή, την πατερική νηστεία, την παιδική απλότητα και ακακία, την καθημερινή ανελλιπή συμμετοχή στις αγρυπνίες και γενικά τη θεία λατρεία, την πρόθυμη εργατικότητα και πολύ ενωρίς έφθασε σε ύψη αρετής. Όπως φάνηκε από την συνέχεια της ζωής του η πρόνοια του Θεού τον προόριζε για μια εν τω κόσμω αποστολή προς σωτηρία ψυχών. Η σκληρή ζωή και οι τραχείς πνευματικοί άλωνες έκαμψαν την υγεία του οπότε αναγκάστηκε ύστερα από παραίνεση του διακριτικού Γέροντος Πορφυρίου να κατέλθει στην Αθήνα. Εκεί με πρόταση του π. Πορφυρίου, εφημερίου τότε της Πολυκλινικής Αθηνών, συνεδέθη με την Ηγουμένη της Ι. Μ. Δαδίου Παρθενία και χειροτονήθηκε Διάκονος και Πρεσβύτερος από τον Μητροπολίτη Φθιώτιδος Αμβρόσιο, ο οποίος του έδωσε και το όνομα του. Αφού παρέμεινε σε ενορίες της Αττικής (Γλυκά Νερά και Τρεις Ιεράρχες Καισαριανής) έξι χρόνια για να στηρίξει οικονομικά την Ι. Μ. Δαδίου, η οποία είχε πολλές δυσχέρειες, ύστερα εγκαταστάθηκε στην Μονή του, που παρέμεινε μέχρι του θανάτου του.
Ο μακαριστός π. Αμβρόσιος τήρησε στη ζωή του «ακίβδηλον, γνησίαν και απαραποίητον την εκ των αγίων πατέρων ευσέβειαν». Δεν διέθετε επιστημονικούς τίτλους. Η σοφία του εδόθη «άνωθεν» ως καρπός του αγίου Πνεύματος. Η ευλάβεια του προς τον Θεό του εχάρισε την πνευματική μόρφωση κατά το Γραφικό λόγο: «Αρχή σοφίας φόβος Κυρίου και βουλή αγίων σύνεσις». Η παρουσία του ήταν πάντοτε και παντού εποικοδομητική. Με την πατρική του αγάπη και τις αγιοπνευματικές νουθεσίες του στήριξε ανθρώπους, οι οποιοι κατέφευγαν στο πετραχήλι του και ζητούσαν επιστήριξη στις καταιγίδες της ζωής τους. Η σύνεση και διορατικότητά του έφερε πολλούς πιο κοντά στην εν Χριστώ ζωή και προσέλκυσε σοφούς και επιστήμονες στην Εκκλησία.
Ζώντας μέσα στα θαύματα του Θεού, δεν παρέλειπε να συμβουλεύει τους απελπισμένους να προσδοκούν την θεία επέμβαση στο πρόβλημά τους. Το ύφος του λόγου του, ο τρόπος της διδαχής του, η παιδικότητα της αφηγήσεως των θείων αποκαλύψεων, η βεβαιότητα της πίστεως του, η ιλαρότητα του προσώπου του και το γαλήνιο της παρουσίας του περιέγραφαν ένα Αββά της ερήμου, που δεν παράλλαξε και αλλοίωσε ο κόσμος, αλλά μέσα στην αντίθεση του περισσότερο ανεδείκνυε ως μία ουράνια παρουσία. Το μετόχι της Μονής στο Παγκράτι των Αθηνών και το Μοναστήρι στην Αμφίκλεια δέχονταν καθημερινά πολύ κόσμο, ιδίως νέους ανθρώπους, που ήθελαν να τον χωρίσουν και να λάβουν την ευχή του. Όποιος συνομιλούσε μαζί του διαπίστωνε, ότι εκείνος μιλούσε «από καρδίας», όχι από διανοίας, και ήταν συνδεδεμένος με ένα άλλο κόσμο, από τον οποίο ελάμβανε και μετέδιδε μηνύματα σωτηρίας και ελπίδας. Πολλά λέγονται για το προορατικό του χάρισμα, για τα παράδοξα σημεία και τις θείες αποκαλύψεις. Εκείνος, όσα ο λαός έλεγε παράδοξα, τα θεωρούσε φυσιολογικά επισημαίνοντας, ότι ο χώρος της Εκκλησίας είναι τόπος θαυμάτων πολλών, τα οποία οι πιστοί βιώνουμε καθημερινά. Αποποιόταν τις τιμές και στους επαίνους σιωπούσε. Πάντοτε έδιδε το παράδειγμα του ταπεινού βίου και της κεκρυμμένης πνευματικότητος.
Ο π. Αμβρόσιος ήταν μια ζωντανή παρουσία του Θεού μέσα στον κόσμο. Αφήκε μνήμη αγίου Ιερομόναχου και απήλθε τιμώμενος υπό πάντων. Δοξάσθηκε από τον Θεό με τις δωρεές του Παναγίου Πνεύματος και δόξασε την Εκκλησία με την αφοσιωμένη ιερατική και μοναχική διακονία του. Δικαίως ο ευσεβής λαός τον συγκαταλέγει στην χορεία των εκλεκτών και τον θεωρεί ως ένα των μεγάλων αγιασμένων ιερατικών μορφών του αιώνος μας. Στο θρόνο του ουρανίου Αρχιερέως παριστάμενος ας πρεσβεύει υπέρ της παλαιφάτου Μονής της Θεομήτορος, των πνευματικών του τέκνων και ημών.
Πηγή: περιοδικό «ΕΦΗΜΕΡΙΟΣ» 2/2007
Ο Γέροντας Αμβρόσιος της Μονής Δαδίου. Ένας σύγχρονος άγιος!
(1912-2006)
Αποσπάσματα από ομιλία του Γέροντος Εφραίμ Καθηγουμένου
της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου
13-12-2006
Ό Ιερομόναχος Αμβρόσιος (κατά κόσμον Σπυρίδων) εκοιμήθη στις 2 Δεκεμβρίου 2006, σε ηλικία 92 ετών. Αποτελεί μία από τις άγιες σύγχρονες μορφές και είναι καρπός τής σαρκώσεως του Χριστού. Η Εκκλησία ανά τους αιώνες είναι εργοστάσιο παραγωγής αγίων, όπου συνεχίζει να δίνει το εμπόρευμα του. Σε ένα διάλογο, που είχα με τον μακαριστό γέροντα μου διηγήθηκε ότι μετά την στρατιωτική του θητεία (Τσολιάς στην ανακτορική φρουρά), ήθελε να πάει στο Άγιο Όρος. Δεν ήξερε, όμως, που και πώς να πάει Τότε του εμφανίστηκε ένας νέος περίπου 25 ετών και του είπε: Γνωρίζω τους τόπους, έλα μαζί μου. Έτσι και έγινε.
Ξεκίνησαν μαζί, Πήγαν στο λιμάνι, μπήκαν στο πλοίο, μου έδωσε μάλιστα και ψωμί και φάγαμε παρέα όλες τις ημέρες, που ήταν μαζί το όνομά του δεν μου το είπε, άλλά κι εγώ δεν τον ρώτησα. Έτσι Φθάσαμε στη Δάφνη και από κει περπατώντας στο Άγιο Όρος.
Όσο ήταν μαζί μου, αισθανόμουν μεγάλη ασφάλεια. Προχωρώντας μου έδειξε την Μονή Ξηροποτάμου όπου τιμούν τους Άγίους 40 μάρτυρες. Με ρώτησε, αν ήθελα να προσκυνήσουμε και εγώ δέχτηκα. Μπήκανε στο Ναό (καθολικό τής Μονής) και ενώ ασπαζόμουν την εικόνα, μάς περικύκλωσαν 40 νέοι άνδρες. Τότε ο νέος μου είπε είναι οι σαράντα Άγιοι Μάρτυρες και χαίρονται, γιατί θα γίνεις μοναχός. από εκεί συνέχισαν στις Καρυές στην Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου. Εδώ ο νέος σταμάτησε, μου έδειξε την Ιερά Μονή και μου είπε: Εδώ, θα μείνεις, Σπύρο. θα γίνεις μοναχός, Θα κάνεις υπομονή και υπακοή στο γέροντα ... κι εξαφανίστηκε.
Φαίνεται ότι αυτός ήταν ο άγγελος φύλακας, ο άγγελος Κυρίου. ο Δόκιμος Σπυρίδων γίνεται μοναχός με το όνομα Χαρίτων σε ηλικία 25 ετών.
Ένα βράδυ ο ηγούμενος λέει στον μοναχό Χαρίτωνα να διαβάσει την 9η στο νάρθηκα, εκείνος, καθώς ήταν αγράμματος, προσπάθησε να διαβάσει, άλλά είχε μεγάλη δυσκολία. Εξαγριώθηκε ο ηγούμενος τον έδιωξε λέγοντάς του να πάει στο κελί του. το ίδιο βράδυ εμφανίστηκε ή Παναγία και σε μία μόνο νύχτα έμαθε το ψαλτήριά από μνήμης. Κατέστη Θεοδίδακτος και θυμίζει σε όλους τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, που είχε μεγάλη δυσκολία στη μάθηση όταν ήταν παιδάκι Ή οικογένειά του τον πήγαν στη Μονή και προσευχήθηκαν στην Παναγία που του υπέδειξαν να κάνει κάθε βράδυ τρεις μετάνοιες στην Παναγία και να την παρακαλεί να τον κάνει καλό μαθητή. 'Έγινε έτσι ο πρώτος μαθητής, όποτε, όμως, ξεχνούσε τις μετάνοιές του, έπαιρνε κακό βαθμό.
Ένα άλλο περιστατικό από τη ζωή του Μοναχού Χαρίτωνα, του άνθρώπου του Θεού. Καλοκαίρι στο Άγιον Όρος και ο Χαρίτων βρισκόταν στον κήπο για εργασίες, βλέποντας μία συκιά και επειδή πεινούσε ανέβει στο δένδρο, για να φάει σύκα στο Άγιον Όρος οι μοναχοί δεν επιτρέπεται να τρώνε τίποτε έκτός τραπέζης γιατί θεωρείται λαθροφαγία δηλαδή σοβαρό παράπτωμα. Έφαγε μερικά σύκα και έπεσε από το δέντρο. Βογκούσε από τους πόνους, γιατί έσπασε το πόδι του τον έψαχναν οι άλλοι μοναχοί από το πρωί και τον βρήκαν το απόγευμα να πονάει στο περιβόλι πεσμένο κάτω. τον έβαλαν πάνω σε μια πόρτα και τέσσερα άτομα μαζί, ήταν και σωματώδης τον μετέφεραν στο κελί του. Διηγείται ο ίδιος ο γέροντας Αμβρόσιος, "ενώ βρισκόμουν στο κρεβάτι μου και πονούσα, απέναντι έβλεπα το παρεκκλήσι των Άγίων Αναργύρων και τους παρακάλεσα να με βοηθήσουν. Εμφανίζονται τότε δύο γιατροί με λευκές μπλούζες και προσπάθησαν να βάλουν το πόδι μου στην θέση του.
-Τράβα Κοσμά, έλεγε ο ένας, κράτα από εδώ Δαμιανέ, έλεγε ο άλλος και σε πέντε λεπτά οι πόνοι εξαφανίστηκαν και έγινα καλά". 'Όταν οι συμμοναστές τον είδαν, δόξασαν το Θεό και τους Άγίους Αναργύρους.
Στη Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου βρίσκονταν πέντε νέοι μοναχοί και ένας ηλικιωμένος γέροντας. Κάποιοι από αυτούς σκέφτηκαν ότι θα ήταν καλό να αλλάξουν τον γέροντα. το έμαθε ο γέροντας και αποφασίστηκε ή απομάκρυνση των πέντε μοναχών. Συνοδεία αστυνομίας εκδιώχτηκε στην Μονή Χιλανδαρίου ο μοναχός Αμβρόσιος, τότε Χαρίτων. Εκεί είχε πάρα πολλές δυσκολίες και πέρασε αρρώστιες, που τον ανάγκασαν να έρθει στον κόσμο. Πήγε, λοιπόν, στον Γέροντα Πορφύριο, ο οποίος τον συμβούλευσε να πάει στην ερειπωμένη Μονή Δαδιού στη Φθιώτιδα. Στην ερειπωμένη αύτη Μονή βρήκε μόνο αρουραίους, φίδια και άγρια ζώα. ο Γέροντας Πορφύριος του υπέδειξε: Κάθισε εδώ, κάνε υπομονή και υπακοή και ο Θεός θα σε βοηθήσει
Ανασύστησε την ερειπωμένη 'Ιερά Μονή, η όποία έγινε στη συνέχεια γυναικεία. ο τότε Μητροπολίτης Φθιώτιδος Αμβρόσιος ξετίμησε τον γέροντα και τον έκανε ιερομόναχο, δίνοντάς του, μάλιστα, το δικό του όνομα.
Κάποτε χτύπησε το πόδι του, πήγε στο νοσοκομείο, όπου του έβαλαν πλατίνα στο γοφό. Πονούσε, όμως, πολύ. ο τότε Μητροπολίτης Ελβετίας Δαμασκηνός τον πήρε στην Ελβετία να τον δούνε εκεί οι γιατροί. τον πήγε στο νοσοκομείο. Έκαναν πρώτη επέμβαση, άλλά του έβαλαν 1cm πλατίνα μεγαλύτερη με αποτέλεσμα να γίνει νέο χειρουργείο, για να μειώσουν την πλατίνα. ενώ ετοιμαζόταν για εξιτήριο, του ζητήθηκαν γενικές εξετάσεις, τις οποίες έκανε. Βρέθηκε στον αριστερό νεφρό πέτρα μεγάλη όσο ένα πορτοκάλι και έτσι παρέμεινε για νέα εγχείριση.
Διήγηση Γέροντα: «ενώ ήμουν μόνος στο δωμάτιο εμφανίστηκε ένας μοναχός. Βγήκαμε, λοιπόν, στο μπαλκόνι και καθίσαμε, για να μιλήσουμε. Κάπου 15 λεπτά μιλούσαμε και του είπα για τα χειρουργεία και για τον λίθο στο νεφρό. Τότε ο μοναχός μου είπε: Είμαι ο Άγιος Νεκτάριος και ήρθα να σε ιδώ. Είμαι Φιλάσθενος και παρέδωσα την ψυχή μου στο «Αρεταίειο», άντεξα τις συκοφαντίες και την ασθένεια κάνοντας υπομονή ο Θεός μου έδωσε χάρη μεγάλη για την υπομονή, που έκανα. με άγγιξε και έφυγε. Φεύγοντας ο Άγιος Νεκτάριος μου ήρθε διάθεση ούρησης και ούρησα σε ένα μικρό λεκανάκι Τότε βγήκε μαζί με τα ούρα και πέτρα σε μέγεθος πορτοκαλιού. Τότε με μία χαρτοπετσέτα την πήρα και την έβαλα στο συρτάρι του κομοδίνου.
Την επόμενη θα γινόταν η εγχείριση. Έρχεται ο Ελβετός γιατρός και μου λέει: Ετοιμάσου για το χειρουργείο. Εγώ του απάντησα ότι δεν χρειάζομαι χειρουργείο. «Άνοιξα το συρτάρι και του έδειξα την πέτρα. Όταν την είδε, είπε ο γιατρός.
Εσείς οι Ορθόδοξοι έχετε ζωντανή πίστη, εμείς την νοθεύσαμε. το χειρουργείο δεν έγινε και η πέτρα παρέμεινε στο γραφείο του Ελβετού γιατρού, για χρόνια πολλά».
Ο Γέροντας Αμβρόσιος κοιμήθηκε την ίδια μέρα, που κοιμήθηκε ο Γέροντας Πορφύριος. Ήταν ένας άνθρωπος του Θεού.
Η Εκκλησία είναι το μυστικό σώμα, του Χριστού.
Η ζωή του, παρουσία και μαρτυρία Χριστού, ο βίος του ενισχύει την πίστη μας.
Ας έχουμε την ευχή του!
Πηγή: εφημερίδα «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ»
