Καθηγουμένου Ι. Μ. Αγίου Ιγνατίου - Λειμώνος Λέσβου

από το βιβλίο του «Εορτοδρόμιον»

Σήμερα, αγαπητοί μου αδελφοί, η αγία μας Εκκλησία τίμα και γεραίρει τη μνήμη του αγίου ενδόξου μεγαλομάρτυρα Τρύφωνα.

Γεννήθηκε στη Λάμψακο της Φρυγίας της Μικράς Ασίας το 239 μετά Χριστόν από γονείς απλοϊκούς άλλα ευσεβείς.

Δεν έτυχε να μορφωθή κατά κόσμον. Μορφώθηκεν όμως κατά Χριστό και από τους ευσεβείς γονείς του έμαθε τα «ιερά γράμματα τα δυνάμενα σοσφίσαι», κατά τον άγιον Απόστολο Παύλο. Δεν του άρεσε να εντρυφά στις απολαύσεις και τις χαρές της ζωής, αλλά να εντρυφά προτιμούσε στις αγίες Γραφές και στο βιβλίο της φύσεως και να θαυμάζη τα μεγαλεία του δημιουργού.

Απλός και ταπεινός καθώς ήταν μετερχόταν το επάγγελμα του χηνοβοσκού. Με όλη του δε την αγάπη και το ενδιαφέρον επροστάτευε τα αθώα πουλιά και τα ένοιωθε σαν αδέλφια του αφού δα και αυτά είναι δημιουργήματα του θεού θαυμαστά. Την δε ευαίσθητη και ταπεινή ψυχή του την ευλόγησεν ο θεός με το χάρισμα της θαυματουργίας. Τα θαύματα του στρεφόταν κυρίως προς τη φύσι την οποίαν είχε τόσο μελετήσει και αγαπήσει, προς τα σπαρτά και τα ζώα. Αμέτρητες φορές έσωσε τους κατάσπαρτους και κατάφυτους αγρούς από γενικές καταστροφές πού απειλούσαν σμήνη ολόκληρα ακριδών, και τα ζώα από αρρώστιες πολλές.

Άλλα τα θαύματα του τα επεξέτεινε και προς τους πάσχοντες και ταλαιπωρούμενος από τα δαιμόνια ανθρώπους, και πολλούς δαίμονες από ανθρώπους πού είχαν κυριέψει εξεδίωξε με μόνη την προσευχή του. Όταν κάποτε του είχαν φέρει ενώπιον του ένα δαιμονισμένο διέταξε το δαιμόνιο να παρουσιασθή κατενώπιον των ανθρώπων. Και ο πονηρός και μισόκαλος και βάσκανος διάβολος παρουσιάστηκε με τη μορφή ενός μαύρου σκύλου. Και όχι μόνον αυτό, αλλά και τον εξανάγκασε να μιλήση και να έκθεση όλο το ανθρωποκτόνο και «αντικείμενο τω γένει των δικαίων» σχέδιο και όλες τις αμαρτίες και τις κακίες στις όποιες μέχρι τότε έσπρωξε τους ανθρώπους. Και τα πλήθη των θεατών και ακροατών και ειδωλολατρών βέβαια, καταλήφθηκαν από φρίκη και τρόμο και ωμολόγησον πίστι στο Σωτήρα Κύριο και ακλούθησαν του αγίου Τρύφωνα τον ενάρετο βίο και τρόπο.

Άλλα τα θαύματα του απλού και άσημου χηνοβοσκού από στόμα σε στόμα ακουγόταν και τον άγιο Τρύφωνα ξακουστό και περίφημο απεργαζόταν.

Το δε αποτέλεσμα ήταν ότι η θαυμαστή δράσι του και η προσχώρησι πολλών ειδωλολατρών στην αγίαν Ορθόδοξη χριστιανική πίστι έφθασε και στα αυτιά των αρχόντων, ρωμαίων έπαρχων, και ο άγιος σαν κακούργος καταδιωκόταν. Και λοιπόν το 256 τον έσυραν μπροστά: στον Έπαρχο της Ανατολής Ακυλίνο, νεαρώτατο στην ηλικία, μόλις των δεκαεπτά χρόνων.

Ο Έπαρχος επίστεψεν ότι θα ημπορούσε να πτοήση τον αμούστακον εκείνο νέο με την επιβολή του αξιώματος του και το αυστηρό του ύφος. Τον διέταξε λοιπόν αγέροχα να αρνηθή την πίστι του Χρίστου και να προσκύνηση τα είδωλα. Πολύ όμως εξεπλάγη όταν από το νέο εκείνο παλληκάρι δέχτηκε ρωμαλέα αντίστασι και ηρωική την απάντησι: «Χριστιανός ειμί και ου προσκυνώ είδωλα».

Και έτσι άρχισαν τα βασανιστήρια. Τον έδειραν πρώτα αλύπητα με ξύλινες σπάθες ώστε το σώμα του να φθάση να γίνη μαύρο σαν την πίσσα. Ο δε άγιος άντεξε με τη χάρι του Θεού.

Ύστερα τον έδεσαν πίσω από άγρια άλογα και μέσα στον παγερό χειμώνα τον έσερναν σε γκρεμούς και βάλτους με αποτέλεσμα να κατακρεουργηθή ο μεγαλομάρτυς και σχεδόν πεθαμένος να μείνη καταγής. Άλλα και πάλιν η χάρις του πανάγαθου Θεού τον επισκίασε και τις πληγές και τους μωλωπισμούςς του εθεράπευσε.

Γι΄ αυτό λοιπόν περισσότερο μανιώδης ο έπαρχος διέταξε και τον εγύμνωσαν και επάνω σε δάπεδο με ανεστραμμένα και μπηγμένα μυτερά καρφιά τον έσερναν για να καταξεσχίσουν τις σάρκες και να μην μείνη ούτε σταγόνα αίμα' και πάλιν ο Κύριος «αόρατος» τον συμπαρεστάθη και του έκλεισε τις πληγές και εσταμάτησε τις ροές από το αίμα.

Και τώρα αναμμένες λαμπάδες μεταχειρίζονται οι σκληροί βασανιστές για να κάψουν το μαρτυρικό του μάρτυρα σώμα. Μάταια όμως επάσχισαν να εξουθενώσουν το γενναίο του Χρίστου αθλητή και καλλίνικο μάρτυρα.

Γι΄ αυτό και αποφάσισαν το βέβαιο μέσο του θανάτου, τον αποκεφαλισμό δια ξίφους. Άλλα και πάλι για να μην κατίσχυση το εγκληματικό τους σχέδιο, ο άγιος παρέδωκε το πνεύμα πριν οδηγηθή στον τόπο του αποκεφαλισμού και στεφανίτης και πανοπλίτης ανήλθε στα ουράνια σκηνώματα απ' οπού εξακολουθεί να τέλη τα ευεργετικά του για τους ανθρώπους και τη φύσι θαύματα όσες φορές με πίστι του τα ζητήσουν. Αγαπητοί μου αδελφοί, ο άγιος Τρύφωνας συνήθως εικονίζεται με το δρεπάνι στο χέρι, εις ένδειξιν ότι είναι ο προστάτης και ο βοηθός της συγκομιδής των καρπών της γης και γενικά του θερισμού.

Ο δε άγιος Νικόδημος ο αγιορείτης εκτός του ότι εσυμπλήρωσε την ακολουθία του και έγραψε προς τιμή του εγκώμιο και παρακλητικό κανόνα προς την αγία κάρα του πού βρίσκεται στο άγιον Όρος, εσύνταξε και ικετήρια ευχή για να τη διαβάζουν οι Ιερείς «όταν συμβή βλάπτεσθαι τα χωράφια και τους κήπους υπό ακρίδων και ερπετών».

Ας καταφεύγωμε λοιπόν στις ικεσίες και πρεσβείες του όσες φορές τα σπαρτά μας κινδυνεύουν, αναπέμποντας προς αυτόν την ικετήρια ευχή του, και ακόμη ας εντρυφούμε στη μελέτη των μεγαλείων του Θεού όπως εντρυφούσε και εκείνος και να είμαστε βέβαιοι ότι θα έχωμε πάντοτε αμέριστη την ευλογία και την προστασία του. Αμήν.