***
Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο
Κεφ. 18, χωρία 23 έως 35
Η παραβολή του πονηρού δούλου
ΙΗ΄ / 23 Διὰ τοῦτο ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὃς ἠθέλησε συνᾶραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ. 24 ἀρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν προσηνέχθη αὐτῷ εἷς ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων. 25 μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα εἶχε, καὶ ἀποδοθῆναι. 26 πεσὼν οὖν ὁ δοῦλος προσεκύνει αὐτῷ λέγων· κύριε, μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ καὶ πάντα σοι ἀποδώσω. 27 σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἀπέλυσεν αὐτὸν καὶ τὸ δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ. 28 ἐξελθὼν δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος εὗρεν ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ, ὃς ὤφειλεν αὐτῷ ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας αὐτὸν ἔπνιγε λέγων· ἀπόδος μοι εἴ τι ὀφείλεις. 29 πεσὼν οὖν ὁ σύνδουλος αὐτοῦ εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ παρεκάλει αὐτὸν λέγων· μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ καὶ ἀποδώσω σοι. 30 ὁ δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν ἕως οὗ ἀποδῷ τὸ ὀφειλόμενον. 31 ἰδόντες δὲ οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ τὰ γενόμενα ἐλυπήθησαν σφόδρα, καὶ ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν πάντα τὰ γενόμενα. 32 τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῷ· δοῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκά σοι, ἐπεὶ παρεκάλεσάς με. 33 οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν σύνδουλόν σου, ὡς καὶ ἐγώ σε ἠλέησα; 34 καὶ ὀργισθεὶς ὁ κύριος αὐτοῦ παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς ἕως οὗ ἀποδῷ πᾶν τὸ ὀφειλόμενον αὐτῷ. 35 Οὕτω καὶ ὁ πατήρ μου ὁ ἐπουράνιος ποιήσει ὑμῖν, ἐὰν μὴ ἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑμῶν τὰ παραπτώματα αὐτῶν.
ΑΠΟΔΟΣΗ
Η Βασιλεία των Ουρανών μοιάζει μ' σαν άνθρωπο βασιλιά, πού θέλησε να λογαριασθεί με τους ανθρώπους πού δούλευαν στην περιουσία του. Και όταν άρχισε να λογαριάζεται, του έφεραν έναν πού χρωστούσε δέκα χιλιάδες τάλαντα. Επειδή δε αυτός δεν ήταν σε θέση να εξοφλήσει, ο κύριος διέταξε να πουληθεί αυτός και η γυναίκα του και τα παιδιά του και όλα όσα είχε για να εξοφληθεί το χρέος. Τότε έπεσε ο δούλος στα πόδια του κυρίου του και του έλεγε: Κύριε, κάνε υπομονή και όλα θα σου τα εξοφλήσω. Ο Κύριος εκείνου του δούλου τον λυπήθηκε, τον άφησε ελεύθερο και του χάρισε το χρέος. Αυτός ο δούλος μόλις έλαβε χάρη και βγήκε από το βασιλιά, βρήκε έναν από τους συνδούλους του, πού του χρωστούσε εκατό δηνάρια· τον έπιασε λοιπόν από τον λαιμό και του έλεγε: «Δός μου όσα μου χρωστάς». Και ο σύνδουλός του έπεσε στα πόδια, τον παρακαλούσε και του έλεγε: «Κάμε υπομονή και θα σε ξοφλήσω». Αυτός όμως δεν ήθελε, αλλά πήγε και τον έβαλε στη φυλακή, ώσπου να του ξοφλήσει το χρέος. Όταν τον είδαν οι σύνδουλοί του, καταλυπήθηκαν και πήγαν κι εξήγησαν στον κύριο τους όσα έγιναν. Τότε τον κάλεσε ο κύριος και του λέγει: «Δούλε πονηρέ, όλο εκείνο το χρέος σου το χάρισα, επειδή με παρεκάλεσες. Δεν έπρεπε και συ να λυπηθείς τον σύνδουλό σου, καθώς και εγώ σε λυπήθηκα; Οργίσθηκε ο κύριος του και τον παρέδωσε στους βασανιστές, ώσπου να του ξοφλήσει ολόκληρο το χρέος. Έτσι θα κάμει σε σας ο επουράνιος Πατέρας μου, αν δεν συγχωρείτε ο καθένας στον αδελφό του μέσα από την καρδιά σας τα παραπτώματα τους.
***
Από την Α΄ προς Κορινθίους Επιστολή του Αποστόλου Παύλου
Κεφ. 9, χωρία 2 έως 12
Θ΄ / 2 εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμι· ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ. 3 ἡ ἐμὴ ἀπολογία τοῖς ἐμὲ ἀνακρίνουσιν αὕτη ἐστί. 4 Μὴ οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν φαγεῖν καὶ πιεῖν; 5 μὴ οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν ἀδελφὴν γυναῖκα περιάγειν, ὡς καὶ οἱ λοιποὶ ἀπόστολοι καὶ οἱ ἀδελφοὶ τοῦ Κυρίου καὶ Κηφᾶς;
6 ἢ μόνος ἐγὼ καὶ Βαρνάβας οὐκ ἔχομεν ἐξουσίαν τοῦ μὴ ἐργάζεσθαι; 7 τίς στρατεύεται ἰδίοις ὀψωνίοις ποτέ; τίς φυτεύει ἀμπελῶνα καὶ ἐκ τοῦ καρποῦ αὐτοῦ οὐκ ἐσθίει; ἢ τίς ποιμαίνει ποίμνην καὶ ἐκ τοῦ γάλακτος τῆς ποίμνης οὐκ ἐσθίει; 8 Μὴ κατὰ ἄνθρωπον ταῦτα λαλῶ; ἢ οὐχὶ καὶ ὁ νόμος ταῦτα λέγει; 9 ἐν γὰρ τῷ Μωϋσέως νόμῳ γέγραπται· οὐ φιμώσεις βοῦν ἀλοῶντα. μὴ τῶν βοῶν μέλει τῷ Θεῷ; 10 ἢ δι᾿ ἡμᾶς πάντως λέγει; δι᾿ ἡμᾶς γὰρ ἐγράφη, ὅτι ἐπ᾿ ἐλπίδι ὀφείλει ὁ ἀροτριῶν ἀροτριᾶν, καὶ ὁ ἀλοῶν τῆς ἐλπίδος αὐτοῦ μετέχειν ἐπ᾿ ἐλπίδι. 11 Εἰ ἡμεῖς ὑμῖν τὰ πνευματικὰ ἐσπείραμεν, μέγα εἰ ἡμεῖς ὑμῶν τὰ σαρκικὰ θερίσομεν; 12 εἰ ἄλλοι τῆς ἐξουσίας ὑμῶν μετέχουσιν, οὐ μᾶλλον ἡμεῖς; ἀλλ᾿ οὐκ ἐχρησάμεθα τῇ ἐξουσίᾳ ταύτῃ, ἀλλὰ πάντα στέγομεν, ἵνα μὴ ἐγκοπήν τινα δῶμεν τῷ εὐαγγελίῳ τοῦ Χριστοῦ.
ΑΠΟΔΟΣΗ
2 Κι αν ακόμα άλλοι αρνούνται να με αναγνωρίσουν ως απόστολο για σας οπωσδήποτε είμαι· γιατί η ίδια η ύπαρξη της εκκλησίας σας είναι η απόδειξη πως είμαι απόστολος. 3 Να πώς απολογούμαι σ' αυτούς που αμφισβητούν και συζητούν την αυθεντία μου ως αποστόλου: 4 Δεν έχω τάχα δικαίωμα να συντηρούμαι με δαπάνη της εκκλησίας, που υπηρετώ; 5 Μήπως δεν έχω δικαίωμα να έχω μαζί στα ταξίδια μου αδερφή χριστιανή ως σύζυγο όπως κάνουν και οι άλλοι απόστολοι και τα αδέρφια του Κυρίου και ο Κηφάς; 6 'Η μήπως είμαστε οι μόνοι, εγώ κι ο Βαρνάβας, που δεν έχουμε δικαίωμα συντηρήσεως, αλλά πρέπει να ζούμε με την εργασία μας; 7 Ποιος πάει ποτέ στρατιώτης στον πόλεμο με δικά του έξοδα; ποιος φυτεύει αμπέλι και δεν τρώει από τον καρπό του; ή ποιος βόσκει πρόβατα και δεν τρώει από το γάλα του κοπαδιού; 8 Μήπως αυτά που λέω είναι σύμφωνα μόνο με την ανθρώπινη καθημερινή πείρα; Κι ο νόμος δε λέει τα ίδια; 9 Πράγματι, στο Μωσαϊκό νόμο είναι γραμμένο: Μη βάλεις φίμωτρο στο βόδι που αλωνίζει. Μήπως για τα βόδια νοιάζεται ο Θεός; 10 Ή μήπως αυτά που λέει αναφέρονται πραγματικά σ' εμάς; Ασφαλώς αυτά γράφτηκαν για μας. Αυτός που οργώνει κι αυτός που αλωνίζει πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους με την ελπίδα της συμμετοχής στη συγκομιδή. 11 Εμείς σπείραμε ανάμεσα σας πνευματικό σπόρο· σας φαίνεται πάρα πολύ αν θερίσουμε από σας τα, υλικά, που είναι αναγκαία για τη συντήρηση μας; 12 Αν άλλοι κάνουν χρήση αυτού του δικαιώματος απέναντι σας, δε θα ταίριαζε να το κάνουμε περισσότερο εμείς; Εμείς, όμως δεν κάναμε χρήση του δικαιώματος αυτού, αλλά υπομένουμε κάθε στέρηση, για να μη δημιουργήσουμε κανένα εμπόδιο στη διάδοση του ευαγγελίου του Χριστού.
***
Κυριακή ΙΑ' Ματθαίου
Η παραβολή του πονηρού δούλου
(Ματ. ιη’, 23-35)
κήρυγμα επί του Ευαγγελίου
του Ιωάννη Δήμου
Θεολόγου - Φιλολόγου
από την ιστοσελίδα του: www.sostikalogia.com
Στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, δηλαδή στην παραβολή του πονηρού δούλου, βλέπουμε τον Κύριο να διδάσκει τη μακροθυμία και τη συγνώμη προς τους συνανθρώπους μας. Συγκεκριμένα, ο δούλος ζήτησε τη μακροθυμία του κυρίου του για την τακτοποίηση του χρέους των μυρίων ταλάντων, το οποίο τελικά ο κύριός του το χάρισε. Όμως αυτός φάνηκε βάναυσος και φυλάκισε για λίγα δηνάρια τον συνάδελφό του, με αποτέλεσμα το αφεντικό του να τον φυλακίσει και αυτόν.
Μερικές φορές βέβαια η κακοήθεια και η προκλητικότητα κάποιων ανθρώπων ανεβάζει το αίμα στο κεφάλι σε άλλους, και δοκιμάζει τους φιλότιμους ανθρώπους, οι οποίοι όμως δεν πρέπει να εμπλέκονται σε φασαρίες, αλλά να δίνουν τόπο στην οργή. Πρέπει να φαίνονται μεγαλόκαρδοι και να προσεύχονται υπέρ των επηρεαζόντων αυτούς, μιμούμενοι το παράδειγμα του Κυρίου. Ο Κύριος προσευχήθηκε στον Πατέρα Του για τους σταυρωτές Του λέγοντας, «Πάτερ, άφες αυτοίς· ου γαρ οίδασι τι ποιούσι», και ο Στέφανος συγχώρησε εκείνους που τον λιθοβολούσαν λέγοντας, «Κύριε, μη στήσης αυτοίς την αμαρτίαν ταύτην».
Η λύση με την εκδίκηση, όσο και αν φαίνεται ικανοποιητική, ουσιαστικά δεν είναι φυσική λύση. Φαινομενικά δίνει την εντύπωση της νίκης, αλλά κατά βάθος είναι ήττα. Η σωστή στάση είναι να μη νικηθεί ο άνθρωπος από το κακό αλλά να μακροθυμήσει, όπως μακροθυμεί και ο Θεός γι' αυτόν. Η κρίση ανήκει στο Θεό όπως έχει γραφεί, «εμοί εκδίκησις, εγώ ανταποδώσω, λέγει Κύριος». Ο άνθρωπος πρέπει να ευεργετεί τους εχθρούς του και να προσεύχεται γι' αυτούς σύμφωνα με τα λόγια της Γραφής, «εάν πεινά ο εχθρός σου, ψώμιζε αυτόν, εάν διψά, πότιζε αυτόν· τούτο γαρ ποιών άνθρακας πυρός σωρεύσεις επί την κεφαλήν αυτού». Η μακροθυμία είναι δείγμα γενναιότητας και ηρωισμού. Στο χριστιανισμό έχουμε πνευματικούς αγωνιστές που ο ηρωισμός τους δεν περιορίστηκε μόνο στο ότι υπέμειναν το μαρτύριο, αλλά και στο ότι συγχώρησαν τους εχθρούς και διώκτες τους. Έτσι αναδείχτηκαν άνθρωποι ανώτεροι και πολίτες της βασιλείας των ουρανών. Το παράδειγμά τους αυτό διδάσκει και τους σύγχρονους χριστιανούς να είναι μεγαλόκαρδοι, και να συγχωρούν τους συνανθρώπους τους οι οποίοι τους έβλαψαν και τους πίκραναν.
Δε ζούμε μέσα σε κοινωνία αγίων και αγγέλων, αλλά ανάμεσα σε ανθρώπους με αδυναμίες και ελαττώματα που συχνά μας θλίβουν και μας στενοχωρούν. Και όμως όλους πρέπει να τους συγχωρούμε και να προσευχόμαστε γι' αυτούς. Άνθρωπος ο οποίος δε συγχωρεί εκείνους που τον έβλαψαν, λέγεται μεν χριστιανός, αλλά δεν είναι σωστός χριστιανός, γιατί έχει μικροψυχία και πονηρία όπως ο δούλος της σημερινής περικοπής ο οποίος δεν έδειξε ευσπλαχνία στον ταλαίπωρο συνάδελφό του. Όμως η κρίση θα είναι ανέλεος σε όσους δεν έδειξαν έλεος προς τους συνανθρώπους τους, σύμφωνα με την Αγία Γραφή. Η υπενθύμιση αυτή υποχρεώνει όλους μας να συγχωρούμε τον πλησίον μας σύμφωνα με τα λόγια της Κυριακής Προσευχής, «και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοίς οφειλέταις ημών».
Δεν πρέπει λοιπόν να υποχωρούμε στο κακό αλλά να νικάμε το κακό με το καλό, πράγμα που απαιτεί αγώνα, γιατί χωρίς αγώνα δε γίνεται τίποτε. Αυτός είναι ο καλός αγώνας τον οποίον αγωνίστηκε και ο Απόστολος Παύλος μέχρι τέλους της ζωής του, για να λάβει το βραβείο της άνω κλήσεως, το οποίο είθε να λάβουμε όλοι μας. Αμήν.
