ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΛΗΣΤΗ

            Ἕνας ληστής, πού πέρασε μιά ζωή βουτηγμένος στό σκοτάδι τοῦ ἐγκλήματος καί τῆς παρανομίας! Αὐτός μᾶς λέει σήμερα, Μεγάλη Παρασκευή, ὅτι καλά κάνομε, καί δοξάζομε τόν Νεκρό Χριστό ὡς Φωτοδότη! Ὅτι καλά κάνομε, καί Τόν βλέπομε, ἀκόμα καί στήν κηδεία Του, σάν πηγή Φωτός. Διότι, «εἰ μή Θεός ὑπῆρχεν ὁ Σταυρωθείς, οὐκ ἄν ὁ ἥλιος τάς ἀκτῖνας ἐναπέκρυ¬ψεν...».

            Μέ ἄλλα λόγια ὁ ληστής μᾶς λέει:

«Κι ἐγώ στήν ἀρχή ἔτσι νόμιζα, ὅτι ὁ διπλανός μου σταυρωμένος, ἦταν κι αὐτός τοῦ σιναφιοῦ μας. Νόμιζα, ὅτι κι αὐτόν δίκαια τόν κάρφωσαν στόν σταυρό σάν ἐγκληματία. Μά ὅταν εἶδα τόν ἥλιο νά κρύβει τίς ἀκτῖνες του, καί τόν οὐρανό νά σκοτεινιάζει, τότε κατάλαβα ὅτι ‘ὁ σύν ἡμῖν σταυρωθείς’, ὄχι ἁπλῶς δέν ἦταν ἔνοχος, ἀλλά ὅτι ἦταν ὁ ἀληθινός Θεός! Καί μοῦ ἔφτανε αὐτό τό θαῦμα, γιά νά τό καταλάβω, ὅτι Αὐτός πού πέθανε πάνω στόν Σταυρό, εἶναι ὁ Δημιουργός τοῦ Φωτός· ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης! Ἕνας Ἥλιος, πού δέν μπορεῖ νά Τόν καταπιεῖ κανένα σκοτάδι θανάτου! Ἕνας Ἥλιος πού δέν δύει ποτέ· πού δέν θά γνωρίσει ποτέ βασίλεμα, ἀφοῦ εἶναι Ἀνατολή Ἀνατολῶν».

Καί συνεχίζει ὁ ληστής:

«Καί τό κατάλαβα, ὅτι  ‘τῆς Βασιλείας Αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος’, καί γι᾿ αὐτό Τοῦ φώναξα: ‘Μνήσθητί μου, Κύριε, ἐν τῇ Βασιλείᾳ Σου!’ Καί μέ ἄκουσε. Καί μοῦ ἀπάντησε. Καί μέ ἐδέχθη. Καί μέ πῆρε κοντά Του.»

*          *          *

            Ἄς τό προσέξωμε τό κήρυγμα τοῦ ληστῆ. Ἄς τήν ἀκούσωμε καλά τήν ὁμολογία του.

            Ἕνας ἄνθρωπος, ἐνῶ πλησιάζει στόν θάνατο, «σκοντάφτει» ἐπάνω στόν Χριστό. Τόν συναντάει μπροστά του. Καί μάλιστα, στήν πιό ταπεινή στιγμή τῆς ἐπί γῆς παρουσίας Του: τήν στιγμή τῆς ἄκρας Ταπείνωσής Του· τήν στιγμή τοῦ ἐσχάτου ἐξευτελισμοῦ του! τήν ὥρα πού οἱ ἁμαρτίες μας Τόν εἶχαν κατεβάσει πιό κάτω καί ἀπό τό ἐπίπεδο τοῦ ἀνθρώπου· στό ἐπίπεδο τοῦ κακούργου καί μάλιστα τοῦ θανατοποινίτη!

            Καί ὅμως! Ἔστω κι ἄν εἶναι παραμορφωμένος καί ἐξαθλιωμένος ὁ Ἐσταυρωμένος Χριστός, ὁ ληστής δέν δυσκολεύτηκε νά ἀναγνωρίσει σ’ Αὐτόν, τόν Κύριο τῆς Δόξης! Τόν ἀληθινό Θεό καί Σωτῆρα τοῦ κόσμου! Καί τί θαυμαστό! Ὅλα τά σκοτάδια τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς, δέν τά κατάφεραν, μετά ἀπό αὐτό νά ἐμποδίσουν τόν ληστή νά γίνει θεόπτης καί θεολόγος. Δέν τόν ἐμποδίζουν νά ἰδῆ στό πρόσωπο τοῦ Ἐσταυρωμένου τόν ἴδιο τόν Ἥλιο τῆς Δικαιοσύνης· τόν Μοναδικό Θεό καί Σωτῆρα τοῦ κόσμου.

*          *          *

            Αὐτό τό Φῶς, ἀξιώθηκε νά τό ἰδεῖ καί ὁ ληστής. Τό εἶδε. Καί ὅπως ἦταν φυσικό, ἐγέμισε παρηγοριά καί ἐλπίδα. Καί ἄνοιξε τά μάτια του, γιά νά ἰδεῖ τόν Χριστό καί τό ἑαυτό του.

            Τόν εἶδε. Τόν κατάλαβε. Καί Τόν ἐπικαλέσθηκε. Καί ὁ Χριστός τόν ἄκουσε· καί τόν διαβεβαίωσε:

            - Σήμερα κιόλας, σέ λίγο θά εἴμαστε μαζί στόν Παράδεισο.

            Καί ἐμεῖς τόν θαυμάζουμε. Καί τόν ζηλεύουμε. Καί κάνουμε τήν προσευχή:

            - «Τόν ληστήν αὐθημερόν τοῦ Παραδείσου ἠξίωσας, Κύριε. Κἀμέ τῷ ξύλῳ τοῦ Σταυροῦ φώτισον. Καί σῶσον με».

+ ὁ Ν. Μ.

ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ ΜΙΑΣ ΣΚΑΛΑΣ

Περίπου δύο χιλιάδες εὐρώ τό κάθε σκαλοπάτι! Τόσο πουλήθηκε πρόσφατα τό κάθε ἕνα ἀπό τά δεκατέσσερα σκαλοπάτια μιᾶς σπειροειδοῦς μεταλλικῆς σκάλας, πού βγῆκε σέ πλειστηριασμό στό Παρίσι. Ὁλόιδια μέ αὐτές πού ὁδηγοῦσαν συνήθως ἀπό τό πλυσταριό στήν ταράτσα στά περισσότερα μεταπολεμικά σπίτια. Ἡ ταπεινή αὐτή κατασκευή εἶχε τήν τύχη νά ἀποτελέσει τμῆμα τοῦ πύργου τοῦ Ἄιφελ! Ἔτσι βγῆκε σέ δημοπρασία! Καί ἔτσι ἡ πλειοδοτική ἀνάβαση στοίχισε στόν ἀγοραστή, ὅσο περίπου ἕνα καλό αὐτοκίνητο: τριάντα χιλιάδες εὐρώ!

*    *    *

            Τήν τετάρτη Κυριακή τῶν Νηστειῶν ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τήν μνήμη τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Σιναΐτη. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἔγραψε ἑνα βιβλίο, πού τό ὀνόμασε «Κλίμακα». Τό βιβλίο αὐτό

•           εἶναι μιά ...προκήρυξη δημοπρασίας, γιά τήν ἀπόκτηση τῆς σκάλας τῶν ἀρετῶν· μιᾶς σκάλας, πού ὁδηγεῖ ἀπό τήν «γῆ» τῆς σκλαβιᾶς στά πάθη, στόν «οὐρανό» τῆς Ἐλευθερίας καί τῆς Ἀληθινῆς Ζωῆς!

•           περιγράφει λεπτομερειακά καί μέ αὐστηρή σειρά τό κάθε σκαλοπάτι, πού πρέπει νά ἀνεβῆ, ὅποιος ἔχει πάρει τήν ψυχή του καί τήν σωτηρία της στά σοβαρά·

•           ἐκτιμάει τό πραγματικό «κόστος» γιά τήν κατάκτηση κάθε σκαλοπατιοῦ: τίς θυσίες, τόν κόπο, τά δάκρυα καί τόν ἱδρῶτα, πού χρειάζεται νά καταβάλουμε, γιά νά κατακυρωθῆ ἡ ... δημοπρασία στό ὄνομά μας·

•           ξεκαθαρίζει μέ ρεαλισμό ὅτι, γιά νά φτάσουμε στήν «ταράτσα» τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, χρειάζεται νά περάσουμε ὁπωσδήποτε, ἀπό ... τό «πλυσταριό» τῆς ταπείνωσης καί τῆς ὑπομονῆς, στήν ἄσκηση τῶν ἀρετῶν, μέ τήν ὁποία θά καθαριστοῦμε καλά ἀπό τά πάθη·

•           παρουσιάζει ὅμως ἐξ ἴσου ρεαλιστικά καί τό κέρδος, πού μᾶς δίνει ἡ ἀνάβαση σέ κάθε σκαλοπάτι: τήν ἀνάπαυση, τήν ἐλευθερία, τήν ἀληθινή χαρά καί τήν ἀληθινή εἰρήνη, πού γεύεται κάθε φορά ὁ ... πλειοδότης τῆς δημοπρασίας.

*    *    *

            Ἀξίζει λοιπόν τόν κόπο

1.         νά διαβάσουμε προσεκτικά τό θαυμάσιο αὐτό βιβλίο!

2.         νά μή βιαστοῦμε νά ποῦμε ὅτι «εἶναι μόνο γιά καλογήρους»!

3.         νά παρακολουθήσουμε τήν βαθειά ἀνατομία τῶν παθῶν καί τῶν πληγῶν τοῦ ἀνθρώπου, πού κάνει ὁ ἄριστος ἰατρός ἅγιος Ἰωάννης!

4.         νά προσέξουμε τήν τόσο σημαντική ἀλληλεξάρτηση, τοῦ κάθε πάθους ἀπό τό ἄλλο, καί τῆς κάθε ἀρετῆς ἀπό τήν ἄλλη· καί

5.         νά καθρεφτίσουμε τόν ἑαυτό μας μέσα σ’ αὐτόν τόν πεντακάθαρο καθρέφτη τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς, μέ σκοπό νά μᾶς ἀνοίξει ἡ ὄρεξη ... γιά συμμετοχή στήν σωτήρια δημοπρασία!

                                    Ἀρχιμ. Β.Λ

ΠΟΙΟΣ ΜΕ «ΚΑΤΑΔΙΩΚΕΙ»;

            Ρώτησαν πρόσφατα γνωστό ἡλικιωμένο ἠθοποιό, ἄν ἔνιωσε ποτέ στήν ζωή του ἰδιαίτερες ἐνοχές. Καί αὐτός - ἐξομολογούμενος δημόσια - ἀπάντησε:

            - Εἶχα κλέψει κάτι ἀσήμαντο στήν διάρκεια τῆς Κατοχῆς. Καταλόγισαν τήν κλοπή σέ ἕναν ἄνθρωπο μειωμένης νοημοσύνης καί τοῦ ἔδωσαν δυό χαστούκια. Δέν εἶπα ὅτι τό ἔκανα ἐγώ. Φοβήθηκα... Αὐτό μέ κυνηγάει σέ ὅλη μου τήν ζωή...

*    *    *

            Τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα προσκυνοῦμε τά Πάθη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστός

•           δέν δέχθηκε μόνο δύο χαστούκια, χωρίς νά φταίει. Δέχθηκε «ἐμπτυσμούς, ραπίσματα, κολαφίσματα, ὕβρεις, γέλωτας, πορφυρᾶν χλαῖναν, κάλαμον, σπόγγον, ὄξος, ἥλους, λόγχην καί πρό πάντων τόν Σταυρόν καί τόν θάνατον»!

•           δέν ἦταν ἁπλῶς ἕνας ἄνθρωπος, καί μάλιστα ... μειωμένης νοημοσύνης. Ἦταν ἡ ἔνσαρκη Σοφία τοῦ Θεοῦ. Ἦταν τέλειος Θεός, ὁ Ὁποῖος «ὡς πρόβατον ἐπί σφαγήν ἤχθη»! Ἤξερε ὅμως ποῦ πηγαίνει! Καί ἤξερε γιατί πηγαίνει νά σταυρωθῆ!

•           δέν δέχθηκε τήν τρομερή ἀδικία τοῦ Σταυροῦ ἀκούσια καί χωρίς νά τό περιμένει. Οὔτε – πολύ περισσότερο – τήν δέχθηκε σάν ... ἀγγαρεία. Ἦλθε στόν Σταυρό ἑκούσια! Ὄχι ἐπειδή δέν μποροῦσε νά Τόν ἀποφύγει! Ὁ ἴδιος διάλεξε νά πιῆ τό Ποτήρι τοῦ Πάθους μέχρι τήν τε-λευταία σταγόνα, γιά νά ὑπακούσει στό θέλημα τοῦ Πατέρα Του.

•           δέν «ἐβάστασε» τό βάρος μόνο ...μιᾶς μικροκλοπῆς. Ἐσήκωσε τό βάρος τῶν ἁμαρτιῶν ὅλου τοῦ κόσμου. Εἶναι «ὁ αἴρων τάς ἁμαρτίας τοῦ κόσμου»!

•           δέν τά ὑπέφερε ὅλα αὐτά, γιά νά μᾶς γεμίσει ... ἐνοχές, πού θά μᾶς κυνηγᾶνε σέ ὅλη μας τήν ζωή! Ἴσα-ἴσα μέ τό Τίμιο Αἷμα Του μᾶς ἐξαγόρασε ἀπό τήν «κατάρα τοῦ Νόμου» καί μᾶς χάρισε τήν ἐλευθερία τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ! Τό μόνο πού μᾶς «καταδιώκει» σέ ὅλη μας τήν ζωή εἶναι τό Μέγα Ἔλεός Του· τό Ἔλεός Του καί ἡ Εὐσπαλγχνία Του, πού πηγάζουν ἀπό τόν Τίμιο Σταυρό Του!

*    *    *

Αὐτή ὅμως ἡ «καταδίωξη» δέν καταργεῖ τήν ἐλευθερία μας. Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ δέν μᾶς σώζει ... μαγικά. Δέν μᾶς σώζει χωρίς ἐμεῖς νά τό θέλουμε!

Δύο ἦταν οἱ ληστές, πού σταυρώθηκαν μαζί μέ τόν Χριστό. Καί οἱ δυό «καταδιώχθηκαν» ἀπό τό Ἔλεος τοῦ Χριστοῦ. Καί τούς δυό τούς «κυνήγησε» ἡ Ἐσταυρωμένη Ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ!

Μόνον ὁ ἕνας ὅμως σώθηκε. Μόνον ὁ ἕνας θέλησε νά σωθῆ. Διότι:

•           ἀναγνώρισε στό πρόσωπο τοῦ Σταυρωμένου Χριστοῦ, ὄχι κάποιον κατάδικο, ἀλλά τόν Κύριο τῆς Δόξης·

•           κατηγόρησε τόν ἑαυτό του ὅτι δίκαια τιμωρήθηκε καί ὅτι πράγματι τοῦ ἄξιζε τέτοια ποινή·

•           ἐξομολογήθηκε, ἔτσι, μέ «τέλεια» ἐξομολόγηση τήν ἁμαρτία του (ὅπως παρατηρεῖ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος)·  καί

•           ζήτησε μέ ταπείνωση τό ἔλεος τοῦ Χριστοῦ μέ τήν κραυγή «Μνήσθητί μου, Κύριε, ἐν τῇ βασιλείᾳ Σου!».

*    *    *

Μακάριος εἶναι, ὅποιος δέχεται ἐλεύθερα, ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ νά τόν ...«καταδιώκει» σέ ὅλη του τήν ζωή, καί ἀνταποκρίνεται σ’ αὐτή τήν «καταδίωξη» μέ σωστή μετάνοια, τέλεια ἐξομολόγηση καί συνεχῆ ἐκζήτηση τοῦ Ἐλέους τοῦ Θεοῦ.

                        Ἀρχιμ. Β.Λ

Η ΜΙΚΡΑ ΕΙΣΟΔΟΣ

Στήν θεία Λειτουργία, ὅταν ψάλλεται τό ἀναστάσιμο ἀπολυτίκιο (τίς Κυριακές) ἤ τοῦ ἁγίου τῆς ἡμέρας (τίς καθημερινές), γίνεται ἡ λεγομένη «Μικρά Εἴσοδος», δηλ. ἡ «εἴσοδος τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου».

Τί ἀκριβῶς σημαίνει αὐτό;

*        *        *

            Ὁ ἱερέας παίρνει ἀπό τήν ἁγία Τράπεζα τό Εὐαγγέλιο καί βαστάζοντάς το μέ εὐλάβεια, διασχίζει τόν ναό καί ἔρχεται μπροστά στήν ὡραία πύλη τοῦ ἱεροῦ. Κατά τόν ἅγιο Γερμανό Κωνσταντινουπόλεως ἡ εἴσοδος αὐτή φανερώνει «τήν παρουσία τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καί τήν εἴσοδό Του στόν κόσμο τοῦτο» (P.G. 98, 405 C).

            Τοῦ ἱερέως προηγεῖται ἡ λαμπάδα πού συμβολίζει τόν Πρόδρομο Ἰωάννη. Γιατί γι’ αὐτόν ἔλεγε ὁ Χριστός:

            -Ὁ Ἰωάννης ἦταν ἕνα λυχνάρι ἀναμμένο,  πού σκόρπιζε γύρω του φῶς (Ἰωαν. 5, 35).

Τό φῶς, τοῦ λυχναριοῦ-Ἰωάννου μᾶς προετοιμάζει γιά τό Φῶς πού ἀκολουθεῖ, τόν ἴδιο τόν Χριστό, σύμφωνα μέ τά δικά Του λόγια:

            -Ἐγώ εἶμαι τό Φῶς τοῦ κόσμου. Ὅποιος ἀκολουθεῖ Ἐμένα, δέν θά περπατήσει στό σκοτάδι, ἀλλά θά ἔχει τό Φῶς τῆς ζωῆς. (Ἰωάν.  8,12)

            Ἐκεῖ, λοιπόν, μπροστά στήν ὡραία πύλη, ὁ ἱερέας εὐλογεῖ κάνοντας τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ καί λέει:

            -Εὐλογημένη ἡ εἴσοδος τῶν ἁγίων Σου, πού σημαίνει:

            -Σέ δοξάζουμε πού εἰσῆλθες στά ἅγια τῶν Ἁγίων, ἑτοιμάζοντας τήν δική μας εἴσοδο στήν βασιλεία Σου.

            Στήν συνέχεια ὑψώνει τό Εὐαγγέλιο καί σχηματίζει μέ αὐτό τύπον Σταυροῦ, ἐνῶ ταυτόχρονα λέει:

            -Σοφία. Ὀρθοί.

• Σοφία εἶναι ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ πού περιέχεται στό Εὐαγγέλιο.

• Ὀρθοί: δηλ. νά σηκωθοῦμε ὄρθιοι, μέ εὐλάβεια.

*           *          *

Τό γεγονός τῆς «Μικρᾶς Εἰσόδου» μᾶς ὑπενθυμίζει τήν εἴσοδό μας στό ναό. Πρῶτα-πρῶτα, μπαίνομε στήν ἐκκλησία μέ τήν διάθεση καί τήν προθυμία νά ἀκούσουμε τήν Σοφία, δηλ. τά λόγια τοῦ εὐαγγελίου. Ἀλλά καί τά λόγια τῶν τροπαρίων καί τῶν ὕμνων. Γιατί, ὅλα εἶναι τοῦ Χριστοῦ. Καί ὅλα, στόχο ἔχουν νά μᾶς ὁδηγήσουν σ΄ Αὐτόν: καί σ’ αὐτήν τήν ζωή καί στήν αἰωνιότητα.

Ἀφοῦ, λοιπόν, μποῦμε, πρέπει νά εἴμαστε «ὀρθοί», ὄρθιοι. Τό νά σταθοῦμε σωματικά ὄρθιοι, μπορεῖ νά εἶναι σχετικά εὔκολο.  Ἀλλά, τό  «ὀρθοί» σημαίνει ἐπίσης ὄρθιοι καί ψυχικά. Ὄχι καθιστοί ἤ καί κοιμισμένοι μέ τίς ἁμαρτίες καί ἀδυναμίες μας! Γι΄  αὐτό, καί ὁ Πρόδρομος, ἀλλά προπαντός καί ὁ ἴδιος  ὁ Κύριος ἔλεγαν:

-Μετανοεῖτε·  γιατί ἔχει πλησιάσει ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν (Ματθ. 4, 17).

Τότε, πραγματικά, ἡ εἴσοδός μας στό ναό θά εἶναι καί ἡ εἴσοδος μας στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, δηλ. ἡ συνάντηση καί ἕνωσή μας μέ τόν Χριστό, τόν Θεό καί Σωτήρα μας. Τό κορυφαῖο αὐτό γεγονός εἶναι ἡ μέγιστη χαρά καί χάρη γιά κάθε χριστιανό. Κάτι μεγαλύτερο ἀπό αὐτό δέν ὑπάρχει, οὔτε στόν οὐρανό, οὔτε στή γῆ.

                                                Ἀρχιμ. Ν. Κ.