Ἡ φωτογραφία ἔδειχνε μία μητέρα στά μπουζούκια νά κρατάει ἀγκαλιά τή μικρή της κόρη ἡ ὁποία φαινόταν νά εἶναι γύρω 6 ἤ 7 χρονῶν καί, χαμογελῶντας μέ μία ἀπερίγραπτη εὐτυχία ἀποτυπωμένη στό πρόσωπό της, νά καμαρώνει τήν κόρη της πού φαινόταν νά χτυπάει παλαμάκια. Κοιτάζοντας αὐτή τή φωτογραφία σκεφτόμουν σοκαρισμένη πῶς καί σέ τί βαθμό ἔχουν ἀλλοιωθεῖ τά πάντα. Δέ στάθηκα στό γεγονός ὅτι τό παιδί τόσο ἀργά τό βράδυ βρισκόταν σέ ἕνα τέτοιο μέρος. Σίγουρα καί ἡ ὥρα πού τό παιδί θά κοιμηθεῖ παίζει πολύ σημαντικό ρόλο ὄχι μόνο γιά τήν ὑγεία του, ἀλλά καί γιά τόν χαρακτῆρα πού θά διαμορφώσει ἀργότερα, καθώς μέ τή συμόρφωσή του σέ ὁρισμένους κανόνες –ὅπως αὐτόν τῆς ὥρας– μαθαίνει νά πειθαρχεῖ. Συνηθίζει στήν ὕπαρξη τάξης σέ ὅλα τά πράγματα τῆς καθημερινότητάς του καί μαθαίνει νά ἀποστρέφεται τήν ἀταξία.Ὅμως δέ στέκομαι κἄν ἐκεῖ. Ἕνα παιδί τό ὁποῖο βλέπει τήν μητέρα του νά τό καμαρώνει καθώς χτυπάει παλαμάκια στά μπουζούκια καί αἰσθάνεται ὅτι μέ αὐτόν τόν τρόπο χαίρει ἀποδοχῆς τῆς μητέρας του τί ἀξίες θά ἀποκτήσει ἀργότερα στή ζωή του καί πῶς θά προχωρήσει;

Ταὐτόχρονα, μοῦ ἦρθαν στό μυαλό καί τά καλλιστεῖα πού γίνονται, ὅπου οἱ γονεῖς στέλνουν τά παιδιά τους καί καμαρώνουν πού ἔχουν ἕνα ὄμορφο παιδί πού μπορεῖ νά τό δεῖ ὅλος ὁ κόσμος. Προσπαθῶντας νά καταλάβω τί γίνεται ἀκριβῶς στά καλλιστεῖα αὐτά καί πῶς λειτουργοῦν, εἶδα φωτογραφίες καί βίντεο καί τρόμαξα. Ἔνιωσα μία πίκρα, μία στεναχώρια γιά τά παιδάκια αὐτά. Ἄν νοιαζόταν κάποιος γιά αὐτά, ἄν οἱ γονεῖς προσπαθοῦσαν νά σκεφτοῦν κάτι πέρα ἀπό τόν ἑαυτό τους καί ἔδιναν λίγο προσοχή θά μποροῦσαν νά διακρίνουν τό γεμάτο θλίψη προσωπάκι τοῦ παιδιοῦ τους. Δέν θά ἰσχυρίζονταν ὅτι ἔχουν βάλει τό παιδί στή διαδικασία αὐτή, ἐπειδή τό ζήτησε τό ἴδιο. Καί ἀκόμα καί νά τό ζήτησε, ἀκόμα καί ἄν τό παιδί αὐτό ἐπιθύμησε νά συμμετάσχει στά παιδικά καλλιστεῖα, ποῦ βρίσκεται ἡ διαπαιδαγώγηση; Ἕνας μεγαλύτερος ἄνθρωπος δέν θά ἔπρεπε νά ἔχει περισσότερο μυαλό καί κρίση, νά σκέφτεται περισσότερο καί νά καταλάβει καί βραχυπρόθεσμα ἀλλά σέ αὐτή τήν περίπτωση κυρίως μακροπρόθεσμα, τί μπορεῖ νά κάνει καλό στό παιδί καί τί μπορεῖ νά τό βλάψει θανάσιμα;

Διάβασα σέ ἕνα σχετικό ἄρθρο γιά τά καλλιστεῖα ὅτι μία μητέρα ἔκανε botox στήν 8χρονη κόρη της γιά νά φύγουν οἱ γραμμές ἀπό τό προσωπάκι της καί νά δείχνει πιό ὄμορφη, νά ἔχει δηλαδή περισσότερες πιθανότητες νά νικήσει τά ἄλλα μικρά κοριτσάκια τά ὁποῖα σέ ἄλλη περίπτωση –σέ φυσιολογικές καταστάσεις– θά τά συναντοῦσε στό πάρκο, θά ἔπαιζε μαζί τους κρυφτό καί κυνηγητό. Πόσα μπορεῖ μία ψυχή νά ἀντέξει, καί πόσο μᾶλλον μία τόσο τρυφερή ψυχή ὅπως αὐτή τῶν παιδιῶν, πού ἀπό πολύ νωρίς, μέ τήν πίεση τῶν γονέων, χάνει αὐτή τήν ἀθῳότητα καί τήν τρυφερότητα;

Ζοῦμε σέ μία ἐποχή ὅπου σχεδόν ὅλα ἔχουν ἰσοπεδωθεῖ. Ἡ παιδική ἡλικία –ἴσως μία ἀπό τίς πιό ὄμορφες στιγμές τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου, ἐκεῖ ὅπου ὅλα εἶναι ξέγνοιαστα καί ὄμορφα– χάνεται καί τή θέση της παίρνει ἡ περίοδος ὅπου ὁ ἄνθρωπος εἶναι μεγάλος γεμάτες ἔννοιες καί σκοτοῦρες. Ἕνα παιδί 8 χρονῶν –ἴσως καί μικρότερο– ζεῖ σάν 30 χρονῶν ἐνήλικας. Ὡραῖα...

Ὅπως φαίνεται, ὅλα αὐτά γίνονται γιατί τά παιδιά θέλουν τήν ἀποδοχή ἀπό τούς γονεῖς. Θέλουν νά νιώσουν ὅτι οἱ γονεῖς τους τά ἀγαποῦν. Γιατί ὅμως νά τά ἀποδέχονται οἱ γονεῖς τους μέ τέτοιο τρόπο, γιατί νά κάνουν τά παιδιά νά πιστέψουν ὅτι ὁ μόνος τρόπος νά γίνουν ἀποδεκτά εἶναι, στήν μία περίπτωση νά τραγουδοῦν καί νά χορεύουν στά μπουζούκια, καί στήν ἄλλη περίπτωση νά συμμετέχουν σέ καλλιστεῖα;

Ἡ οἰκογένεια σέ κάθε περίπτωση μεταφέρει ὁρισμένες ἀξίες, ὅποιες καί ἄν εἶναι αὐτές, εἴτε αὐτές εἶναι σωστές εἴτε ὄχι. Ἡ οἰκογένεια εἶναι ἡ πρώτη πού μαθαίνει στό παιδί πῶς πρέπει νά συμπεριφέρεται καί νά ἀντιδρᾶ. Οὐσιαστικά συμβάλλει στή διάπλαση τῆς συμπεριφορᾶς του. Εἶναι αὐτή πού ἔχει πολύ μεγάλη εὐθύνη γιά τό τί θά γίνει ἀργότερα τό παιδί. Ὅμως, σκεφτόμουν, ὅτι οἱ γονεῖς δέν πρέπει νά ἐπιβάλλουν τίς ἐπιλογές τους στά παιδιά, διαιωνίζοντας ἔτσι τό δικό τους χαρακτῆρα μέ τά δικά τους ἐλαττώματα, οὔτε πρέπει νά προσπαθοῦν νά κάνουν τό παιδί τους μία πιστή ἀντιγραφή τοῦ ἑαυτοῦ τους. Καί ὅμως τίς περισσότερες φορές αὐτό παρατηρεῖται. Δέν ὑπάρχει καμία προσοχή ὅσον ἀφορᾶ στή διαπαιδαγώγηση καί δέν ὑπάρχει καμία κρίση. Ἀκόμα καί ἄν ὁρισμένα πράγματα εἶναι ἀντικειμενικά κακά, ἤ, ἀντικειμενικά λανθασμένα καί οἱ γονεῖς τό γνωρίζουν αὐτό, λόγῳ τοῦ ὅτι εἶναι στοιχεῖα τοῦ ἑαυτοῦ τους καί τοῦ χαρακτῆρα τους δέν ἔχουν πρόβλημα νά τά μεταφέρουν καί στά παιδιά τους. Πόσο ὅμως αὐτό ἀντιτίθεται στή στοιχειώδη λογική; Ἕνας ἄνθρωπος ὁ ὁποῖος λέει ψέμματα –ὡς γνωστόν τό ψέμμα εἶναι κάτι κακό, μία κακή συνήθεια, ἕνα ἐλάττωμα τοῦ χαρακτῆρα– τό λογικό εἶναι ἀκόμα καί ἄν δέν μπορεῖ νά διορθώσει τό δικό του χαρακτῆρα νά μήν μάθει σέ κάποιον ἄλλον νά λέει καί αὐτός ψέμματα ἀλλά νά προσπαθήσει νά τόν ἀποτρέψει ἀπό αὐτό. Καί ὅμως σήμερα παρατηρεῖται τό ἐντελῶς ἀντίθετο.

Ἴσως, τελικά, ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι λατρεύουμε τόσο πολύ τόν ἑαυτό μας ἀκόμα καί μέ ὅλα του τά σφάλματα, πού, ὄχι ἁπλῶς δέν κάνουμε προσπάθεια νά διορθωθοῦμε, ἀλλά ἀρεσκόμαστε στήν ἰδέα κάποιος ἄλλος ἄνθρωπος νά ἀποκτήσει τά ἴδια χαρακτηριστικά μέ ἐμᾶς, νά ἐνσαρκώσει ἕνα ἄλλο πρόσωπο τό δικό μας χαρακτῆρα. Θεωροῦμε τόν ἑαυτό μας τόσο ἰδανικό, ὥστε μᾶς εὐχαριστεῖ τό νά λειτουργεῖ ἕνας ἄλλος ἄνθρωπος ὡς καθρέφτης τοῦ ἑαυτοῦ μας, ὅπως γιά παράδειγμα, στήν περίπτωση τῶν καλλιστείων, οἱ γονεῖς βγάζουν τά ἀπωθημένα τους πάνω στά παιδιά τους, καθώς στήν πραγματικότητα βάζουν τά παιδιά τους νά κάνουν. Ἔτσι, ὁ λόγος πού ἐνδιαφέρονται τόσο νά νικήσει τό παιδί τους εἶναι γιατί αἰσθάνονται  ὅτι μέσῳ τοῦ παιδιοῦ, νικοῦν οἱ ἴδιοι.

Ὅμως, ὁ γονιός ὡς μεγαλύτερος ὀφείλει νά γνωρίζει καλύτερα καί εἶναι ὑποχρέωσή του νά μεταφέρει ἀξίες πού θά σταθοῦν εὐεργετικές γιά τό παιδί καί ὄχι πού θά τό καταστρέψουν. Εἶναι ὑπεύθυνος ὁ γονιός γιά τό στίγμα πού θά ἀφήσει τό παιδί στήν ἑπόμενη γενιά γι’ αὐτό καί ἐπιβάλλεται νά εἶναι ἰδιαίτερα προσεκτικός. Στόν «Μικρό Μονομάχο» τοῦ Σαββόπουλου τό παιδί χαρακτηρίζεται ὡς ὁ «ἀθλοφόρος τοῦ ἐσώτατου χώρου». Πιό συγκεκριμένα, ὁ στῖχος εἶναι ὁ ἑξῆς: «ἀθλοφόρε τοῦ ἐσώτατου χώρου, καί μετά θά μᾶς δεῖς σέ βουή καταιγίδα σάν τούς κρίκους μακρᾶς ἁλυσίδας, ἡ χλωρίδα σου πού σπρώχνει διαρκῶς μέσα ἀπό τό ἄνοιγμα πού ἔχει ὁ βλαστός, τό λουλούδι καί ἄς εἶσαι μικρός».

Ἄς δώσουμε τήν εὐκαιρία στά παιδιά νά ἐμφανίσουν “τό λουλούδι πού ’χει ὁ βλαστός”. Τά παιδιά εἶναι μικροί μονομάχοι καί μποροῦν, ἀρκεῖ νά μήν ἀλλοιωθεῖ τό ἠθικό τους φρόνημα καί ἡ ἀγωνιστικότητά τους ἀπό μεγαλύτερους ἀνθρώπους. Ὅσο καί ἄν ἡ κοινωνία μᾶς ὁδεύει πρός τό χειρότερο καί, ὅσο καί ἄν ὁδηγεῖται στήν παρακμή τό καλό μπορεῖ νά φανερωθεῖ, ἀρκεῖ νά ταπεινωθοῦμε νά καταλάβουμε τά λάθη μας καί νά μήν μεταφέρουμε τίς ἀκαθαρσίες τῆς δικῆς μας ψυχῆς σέ καθαρές καί ἁγνές ψυχές πού ἐπιζητοῦν τό καλό καί τή χαρά. Στόν Ἄρχοντα τῶν Δαχτυλιδιῶν ὑπάρχει μία σκηνή ὅπου ὁ γιός ἑνός βασιλιά πεθαίνει καί ὁ βασιλιάς βρισκόμενος μπροστά στόν τάφο τοῦ γιοῦ του παρατηρεῖ ἕνα πανέμορφο λουλούδι τό ὁποῖο, ὅπως χαρακτηριστικά ἀναφέρει, φυτρώνει μόνο σέ τάφους ἐκεῖ δηλαδή ὅπου ὑπάρχουν πτώματα, ἐκεῖ ὅπου μυρίζει θάνατος. Τό λουλούδι αὐτό φυτρώνει μόνο ἐκεῖ καί φανερώνει τή ζωή πού ὑπάρχει ἀκόμα καί σέ καταστάσεις καί μέρη ὅπου δεδομένα ὁ θάνατος εἶναι παρών.

Ὑπάρχει, λοιπόν, ἐλπίδα, πάντοτε ὑπάρχει, ἀρκεῖ νά ἀναγνωρίσουμε τά λάθη μας καί νά ἀκολουθήσουμε ἕνα διαφορετικό μονοπάτι, ἴσως πιό δύσκολο ἀλλά στό τέλος καλύτερο...

Χρύσα Μπέτα

Φοιτήτρια                                                                                 

«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους140, Ἀπρίλιος2014