Τιμήσαμε την επέτειο 100 χρόνων από τον θρίαμβο. Πολλοί οι ήρωες, μεταξύ των οποίων και στρατιωτικοί ιερείς, τεράστια η σημασία της νίκης μας.
Πώς μία Ελλάδα μικρή τότε, πτωχευμένη το 1893 και ηττημένη το 1897, κατόρθωσε γρήγορα να ανορθωθεί και να είναι εξοπλισμένη ηθικά και στρατιωτικά για το μεγάλο άλμα; Ο καθηγητής Αθ. Καραθανάσης και άλλοι ομιλητές τόνισαν τον ρόλο της Μεγάλης Ιδέας και της ελληνορθόδοξης παιδείας, τη χαρισματική φυσιογνωμία του Ελ. Βενιζέλου, αλλά και τα ηγετικά προσόντα του αρχιστρατήγου διαδόχου Κωνσταντίνου και των επιτελών του. Ο λαός μας τότε είχε όραμα: τη Μεγάλη Ιδέα, δηλαδή την ανάγκη να απελευθερωθούν όλοι οι Ελληνες που ζούσαν υπόδουλοι στους Οθωμανούς. Σήμερα μας λείπει ένα εθνικό και πνευματικό όραμα για να βγούμε από την κρίση. Χρειαζόμαστε μία νέα Μεγάλη Ιδέα, πολιτιστική, όχι εδαφική αυτή τη φορά.
Ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Ανθιμος αναφέρθηκε στον δυναμικό προκάτοχό του Γεννάδιο Αλεξιάδη. Ο μητροπολίτης Χίου κ. Μάρκος μίλησε για τον ηρωισμό του Πολεμικού Ναυτικού και υπογράμμισε ότι οι περισσότεροι ναυτικοί του 1912 ήσαν απόγονοι ναυτικών οικογενειών του 1821. Ο μητροπολίτης Καστορίας κ. Σεραφείμ τόνισε τη συμβολή της Εκκλησίας στον Μακεδονικό Αγώνα, ο οποίος προετοίμασε την απελευθέρωση της Μακεδονίας.
Οι καθηγήτριες Μ. Τσέρνου - Καζαμία και Αγγ. Τριβιζαδάκη μάς θύμισαν ότι μόνο δύο ναοί λειτουργούσαν για τους ορθοδόξους επί Τουρκοκρατίας στη Θεσσαλονίκη, ενώ όλοι οι άλλοι έγιναν τζαμιά. Ο καθηγητής Σπυρίδων Σφέττας αποκάλυψε ότι οι Βούλγαροι πριν από το 1912 υποτιμούσαν τον Ελληνικό Στρατό και το θαύμα των συνεχών νικών μας τους άφησε άναυδους!
Ο ιστορικός Σαράντος Καργάκος έδωσε μία άγνωστη πληροφορία: Γνώρισε τον ιερέα που εξομολόγησε τον δολοφόνο του βασιλέως Γεωργίου, τον Σχοινά. Παρά τις υποψίες ότι τον Γεώργιο ήθελαν να εξουδετερώσουν οι Γερμανοί και οι Αυστριακοί εν όψει του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τελικά ο Σχοινάς ομολόγησε ότι τον υποκίνησε η οργάνωση ΒΜΡΟ των Βούλγαρων κομιταζήδων που διεκδικούσαν όλη τη Μακεδονία. Θυμίζω ότι σήμερα στα Σκόπια το κυβερνών κόμμα λέγεται ΒΜΡΟ!
