***

O Οικουμενικός Πατριάρχης στην Καβάλα

του Νίκου Παπαχρήστου

Eπίσημη επίσκεψη στην πόλη της Καβάλας πραγματοποιεί από το μεσημέρι της Τετάρτης μέχρι και την Παρασκευή ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, προσκεκλημένος του Μητροπολίτη Φιλίππων Προκοπίου. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης αμέσως μετά την άφιξή του στο αεροδρόμιο της Χρυσούπολης  και κατά τη διάρκεια τη διαδρομής προς την πόλη της Καβάλας έκανε μια σύντομη στάση στο προσκύνημα του Αγίου Γρηγορίου Νέας Καρβάλης.

Στην κεντρική πλατεία Ελευθερίας, στρατιωτικό άγημα απέδωσε τιμές ενώ παρέστησαν πολλοί Μητροπολίτες, μεταξύ των οποίων, οι Θεσσαλονίκης, Περιστερίου, Νικοπόλεως, Ελευθερουπόλεως, Ιερισσού, Σερρών, Λαγκαδά, Σιδηροκάστρου, Ξάνθης, Βεροίας, Καστορίας, Κιλκισίου, Μυθήμνης, Καπιτωλιάδος εκ μέρους του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, ο επίσκοπος Θεουπόλεως, Αγιορείτες Πατέρες μεταξύ των οποίων οι Ηγούμενοι της Μονής Ξενοφώντος π.Αλέξιος και Φιλοθέου π.Νικόδημος, ο υφυπουργός Υγείας κ.Τιμοσίδης,εκπρόσωπος της Κυβέρνησης, ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Άρης Γιαννακίδης, βουλευτές, τοπικοί άρχοντες και πλήθος πιστών που κατέκτησαν τους δρόμους της πόλης υποδέχθηκαν τον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας, στη Μακεδονική γη όπου δίδαξε ο Απόστολος των Εθνών Παύλος.

Τον Οικουμενικό Πατριάρχη συνοδεύουν οι Μητροπολίτες Μύρων Χρυσόστομος και Ελβετίας Ιερεμίας, ο Μέγας Αρχιδιάκονος Μάξιμος και ο Μέγας Αρχιμανδρίτης του Οικουμενικού Θρόνου Αθηναγόρας.

Ο δήμαρχος Καβάλας Κώστας Σιμιτσής καλωσόρισε τον Προκαθήμενο της Ορθοδοξίας και υπογράμμισε πως είναι "εξαιρετική τιμή για όλους μας να σας υποδεχόμαστε σήμερα στην ιστορική πόλη μας που είναι συνέχεια της αρχαίας Νεάπολης και της Χριστούπολης και να σας συνοδέψουμε αύριο, βαδίζοντας στα βήματα του Αποστόλου Παύλου, δίπλα στην περιλάλητη αρχαία Εγνατία οδό, στον ιερό χώρο των Φιλίππων, όπου ο Απόστολος Παύλος κήρυξε τη νέα θρησκεία του Χριστού και ίδρυσε την πρώτη χριστιανική εκκλησία στην Ευρώπη".

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ευχαρίστησε θερμά όλους τους πολίτες και τις τοπικές Αρχές για την εγκάρδια υποδοχή που του επιφύλαξαν. Ευχαρίστησε ιδιαιτέρως τον Μητροπολίτη Σάμου Ευσέβιο, αντιπρόεδρο της ΔΙΣ καθώς και τον Μητροπολίτη Φιλίππων Προκόπιο ενώ ευχήθηκε ταχεία ανάρρωση στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Ιερώνυμο. Στο χαιρετισμό του αναφέρθηκε στους πνευματικούς δεσμούς της Καβάλας με «την πνευματική τροφό του γένους», την Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης.

Μετά την ολοκλήρωση της υποδοχής στην κεντρική πλατεία της πόλης, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, συνοδευόμενος από τον Μητροπολίτη Σάμου Ευσέβιο και τον επιχώριο Μητροπολίτη Φιλίππων Προκόπιο, τους Ιεράρχες, τους ιερείς της Μητροπόλεως και τους πιστούς μετέβησαν εν πομπή στον Ιερό Καθεδρικό Ναό του Αγίου Αποστόλου Παύλου.

Στο Ναό τελέστηκε δοξολογία και ακολούθως έγινε και η επίσημη υποδοχή του Πατριάρχη από την Τοπική Εκκλησία.

Ο Μητροπολίτης Φιλίππων Προκόπιος αναφέρθηκε στην σημασία της επισκέψεως του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στην γη όπου ο Απόστολος των Εθνών Παύλος δίδαξε για πρώτη φορά τον χριστιανισμό στην Ευρώπη ενώ υπογράμμισε ιδιαιτέρως τις προσπάθειες του Προκαθημένου της Ορθοδοξίας, μεταξύ άλλων, για την πανορθόδοξη ενότητα, την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης κ.α.

Εκ μέρους της Κυβέρνησης τον Οικουμενικό Πατριάρχη υποδέχθηκε ο υφυπουργός κ.Τιμοσίδης ενώ με θερμά λόγια απευθύνθηκε και ο Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης κ.Άρης Γιαννακίδης. "Στο διάβα των δύο αυτών δεκαετιών η συνεχής δράση του σεπτού ποιμενάρχη φέρουν ανεξίτηλη την σφραγίδα της Δωρεάς του Αγίυο Πνεύματος και της πεφωτισμένης ποιμαντορίας που οδήγησαν στον επαναπροσδιορισμό του ρόλου και της παρέμβασης της Μητρός Εκκλησίας όχι μόνο στα εκκλησιαστικά αλλά στο παγκόσμιο γίγνεσθαι" είπε μεταξύ άλλων ο κ.Γιαννακίδης ο οποίος προσέφερε στον Οικουμενικό Πατριάρχη ως δώρο μια ποιμαντορική ράβδο.

Νωρίτερα, στην κεντρική πλατεία της πόλης, ένα ατυχές περιστατικό προκάλεσε έκπληξη και θλίψη στους χιλιάδες πιστούς που συγκεντρώθηκαν για να υποδεχθούν τον Οικουμενικό Πατριάρχη. 

Μόλις ο Πατριάρχης έφτασε στην πλατεία, ξαφνικά ένας μεσήλικας άνδρας άρχισε να φωνάζει προς το μέρος του, "οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί δεν σε υποδέχονται, είσαι αιρετικός"[και «Είσαι πράκτορας των Τούρκων», κατά την εφημερίδα «Χρόνος»]. Αμέσως επενέβη ο πρώην υπουργός Γιώργος Καλαντζής και επιχείρησε να τον απομακρύνει από τον χώρο, κάτι που έγινε με τη βοήθεια των ανδρών της αστυνομίας. Ο Πατριάρχης αντιμετώπισε το γεγονός με ψυχραιμία και μ' ένα διακριτικό χαμόγελο.

Αργότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Οικουμενικός Πατριάρχης ζήτησε να μην ασκηθεί ποινική δίωξη στον άνδρα.

Πηγή: http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=5724

***

Eπίτιμος δημότης Καβάλας ο Οικουμενικός Πατριάρχης

με ευχές για την υπέρβαση της κρίσης

του Νίκου Παπαχρήστου

Επίτιμος δημότης της Καβάλας ανακηρύχθηκε πριν λίγο ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ο οποίος πραγματοποιεί από την Τετάρτη επίσημη επίσκεψη στην Ιερά Μητρόπολη Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου. Είναι η πρώτη επίσκεψη προκαθημένου της Ορθοδοξίας μετά την ιστορική επίσκεψη που πραγματοποίησε το 1963 ο Πατριάρχης Αθηναγόρας.

Λίγο μετά τις 11 το πρωί ο Οικουμενικός Πατριάρχης έφτασε στο Δημαρχείο της Καβάλας που στεγάζεται σ’ ένα παλαιό αρχοντικό που θυμίζει το κάστρο της πόλης. Τον υποδέχθηκε ο δήμαρχος Κωστής Σιμιτσής και ακολούθησε σύντομη συνάντηση, παρουσία του Μητροπολίτη Σάμου Ευσεβίου, αντιπροέδρου της ΔΙΣ και του επιχωρίου Μητροπολίτη Φιλίππων Προκοπίου, στο γραφείο του Δημάρχου.

Στη συνέχεια σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε στο σύγχρονο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης ο Δήμαρχος του διευρυμένου δήμου Καβάλας και ο βυζαντινός χορός του Δημοτικού Ωδείου της Καβάλας, υπό τη διεύθυνση των αδελφών Γρηγόρη και Πέτρου Παπαεμμανουήλ, «υποδέχθηκαν» το νέο δημότη της πόλης.

Η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ.Σπανδώνη ανέγνωσε την απόφαση ανακήρυξης του Οικουμενικού Πατριάρχη σε επίτιμο δημότη για τις προσπάθειες του για την ειρηνική συνύπαρξη όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτου καταγωγής και φύλου, για τις περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες του καθώς και για τους αγώνες του για τη διαφύλαξη της κληρονομιάς και τη στήριξη της ομογένειας.

«Με συγκινεί ιδιαιτέρως ότι από σήμερα θα είμαι δημότης Καβάλας» είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, στην ομιλία του, εκφράζοντας την συγκίνηση του γιατί πλέον θα είναι συνδημότης εκείνων που πάντοτε στήριξαν την Εκκλησία παρά τις δυσκολίες της ζωής, συνδημότης όχι μόνο των γηγενών αλλά και των προσφύγων από τη Μικρά Ασία που δημιούργησαν στην Καβάλα τη νέα ζωή τους. Και ως δημότης υπέβαλε και ένα αίτημα προς τη δημοτική Αρχή. «Κρατήστε την πόλην της Καβάλας καθαρή, οικολογική» είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης.

Ένα αναμνηστικό κλαδί ελιάς και ένα ξεχωριστό ζωγραφικό έργο που απεικονίζει τον Απόστολο Παύλο, την Αγία Λυδία και την πόλης της Καβάλας ήταν τα δώρα που προσέφερε ο Δήμαρχος Καβάλας στον Πατριάρχη του Γένους και δημότη, πλέον, της όμορφης μακεδονικής πόλγς.

Νωρίτερα, σε ειδική τελετή στο Εμπορικό Επιμελητήριο ο Οικουμενικός Πατριάρχης ανακηρύχθηκε σε επίτιμο μέλος του.

«Θρηνεί σήμερον, αγαπητοί, η ανθρωπότης διά την ενσκήψασαν οικονομικήν κρίσιν και δεν είναι ολίγοι εκείνοι οι οποίοι εν απελπισία πολλή ωδήγησαν εαυτούς ακόμη και εις απονενοημένα διαβήματα. Αλλά τούτο οφείλεται ακριβώς εις το ότι οι άνθρωποι ελησμόνησαν την πρόνοιαν του Θεού, ελησμόνησαν την λιτότητα και την ολιγάρκειαν, ελησμόνησαν προ πάντος την αγάπην, έθεσαν εις το περιθώριον του βίου των τον Χριστόν και το Ευαγγέλιον του και επίστευσαν ότι η πεμπτουσία της ζωής ευρίσκεται εις τας οικονομικάς αξίας, τας μετοχάς, τα ομόλογα, τους χρηματιστηριακούς οίκους και τας ευκαιρίας των» είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης ο οποίος ευχήθηκε να επιτύχουν οι τίμιες προσπάθειες των επιχειρηματιών του τόπου ιδιαίτερα σε μια εποχή που «οι επιχειρήσεις οδηγούνται εις χρεωκοπίαν, εργοστάσια κλείνουν, εργαστήρια σφραγίζονται, πολλοί μένουν άνεργοι, πλείστοι καταντούν νεόπτωχοι».

Το πρωί της Πέμπτης ο Οικουμενικός Πατριάρχης προσκύνησε στο Ναό του Αγίου Νικολάου όπου κατά την παράδοση βρίσκεται ο τόπος απ’ όπου ο Απόστολος των Εθνών Παύλος απευθύνθηκε στους κατοίκους της Μακεδονίας.

***

Οικουμενικός Πατριάρχης: «Υπήρχαν και υπάρχουν

τόσες επιβουλές εναντίον του Πατριαρχείου»

των Νίκου Παπαχρήστου και Νίκου Μαγγίνα

Σε εκείνους που επιβουλεύονται τον θεσμό  του Οικουμενικού Πατριαρχείο, αναφέρθηκε ο προκαθημένος της Ορθοδοξίας κατά τη διάρκεια δείπνου που παράθεσε προς τιμήν του, το Τ.Ε.Ι. Καβάλας. «Και υπήρχαν και υπάρχουν τόσες επιβουλές εναντίον αυτού του θεσμού. Από πολλές πηγές και πολλές προελεύσεις. Όχι πάντοτε και απαραιτήτως αλλόθρησκες και εχθρικές προελεύσεις» είπε με νόημα ο Οικουμενικός Πατριάρχης.

Πιο συγκεκριμένα μιλώντας για την πρόσφατη επίσκεψή του στην Καππαδοκία, αναφέρθηκε σε μια από τις αμέτρητες Εκκλησίες, «τις ιστορημένες, τις εν μέρει κατεστραμμένες, τις σιωπηλές, τις εγκαταλελειμμένες», την οποία η Τούρκοι ονομάζουν «Σκοτεινή Εκκλησία». Μέσα στην Εκκλησία αυτή υπάρχει η παράσταση του Κυρίου που κρατά  το Ευαγγέλιο και αναγράφονται τα λόγια του, «Εγώ ειμί το φως του κόσμου…».

«Και σκέφτηκα αυτή την αναλογία που υπάρχει μεταξύ αυτής της παραστάσεως που υπάρχει στη σκοτεινή Εκκλησία και του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου» είπε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος και συνέχιστε:

«Σκοτεινή Εκκλησία και το φως του κόσμου που είναι ο Χριστός. Από την άλλη πλευρά  τo Οικουμενικό Πατριαρχείο που ζει όχι κάτω από τις ιδεωδέστερες συνθήκες, ως γνωστόν. Αντιθέτως υπέστη πολλές αδικίες και πολλούς κατατρεγμούς, αποτέλεσμα των οποίων είναι η συρρίκνωση του ποιμνίου του, η απώλεια πολλών, πάρα πολλών περιουσιακών στοιχείων, των κοινοτήτων μας, της Ομογενείας. Αυτό λοιπόν το κατά κόσμον  αδύνατον Πατριαρχείον   και η αίγλη του και η ακτινοβολία του ανά τον κόσμον. Πράγματα αντιφατικά αλλά μήπως δεν είναι φαινομενικώς αντιφατικά αυτά που διαβάζουμε στην Αγία Γραφή, «Η δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται. Όταν ασθενώ τότε δυνατός ημί». Αυτά είναι τα μυστήρια του Θεού τα οποία βιώνει καθημερινά το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο εις το οποίο εφαρμόζονται και οι λόγοι του Απολυτικίου του Αγίου Νικολάου: «Τη ταπεινώσι τα υψηλά».Επιτυγχάνει με την κατά κόσμον αδυναμίαν του, ασθένειαν του, ταπείνωσίν του, τα υψηλά τα οποία το καθιστούν θεσμόν σεβαστόν, μοναδικόν και αναντικατάστατον. Όχι μόνο για εμάς τους Ορθοδόξους αλλά ένα σπουδαίο χριστιανικό κέντρο για όλους τους Ορθοδόξους»

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο τραγούδι «Θέλω να πιω όλο το Βόσπορο» το οποίο συγκρότημα νέων τραγούδησε υπό τους ήχους παραδοσιακών οργάνων μετά την τελετή αναγόρευσής του σε επίτιμο δημότη της Καβάλας, στο Αρχαιολογικό Μουσείο.

«Ποιος είναι αυτός ο Βόσπορος που με τόσο πάθος και νοσταλγία τραγούδισε αυτή η κοπέλα;» διερωτήθηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης. «Δεν είναι τα νερά του Βοσπόρου τα οποίας ως γνωστόν πηγαίνουν στην Μαύρη θάλασσα και κατεβαίνουν προς τον Μαρμαρά, την Προποντίδα. Η νοσταλγία μας δεν είναι τα νερά του Βοσπόρου όσο και αν αυτά που κατεβαίνουν από τον Εύξεινο Πόντο μας φέρνουν τα μηνύματα της εμμονής εις την Ορθόδοξον πίστην των ομοδόξων αδελφών μας, της Γεωργίας, της Ρωσίας, της Ουκρανίας , της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας. Γύρω από τον Εύξεινο Πόντο. Μας φέρνουν αυτά τα μηνύματα ότι αυτοί οι λαοί μένουν σταθεροί στην Ορθόδοξη πίστη μας παρά τα όδα υπέστησαν επί 70 και πλέον χρόνια οι πλείστοι εξ αυτών. Αλλά ποια είναι αυτή η Ορθόδοξος πίστις στην οποία επιμένουν και εμμένουν όλοι αυτοί οι ομόδοξοι λαοί. Είναι η πίστις  που τους έδωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, χίλια χρόνια πριν, με τον εκχριστιανισμό των Σλάβων αδελφών μας μέσω των Θεσσαλονικέων αυταδέλφων Κυρίλλου και Μεθοδίου. Αυτοί λοιπόν η Ορθόδοξος πίστις που την ενσαρκώνει και την εκφράζει αιώνες τώρα το Οικουμενικό Πατριαρχείο αυτή η πίστις, αυτός ο θεσμός του Πατριαρχείου είναι που μας κάνει όλους τους Ορθοδόξους και ιδιαιτέρως όλους τους Έλληνες Ορθοδόξους να έχουμε αυτή την νοσταλγία για τα νερά του Βοσπόρου. Ο Βόσπορος για εμάς είναι η Κωνσταντινούπολις, είναι το Φανάρι, είναι το Οικουμενικόν Πατριαρχείον προς το οποίον όλοι πρέπει να έχουν στραμμένα τα βλέμματα της ψυχής μας, διαρκή την προσευχή μας για την ευστάθεια του, για την προστασία του από κάθε ορατή ή αόρατη επιβουλή. Και υπήρχαν και υπάρχουν τόσες επιβουλές εναντίον αυτού του θεσμού. Από πολλές πηγές και πολλές προελεύσεις. Όχι πάντοτε και απαραιτήτως αλλόθρησκες και εχθρικές προελεύσεις».

Ευχαρίστησε για την θερμή υποδοχή και φιλοξενία πρώτα τον Μητροπολίτη Φιλίππων Προκόπιο, ποιμενάρχη της τοπικής Εκκλησίας, αλλά και τις αρχές της πόλης, της Περιφέρειας, του ΤΕΙ  και ιδιαιτέρως όλους τους πολίτες της Καβάλας. Ευχαρίστησε επίσης και όλους τους Ιεράρχες που άφησαν για λίγες ημέρες το ποίμνιό τους για να βρεθούν κοντά του.

«Σας ευχαριστώ εκ μέρους της Μητρός Εκκλησίας, της κοινής Μητρός Εκκλησίας η οποία πάντοτε υπολογίζει στην αγάπη σας, την υποστήριξή σας και στις προσευχές σας».

Πηγή: http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=5740

***

Βαρθολομαίος: "Έχομεν μετατραπή εις εκμεταλλευτάς

και καταστροφείς της φύσεως"

του Νίκου Παπαχρήστου

Επίτιμος διδάκτορας του ΤΕΙ Καβάλας αναγορεύτηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης στην αίθουσα τελετών του Ιδρύματος. Παρουσία πλήθος κόσμου ο Πρόεδρος του ΤΕΙ Αθανάσιος Μητρόπουλος ανέγνωσε την απόφαση του Τεχνολογικού Ιδρύματος και παρέδωσε στον Πατριάρχη τον σχετικό πάπυρο.

Ακολούθως ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εκφώνησε την εξής ενδιαφέρουσα ομιλία:

                                          Αι θεμελιώδεις αξίαι του οικολογικού πολιτισμού

Ιερώτατοι εν Χριστώ αδελφοί,

Κύριε Πρόεδρε,

Κυρίαι και Κύριοι,

Η επιστήμη και η τεχνολογία προσέφερον και προσφέρουν πολλά εις τον άνθρωπον. Συνέβαλον εις την υπέρβασιν πολλών λεγομένων «μοιραίων» καταστάσεων, εις την αντιμετώπισιν της ενδείας και της ασθενείας, εις την άνοδον του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητος ζωής και προάγουν τον πολιτισμόν, την εκπαίδευσιν και την επικοινωνίαν. Ουδείς νουνεχής δύναται να αμφισβητήση την ανθρωπιστικήν διάστασιν της επιστήμης. Βεβαίως, δια τα ευεργετήματα αυτά, η ανθρωπότης πληρώνει βαρύ τίμημα. Η επιστημονική και τεχνική πρόοδος δίδει λύσεις, δημιουργεί όμως νέα προβλήματα, τα οποία η ιδία δυσκολεύεται να αντιμετωπίση.

Σήμερα, εις τον «αιώνα της Βιολογίας», η Γενετική και η Βιοτεχνολογία έχουν καταστή δυνάμεις απρόβλεπτοι και αυτονομημέναι από τας πραγματικάς ανάγκας του ανθρώπου. Η κυριαρχία της τεχνολογίας και της λογικής της μετατρέπει ταχύτατα την παγκόσμιον κοινωνίαν εις «τεχνοπώλιον», υποτάσσοντας εις τας αρχάς της όλας τας εκφάνσεις του πολιτισμού. Η επανάστασις της Πληροφορικής όχι μόνον διευκολύνει την επικοινωνίαν και την οργάνωσιν της ζωής, αλλά και δημιουργεί ποικίλας εξαρτήσεις και ανεξελέγκτους «πλοηγήσεις» και παρεμβάσεις.

Η οικονομία αναπτύσσεται δυναμικά, αλλά υποτάσσει τον άνθρωπον εις την τυραννίαν των αναγκών του και εις τον οικονομισμόν και την κερδοσκοπίαν. «Ποτέ το χρήμα δεν βοούσε, όπως σήμερα, απ’ τη μία ως την άλλη άκρη του πλανήτη», γράφει ο George Steiner. Κατωρθώσαμεν να αντλώμεν από την φύσιν ποικίλα και πλούσια αγαθά, αλλά έχομεν μετατραπή εις εκμεταλλευτάς και καταστροφείς της φύσεως. Ο ονομαστός σύγχρονος θεολόγος J. Molten παρατηρεί ευστόχως τα εξής: «Παγκοσμιοποιούμεν τον τεχνικόν πολιτισμόν μας, χωρίς να υπολογίζωμεν τας δυνατότητας και τα αδύνατα σημεία αυτού του πλανήτου. Παγκοσμιοποιούμεν την οικονομίαν μας, εις βάρος των φυσικών πόρων αυτής της γης. Τα αποκαλούμεν αυτά «πρόοδον», όμως η πρόοδος ημών σημαίνει οπισθοδρόμησιν δια τα υπόλοιπα έμβια όντα και απειλήν δια την εύθραυστον ισορροπίαν των όρων ζωής. Εξαφανίζονται πάμπολλα είδη του ζωϊκού βασιλείου, το κλίμα επιδεινώνεται, αι έρημοι επεκτείνονται, διαπιστώνεται άνοδος της στάθμης της θαλάσσης. Όλοι γνωρίζομεν την μελέτην του Club of Rome του 1972 δια τα «Όρια της αναπτύξεως», όμως δεν σεβόμεθα αυτά τα όρια» (J. Moltmann).

Δυστυχώς, οι κίνδυνοι αυτοί επιτείνονται σήμερον δια δύο λόγους: Πρώτον, επειδή ο άνθρωπος φαίνεται να πιστεύη αφελώς η αυταπατώμενος ότι το περιβάλλον είναι εις θέσιν να ανανεώνεται εις το διηνεκές και να αντέχη και την πλέον ακραίαν εκμετάλλευσιν. Δεύτερον, λόγω του γεγονότος ότι σήμερα πολλοί από εκείνους, οι οποίοι αποφασίζουν δια τας εξελίξεις και καθορίζουν το μέλλον, πιστεύουν αναφανδόν εις την παντοδυναμίαν της επιστήμης και της τεχνολογίας και εις την απόλυτον ασφάλειαν των τεχνολογικών των επιτευγμάτων.

Είναι προφανές ότι αι σύγχρονοι κοινωνίαι προσπαθούν να διαφοροποιηθούν και να αποκοπούν οριστικώς από το παρελθόν, από πεπαλαιωμένας κατ  αὐτάς λύσεις των μεγάλων προβλημάτων, εθελοτυφλούσαι εμπρός εις την πραγματικότητα των αμεταθέτων όρων της ανθρωπίνης ζωής, αλλά και της ζωής γενικώτερον. Λησμονούν το «μη μεταιρε όρια α οι πατέρες καλώς έθεντο».

Είμεθα όλοι συγκλονισμένοι από το δράμα του λαού της Ιαπωνίας. Σαφώς ο σεισμός και το σεισμικόν υπερθαλάσσιον κύμα – το τσουνάμι- προκάλεσαν την βιβλικήν καταστροφήν. Όμως δια το γεγονός ότι το ατύχημα ήτο και «πυρηνικόν» δεν ευθύνεται, βεβαίως, ο σεισμός, αλλά ημείς, οι οποίοι κατασκευάζομεν πυρηνικά εργοστάσια, παρ  ὅλον ότι γνωρίζομεν τους κινδύνους. Πταίει η ύβρις, η επιστημονική υπεροψία του συγχρόνου ανθρωποθεού, ο οποίος νομίζει ότι είναι παντοδύναμος, και επίσης η πίστις ημών εις την προτεραιότητα των οικονομικών κριτηρίων, δηλαδή η λογική της παραγωγής ευθηνής ενεργείας, η μείωσις του κόστους, εις βάρος, φυσικά, της ασφαλείας των πυρηνικών σταθμών.

Τι ποιητέον; Τι δέον γενέσθαι;  Είναι άραγε πιο αργά από όσον φανταζόμεθα; Είναι δυνατόν να σταματήση η πορεία από την σύγχρονον οικολογικήν κρίσιν προς την παγκόσμιον οικολογικήν καταστροφήν; Πόσον ασφαλείς είναι οι πυρηνικοί αντιδραστήρες, πόσον ειρηνική ημπορεί να χαρακτηρισθή η χρήσις της πυρηνικής ενεργείας; Είναι προφανές ότι ειρήνη σημαίνει ειρήνη και με την γην. Όμως, η ειρηνική αξιοποίησις της πυρηνικής ενεργείας ήτο μόνον κατ’ επίφασιν ειρηνική, διότι αποτελεί απειλήν δια το φυσικόν περιβάλλον και δια την ανθρωπίνην ζωήν. Εμφανέστατα, η πυρηνική ενέργεια δεν είναι ασφαλής, δεν είναι «πράσινη ενέργεια», όπως ποικιλοτρόπως υποστηρίζεται. Εφ  ὅσον τα πυρηνικά εργοστάσια θεωρούνται οικονομική επένδυσις, είναι αδύνατον να μην υπακούουν εις τους νόμους της αγοράς και εις την λογικήν του κέρδους.

Όλοι γνωρίζομεν, πως ξεκίνησε η στροφή εις την κατασκευήν πυρηνικών εργοστασίων. Το ενεργειακόν πρόβλημα της δεκαετίας του 1970 και η πετρελαϊκή κρίσις, με την εκτίναξιν της τιμής του πετρελαίου και τον γενικώτερον προβληματισμόν δια τα ενεργειακά αποθέματα του πλανήτου μας, έθεσαν επί τάπητος οξύτερον το θέμα της ενεργείας. Λύσις εθεωρήθη η κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων, τα οποία εγγυώντο την παραγωγήν αφθόνου ενεργείας με μικρότερον κόστος. Εις την πορείαν απεδείχθη, βεβαίως, ότι και το οικονομικόν κόστος ήτο αρκετά υψηλόν, αλλά κυρίως ότι το οικολογικόν κόστος ήτο δυσβάστακτον, όχι μόνον αναφορικώς προς το πρόβλημα διαχειρίσεως των πυρηνικών αποβλήτων, αλλά και ως προς τα ενδεχόμενα ατυχήματα, με απροβλέπτους συνεπείας δια την φύσιν και τον άνθρωπον.

Το πυρηνικόν ατύχημα του Τσερνομπίλ της 26ης Απριλίου 1986, προυξένησεν ισχυρόν «σοκ», όχι όμως ικανόν να αποτρέψη την κατασκευήν νέων πυρηνικών αντιδραστήρων, αφού η ανεπτυγμένη δυτική τεχνολογία εθεωρείτο εγγύησις δια την ασφαλή λειτουργίαν των. Είδομεν, όμως, ότι η νέα τεχνολογία δεν άντεξε τον σεισμόν της Ιαπωνίας, με αποτέλεσμα την οικολογικήν τραγωδίαν της Φουκουσίμα, τον παρελθόντα Μάρτιον. Είναι προφανές ότι εάν συνεχίσωμεν να έχωμεν αυτήν την νοοτροπίαν, να κρατώμεν εν λειτουργία τους υπάρχοντας πυρηνικούς αντιδραστήρας και να οικοδομώμεν νέους πυρηνικούς σταθμούς, με βάσιν κυρίως οικονομικούς υπολογισμούς και δείκτας, τότε η επομένη πυρηνική καταστροφή είναι όχι απλώς πιθανή, αλλά προγραμματισμένη και βεβαία.

Σαφώς, το εκρηκτικόν μίγμα της τυφλής εμπιστοσύνης εις την δύναμιν της τεχνολογίας και εις τον άκρατον οικονομισμόν και κερδοσκοπισμόν επιτείνει τους κινδύνους δια τον άνθρωπον και την ακεραιότητα του κόσμου του. Καθημερινώς προβάλλονται ανερυθριάστως οικονομικαί θεωρίαι και στρατηγικαί χωρίς ηθικόν έρεισμα και με μοναδικόν κριτήριον την μεγιστοποίησιν του κέρδους. Είναι χαρακτηριστικόν ότι εις την Ιαπωνίαν γίνονται σήμερον ογκώδεις διαδηλώσεις, με αίτημα την άμεσον διακοπήν της λειτουργίας των πυρηνικών εργοστασίων και την οριστικήν στροφήν εις ηπίας μορφάς ενεργείας. Εις αυτά τα αιτήματα αντιπαρατίθενται, όμως, συστηματικώς το οικονομικόν κόστος και η αρχή της αναπτύξεως. Και εις την Γερμανίαν εκτυλίσσεται έντονος συζήτησις δια το ενεργειακόν πρόβλημα, με έμφασιν εις την ανάγκην ταχείας απεξαρτήσεως από την πυρηνικήν ενέργειαν. Το αντεπιχείρημα είναι, και εδώ, το υψηλόν κόστος της ηπίας ενεργείας, η αναπόφευκτος αύξησις της φορολογίας και αι μεγάλαι ενεργειακαί ανάγκαι της βιομηχανίας, δηλαδή καθαρώς οικονομικά κριτήρια.

Γνωρίζομεν την ρίζαν του κακού! Της καταστροφής του εξωτερικού κόσμου προηγείται πάντοτε μία εσωτερική «ανατροπή των αξιών», μία πνευματική και ηθική καταστροφή.

Σύγχρονος επιφανής ορθόδοξος θεολόγος, ο καθηγητής Μαντζαρίδης, παρατηρεί ορθώς: «Η οικολογική κρίσις είναι κρίσις της επιστήμης, της τεχνολογίας, της οικονομίας, της πολιτικής, του δικαίου, της ηθικής, της θρησκείας. Είναι κρίσις του φρονήματος, του ήθους και της συμπεριφοράς του ανθρώπου μέσα εις την κτίσιν. Η οικολογική κρίσις μπορεί να χαρακτηρισθή ως μετάστασις της ηθικής και της κοινωνικής κρίσεως από τον άνθρωπον εις την κτίσιν. Είναι η φανέρωσις της ανθρωπίνης αμαρτίας εις τας οικολογικάς διαστάσεις της».

Το οικολογικόν πρόβλημα είναι διάστασις της κρίσεως ενός πολιτισμού οικονομοκεντρικού, τεχνοκρατικού, ατομικιστικού, αλαζονικού, ενός πολιτισμού της ποσότητος και των αριθμών, του κέρδους και της καταναλώσεως, του ευδαιμονισμού και της ασυδοσίας. Η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι αποτέλεσμα μιας συγκεκριμένης επιλογής του τρόπου οικονομικής, τεχνολογικής και κοινωνικής αναπτύξεως, η οποία περιφρονεί τόσον το ανθρώπινον πρόσωπον όσον και την φύσιν.

Τα πυρηνικά όπλα και τα πυρηνικά εργοστάσια είναι σύμβολον προμηθεϊκού τιτανισμού, έκφρασις του «συμπλέγματος ισοθεΐας» του νεωτερικού ανθρώπου. Ο αλαζονικός ανθρωποθεός παραμένει η μόνιμος απειλή δια την ανθρωπότητα και την φύσιν. Εμπειρίαι, όπως η ανθρωπιστική και οικολογική καταστροφή του Τσερνομπίλ και της Φουκουσίμα, αλλά και η λεγομένη «Hiroshima της Ινδίας», η διαφυγή τοξικών αερίων από το εργοστάσιον της Union Carbide εις την πόλιν Bophal, κατά τον Δεκέμβριον του 1984, με χιλιάδας νεκρών, με φοβεράς επιπτώσεις εις την υγείαν αμετρήτων ανθρώπων και με ανυπολογίστους περιβαλλοντικάς καταστροφάς, καθώς επίσης και η εκτεταμένη μόλυνσις του κόλπου του Μεξικού από την διαρροήν πετρελαίου προσφάτως, μας υπενθυμίζουν ότι αι λέξεις μέτρον και ευθύνη πρέπει να έχουν κεντρικήν θέσιν εις την σκέψιν και την δράσιν μας. Επειδή είμεθα η εποχή της δυνατότητος να υπερβαίνωμεν τα  όρια, δια τούτο είναι καίριον να σεβώμεθα τα όρια και τα μέτρα. Αυτό είναι η αληθής δύναμις του ανθρώπου και όχι η άποψις ότι είμεθα απόλυτοι κυρίαρχοι, ότι αποτελούμεν πρωταγορικώς «πάντων χρημάτων μέτρον». Δεν αρκεί, τελικώς, η πληροφόρησις δια τας απειλάς κατά του περιβάλλοντος, δια την λειτουργίαν της και τας αντοχάς της φύσεως, αφού απεδείχθη ότι ο άνθρωπος γνωρίζει, αλλά δρα ως να μη εγνώριζεν. Οφείλομεν να αναπτύξωμεν οικολογικήν ευθύνην, νέαν οικοφιλικήν ηθικήν, να υπερβώμεν το έχειν και τον λεγόμενον «monytheism», μέσα εις ένα οικολογικόν και προσωποκεντρικόν πολιτισμόν.

Θεμελιώδεις αρχαί και αξίαι αυτού του πολιτισμού θα είναι αι εξής:

1) Επειδή μία ανθρωπότης προσανατολισμένη εις τον ευδαιμονισμόν και την συσσώρευσιν πλούτου, εις το «καθελώ μου τας αποθήκας και μείζονας οικοδομήσω» και εις το «αναπαύου, φάγε, πίε, ευφραίνου», είναι αδύνατον να επιβιώση, οφείλομεν να αγωνιζώμεθα δια την εγκαθίδρυσιν ενός μετοχικού πολιτισμού, του πολιτισμού του «εμείς», που εμπερικλείει και την αλληλεγγύην μας μετά της κτίσεως. Δεν υπάρχει «επί γης ειρήνη» χωρίς ειρήνην με την γην.

2) Δια την αντιμετώπισιν των κοινών προβλημάτων, απαιτείται κοινή προσπάθεια, συνεργασία και αλληλοϋποστήριξις, πέραν των διαφορών των πολιτισμών και των συμφερόντων. Το αίτημα των καιρών είναι η πολύπλευρος κινητοποίησις εις τον χώρον της παιδείας και της εκπαιδεύσεως, της επιμορφώσεως των ενηλίκων και του πολιτισμού, εις το επίπεδον της τοπικής αυτοδιοικήσεως, του κράτους, των διεθνών σχέσεων και των διεθνών οργανισμών καθώς και των θρησκευτικών κοινοτήτων.

3) Αι μεγάλαι θρησκευτικαί παραδόσεις, αι οποίαι διασώζουν ζωτικάς αληθείας δια τον άνθρωπον και τον κόσμον, οφείλουν να συμβάλουν εις την ριζικήν αλλαγήν νοοτροπίας και να στρέψουν τους ανθρώπους εις το βάθος και την αλήθειαν της ζωής και των πραγμάτων, εις τον σεβασμόν του ανθρωπίνου προσώπου, ο οποίος είναι αδιανόητος χωρίς την προστασίαν του «οίκου» του προσώπου, δηλαδή του φυσικού περιβάλλοντος.

Πρέπει να κλείνωμεν τα ώτα εις το κυνικόν «Δεν υπάρχει άλλη λύσις», εις την θέσιν ότι είναι παράλογον και επικίνδυνον να μη υποτασσώμεθα εις τας επιταγάς της οικονομίας και της οικονομικής προόδου. Οφείλομεν να εκφράζωμεν την αντίθεσίν μας εις εκείνας τας μορφάς ενεργείας, αι οποίαι απειλούν τους όρους της ζωής εις την γην, και να αγωνιζώμεθα δια την επικράτησιν των εναλλακτικών και ηπίων μορφών ενεργείας, απαιτούντες να μη λαμβάνωνται οικονομικαί αποφάσεις χωρίς να υπολογίζωνται αι επιπτώσεις των εις το περιβάλλον. Οικονομικαί αποφάσεις, αλλά συγχρόνως και οικολογικαί!

Κυρίαι και Κύριοι,

Η Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία αφουγκράζεται την κραυγήν αγωνίας της γης, των εμβίων όντων και του κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Θεού πλασθέντος ανθρώπου, που πάσχουν από τας οδυνηράς επιπτώσεις του αλαζονικού επιστημονισμού και της αλογίστου γεωκτονίας. Ο αγών δια την προστασίαν της κτίσεως είναι διάστασις της πίστεώς μας, είναι περιεχόμενον της ζωής εν Εκκλησία. Μέσα εις την φιλάνθρωπον και οικοφιλικήν Παράδοσιν της Ορθοδοξίας, εις αυτό το «στερεό έδαφος» όπου «πατά η ψυχή μας», όπως θα έλεγεν ο ποιητής (Ο. Ελύτης), αι επιταγαί του οικολογικού πολιτισμού αποκτούν έμφασιν ως εντολαί του Θεού της αγάπης, του Θεού της ειρήνης επί γης, η οποία είναι ειρήνη με τον Θεόν, ειρήνη με τον συνάνθρωπον, αλλά και ειρήνη με την γην και ειρήνη της γης.

Επί αυτής της θεολογικής και βιωματικής βάσεως, η Ορθόδοξος ημών Εκκλησία, η Εκκλησία του ευχαριστιακού τρόπου του βίου και της ευχαριστιακής χρήσεως της δημιουργίας, πρωτοστατεί εις την οικολογικήν ευαισθητοποίησιν των ανθρώπων. Αντιστέκεται με σθένος εις όσους θεωρούν -λίαν κακώς- το βιβλικόν «Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και πληρώσατε την γην και κατακυριεύσατε αυτής» (Γεν. 1, 28), απαρχήν της κυριαρχικής στάσεως του ανθρώπου έναντι της κτίσεως, η οποία στάσις ωδήγησεν εις την σύγχρονον οικολογικήν κρίσιν. Επιμένομεν ότι η εκμετάλλευσις της δημιουργίας είναι διαστρέβλωσις του χριστιανικού ήθους και όχι συνέπειά του. Ο «Θεός ημών» είναι ο Θεός της αλληλεγγύης με τον άνθρωπον και την κτίσιν. Είναι ο Θεός όστις «επεσκέψατο ημάς εξ ύψους», ο Θεός, τον Οποίον συναντώμεν «εν τω κόσμω». Το μεγαλείον του χριστιανικού ήθους είναι το γεγονός ότι συνδυάζει το «εν τω κόσμω» με το «ουκ εκ του κόσμου». «Γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ και επί της γης», εύχονται οι πιστοί αδιαλείπτως.

Ο χριστιανός είναι ευχαριστιακός άνθρωπος, ιερεύς της δημιουργίας, φύλαξ και εταίρος της κτίσεως. Αυτόν τον ευχαριστιακόν, μετοχικόν και ασκητικόν πολιτισμόν της Ορθοδοξίας κηρύττομεν, από την ορθόδοξον ημών πίστιν εις τον σκηνώσαντα εν ημίν Λόγον του Θεού αντλούμεν δύναμιν και θάρρος εις τον αγώνα μας δια την προστασίαν του περιβάλλοντος.

Ευχαριστούμεν δια την προσοχήν σας.

Πηγή: http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=5739