Ἐπειδή δημοσίως ὁ Αἰδεσιμ. Πρωτοπρεσβύτερος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου π. Γεώργιος Τσέτσης ἐγνωσμένος διά τήν εὑρυμάθεια καί τό πολυτάλαντο τῆς προσωπικότητός του κατέκρινε τήν κανονική ἀπόφαση πού ἔλαβα ὡς κυρίαρχος Ποιμενάρχης τῆς Μητροπολιτικῆς μου Περιφερείας νά τιμηθοῦν ἐκκλησιαστικῶς αἱ ὄντως Οἰκουμενικαί Σύνοδοι τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας ἐν Κωνσταντινουπόλει συνελθοῦσες κατά τά ἔτη 880 καί 1351 ὀφείλω δημοσίως νά ἀπαντήσω στόν πολυτίμητο καί πεφιλημένο ἀδελφό.
Χρεωστῶ ἰδιαιτέρα εὐγνωμοσύνη καί εὐχαριστία στόν Αἰδεσιμ. π. Γεώργιο διότι ἀποκαλύπτει ἐναργέστατα τούς λόγους πού παρεμποδίζουν τήν τυπική ἀνακήρυξη τῶν δύο Οἰκουμενικῶν αὐτῶν Συνόδων πανορθοδόξως καθώς καί τούς λόγους πού προκάλεσαν τήν παρά τόν Καταστατικό Χάρτη τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀρχειοθέτηση τῶν ὑπό τῆς ΔΙΣ ψηφισθέντων ὡς θεμάτων τῆς τακτικῆς συγκλίσεως τῆς Σεπτῆς Ἱεραρχίας τοῦ 2011 διά τή ὑποβολή προτάσεως τυπικῆς ἀναγνωρίσεως ὑπό τῆς μελλούσης νά συνέλθει Πανορθοδόξου Συνόδου τῆς Οἰκουμενικῆς περιωπῆς καί ἀξίας τῶν ὄντως Οἰκουμενικῶν Συνόδων τοῦ 880 καί 1351.
Εἶναι προφανές καί πρόδηλο ὅτι ἡ μή τυπική ἀναγνώριση γίνεται γιά νά μή «λυπηθοῦν» οἱ ἀντιθέως καί δαιμονιωδῶς καθυβρίζοντες τούς Ἁγίους προεξάρχοντας τῶν δύο Οἰκουμενικῶν Συνόδων Ἱερό καί Μέγα Φώτιο καί Ἅγιο Γρηγόριο Ἀρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης τόν Παλαμᾶ ὡς δῆθεν αἱρεσιάρχας ὅπως αὐταποδείκτως προκύπτει ἀπό τήν «Δογματική διδασκαλία» τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς παρασυναγωγῆς.
Ἡ ἔλλειψις ἐπιχειρημάτων κατά τῆς οἰκουμενικότητος τῶν δύο Συνόδων ἀναγκάζει τόν σεβαστό καί λόγιο π. Γεώργιο νά προβάλει συνωμοσιολογικά σενάρια γιά δῆθεν προσπάθεια διακοπῆς τοῦ διεξαγομένου ἀκάρπως ἐπί 33 χρόνια θεολογικοῦ διαλόγου μετά τῶν Ρ/Καθολικῶν, διάλογο τόν ὁποῖο ὁ ἐπί 20ετία διατελέσας συμπρόεδρος αὐτοῦ Σεβ. Ἀρχιεπίσκοπος Αὐστραλίας κ. Στυλιανός χαρακτήρισε ὡς «ἀνόσιο παίγνιο» καί νά ἀποπειρᾶται μέ σοφιστεῖες τύπου: «άλλο πράγμα είναι ένας Επίσκοπος, ένας Θεολόγος Καθηγητής ή ένας θεολογών πιστός, να αναγνωρίζει τον οικουμενικό χαρακτήρα και την οικουμενική διάσταση των δύο Συνόδων, και έτερο, να τις απαριθμεί και να τις κατατάσσει, άνευ Συνοδικής διαγνώμης, στην χορεία των μέχρι τούδε γνωστών και Πανορθοδόξως αναγνωρισμένων Οικουμενικών Συνόδων» νά καλύψει τήν πρόδηλη θεολογική ἀδυναμία του γιά τήν κατάδειξι τῆς δῆθεν ἀντικανονικῆς ἐνεργείας μου.
Ἐρωτᾶται ὅμως ὁ ἀγαπητός συμπρεσβύτερος ἐν Κυρίῳ: Πρός χάρι τῶν κακοδόξων ὑβριστῶν τῶν ἁγίων πού στό πρόσωπό τους ὑβρίζουν τόν Ἁγιάσαντα καί Θεώσαντα αὐτούς Πανάγιο Θεό ἐφ’ ὅσον εἶναι γνωστό ὅτι μόνο ἁγιότης τοῦ Θεοῦ ὑφίσταται ὡς ἄκτιστος ἐνέργειά Του στήν ὁποία μετέχομε κατά χάρι καί κατά τήν δεκτικότητά μας οἱ ἄνθρωποι, θά ἀρνηθοῦμε τήν τιμή καί τήν εὐλάβεια πρός τούς ὑποπτέρους αὐτούς ἀετούς τῆς πίστεως πού ἐδογμάτισαν ἑπόμενοι τῶν Ἁγίων Πατέρων καί τῶν Ἁγίων 7 Οἰκουμενικῶν Συνόδων;
Θά ἀνεμέναμε ἀπό ἕναν ὄντως ἐμπνευσμένο Κληρικό, πού τιμᾶ τό Πάνσεπτο Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως νά ἐπιχειρήσει νά ἀντικρούσει τάς ἐπί τοῦ θέματος ἐξαιρέτους καί οὐσιώδεις εἰσηγήσεις τῶν ὁρισθέντων Σεβ. εἰσηγητῶν Μητροπολιτῶν Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ.κ. Ἱεροθέου καί Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ.κ. Ἱερεμίου πού ἔχουν δημοσιοποιηθεῖ στό διαδίκτυο ὡς καί τά παραθέματα ἐγνωσμένου κύρους Πανεπιστημιακῶν διδασκάλων πού πρός χάριν τῶν ἀναγνωστῶν ἐπαναδημοσιοποιοῦμε γιά νά τεκμηριώσει τό κείμενό του καί τήν ἰδική μου ἀντικανονική ἐνέργεια.
1. Περί τῆς Η΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου:
Πρακτικά Συνόδου
«...Πάντες οὕτω φρονοῦμεν, οὕτω πιστεύομεν, ἐν ταύτῃ τῇ ὁμολογίᾳ ἐβαπτίσθημέν τε καί τοῦ ἱερατικοῦ βαθμοῦ ἠξιώμεθα. Τούς ἑτέρως δέ παρά ταῦτα φρονοῦντας ὡς ἐχθρούς Θεοῦ καί τῆς ἀληθείας ἡγούμεθα. Εἴ τις παρά τοῦτο τό ἱερόν σύμβολον τολμήσει ἕτερον ἀναγράψασθαι ἤ προσθεῖναι ἤ ὑφελεῖν, καί ὅρον ὀνομάσαι ἀποθρασυνθείη,κατάκριτος καί πάσης ὁμιολογίας χριστιανικῆς ἀπόβλητος. Τό γάρ ἀφαιρεῖν ἤ προσθεῖναι ἀτελῆ τήν εἰς τήν ἁγίαν καί ὁμοούσιον καί ἀδιαίρετον Τριάδα μέχρι τῆς σήμερον ἀνέκαθεν ὁμολογίαν δείκνυσιν‧ ἀποστολικῆς παραδόσεως καί τῆς τῶν πατέρων διδασκαλίας καταγινώσκει. Εἴ τις τοίνυν εἰς τοῦτο ἀπονοίας ἐλάσας τολμήσει, ... ἕτερον ἐκθέσθαι σύμβολον καί ὅρον ὀνομάσαι, ἤ προσθήκην ἤ ὑφαίρεσιν ἐν τῷ παραδεδομένῳ ἡμῖν παρά τῆς ἁγίας καί οἰκουμενικῆς ἐν Νικαίᾳ τό πρῶτον μεγάλης Συνόδου ποιῆσαι, ἀνάθεμα ἔστω». (Δοσιθέου Ἱεροσολύμων, Τόμος Χαρᾶς, ἐκδ. Βασ. Ρηγόπουλου, Θεσσαλονίκη 1995, σελ. 379,380)
«... Πρέπον ἐστί μετά πάσης τῆς γενομένης ἀποδοχῆς καί ἑνώσεως τῆς τῶν Ρωμαίων Ἐκκλησίας,διά μεσιτείας τοῦ ἁγιωτάτου ἡμῶν πατριάρχου Φωτίου,καί ἐπί τῇ ὑποθέσει ταύτῃ συμφωνῆσαι ἡμῖν... Καί ὁ μή οὕτω φρονῶν καί ὀνομάζων τήν ἁγίαν καί οἰκουμενικήν ἐν Νικαίᾳ τό δεύτερον ἑβδόμην σύνοδον, ὡς καί ὁ θεοσεβέστατος πρεσβύτερος καί καρδινάλιος προεῖπεν, ἔστω ἀνάθεμα». (Τά Δογματικά καί Συμβολικά Μνημεῖα τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, Ἰω. Καρμίρη, Τόμος 1, σελ. 227)
«...οὕς μέντοι Φώτιος ὁ ἁγιώτατος ἡμῶν πατριάρχης κληρικούς ἤ λαϊκούς ἤ τοῦ ἀρχιερατικοῦ καί ἱερατικοῦ τάγματος ἐν οἱᾳδήποτε παροικίᾳ ὑπό ἀφορισμόν ἤ καθαίρεσιν ἤ ἀναθεματισμόν ποιήσει, ἵνα ἔχῃ αὐτούς καί ὁ ἁγιώτατος πάπας Ἰωάννης καί ἡ κατ’αὐτόν ἁγία τοῦ Θεοῦ τῶν Ρωμαίων Ἐκκλησία ἐν τῷ αὐτῷ τῆς ἐπιτιμίας κρίματι, μηδέν τῶν προσόντων πρεσβείων‧ τῷ ἁγιωτάτῳ θρόνῳ τῆς Ρωμαίων Ἐκκλησίας μηδέ τῷ ταύτης προέδρῳ τό σύνολον καινοτομουμένων μηδέ νῦν μήτε εἰς τό μετέπειτα». (Τά Δογματικά καί Συμβολικά Μνημεῖα τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, Ἰω. Καρμίρη, Τόμος 1, σελ. 228)
«Ὅτι μέν ἀγαθόν τέλος τά παρ’ ἡμῶν πραχθέντα ἐδέξατο, κἄν ἡμεῖς σιωπήσομεν, οἱ λίθοι κεκράξονται. Καί ὁ μή στοιχῶν τοῖς παρά τῆς ἁγίας ταύτης καί οἰκουμενικῆς Συνόδου πραχθεῖσι, κεχωρισμένος ἔσται τῆς ἁγίας καί ὁμοουσίου Τριάδος». (Τόμος Χαρᾶς, σελ. 367)
«... διό τόν ἐξ ἀρχῆς τῆς πίστεως ὅρον πόθῳ θείῳ καί διανοίας εὐθύτητι ἡ ἁγία καί οἰκουμενική αὕτη Σύνοδος ἐνστερνιζομένη τε καί θειάζουσα, καί τό τῆς σωτηρίας στερέωμα ἐν αὐτῷ θεμελιοῦσά τε καί ἀνεγείρουσα, οὕτω φρονεῖ καί κηρύσσειν πᾶσιν ἐκβοᾷ». (Δοσιθέου, Τόμος Χαρᾶς, σελ. 378)
«Εὐλογητός ὀ Θεός, ὅτι οὕτως αἱ γνῶμαι καί θελήσεις πάντων τῶν ἁγιωτάτων πατριαρχῶν εἰς ἕν συνῆλθον, καί διά τῆς κοινῆς ὁμονοίας καί εἰρήνης εἰς ἀγαθόν τέλος κατέληξε πάντα τά παρά τῆς ἁγίας καί οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐναρχθέντα τε καί πραχθέντα». (Τά Δογματικά καί Συμβολικά Μνημεῖα τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, Ἰω. Καρμίρη, Τόμος 1, σελ. 367)
Ἅγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως
Ἡ Η΄ Οἰκουμενική Σύνοδος ἔχει τήν ἑξῆς μεγάλην σπουδαιότητα ὅτι ἐκύρωσε τόν ὅρον τῆς Α΄ καί Β΄ Οἰκουμενικῆς συνόδου καί περιεφρούρησε τήν ὁμολογίαν τῆς πίστεως, περιχαρακώσασα αὐτήν διά νέου ὀχυροῦ χαρακώματος ὅπως διατελῇ ἀπρόσβλητος, ἀφώρισε δέ καί ἀνεθεμάτισε τούς ἄλλο τι παρά τοῦτο φρονοῦντας, καί μή τοῦτο κοινόν σύμβολον ὁμολογοῦντας καί ἀπεκατέστησε μεταξύ ἀνατολῆς καί δύσεως τήν ἐκκλησιαστικήν εἰρήνην καί ἑνότητα. Ἐν τῇ συνόδῳ ταύτῃ ἀνεγνωρίσθη ἡ ἰσότης τῶν ἀρχιερατικῶν ἀξιωμάτων τῶν ἐπισκόπων Ρώμης καί Κωνσταντινουπόλεως καί τό ἀπόλυτον κῦρος τῶν οἰκουμενικῶν συνόδων εἰς ὅ ὑπέκυψε καί ὁ Πάπας ἀναγνωρίσας τἀς ἀποφάσεις αὐτῆς. Ἐν τῇ συνόδῳ ταύτῃ ὁ Φώτιος κατήγαγε θρίαμβον, διότι ἐν αὐτῇ ἐστέφθησαν οἱ ὑπέρ τῆς ἀνεξαρτησίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς ἀνατολῆς ἀγῶνες αὐτοῦ διά πλήρους ἐπιτυχίας καί ἐβασίλευσεν ἡ ἀλήθεια τῆς ὀρθοδοξίας ὑπέρ ἧς τοσοῦτον ἐμόχθησεν. (Ἁγίου Νεκταρίου, Μελέτη Ἱστορική περί τῶν αἰτιῶν τοῦ σχίσματος, Τόμος Α΄, ἐκδ. Νεκτ. Παναγόπουλου 288-289)
Καθηγητής π. Γεώργιος Μεταλληνός
Ὑπάρχει ὅμως καί ἡ 8η Οἰκ. Σύνοδος. Εἶναι ἡ Σύνοδος τοῦ 879, ἐπί Μ. Φωτίου. Ὁ γνωστός δογματολόγος καί δάσκαλός μας, ὁ Ἰωάννης Καρμίρης, στήν Θεολογική Σχολή Ἀθηνῶν, ἔλεγε ὅτι ἡ Σύνοδος τοῦ 879 ἐπί Μ. Φωτίου, εἶναι ἡ τελευταία πρό τοῦ Σχίσματος Γενική Σύνοδος τῆς Ἀρχαίας Ἐκκλησίας, μέ ὅλα τά γνωρίσματα Οἰκ. Συνόδου. Ἡ Σύνοδος αὐτή καταδικάζει τήν δυτική ἀλλοτρίωση εἰς τήν διατύπωση τοῦ Filioque, τῆς ἐκπορεύσεως δηλαδή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὄχι μόνο ἀπό τόν Πατέρα, ὅπως ὁ Χριστός μας τό λέει στό 15,26 τοῦ κατά Ἰωάννην Εὐαγγελίου -«ὅ παρά τοῦ Πατρός ἐκπορεύεται»- ἀλλά καί «ἐκ τοῦ Υἱοῦ».
Ἡ 8η Οἰκ. Σύνοδος εἶναι ἡ σύνοδος τοῦ 879, ἡ ὁποία καταδικάζει τό Filioque, τήν προσθήκη τῆς φράσεως αὐτῆς εἰς τό Σύμβολον καί κυρίως ἐκείνους πού εἰσήγαγαν στό Σύμβολον αὐτή τήν προσθήκη, δηλαδή τόν φραγκικό κόσμο καί τήν ἡγεσία του.
Καθηγητής Β. Φειδᾶς
" Ἐξ ἅπαντος τρόπου ὀφείλει ὁ τῆς Νικαίας συνόδου Ὅρος, ὅν καί αἱ λοιπαί ἅγιαι καί οἰκουμενικαί σύνοδοι ἐπεκύρωσάν τε καί ἐπῳκοδόμησαν, τοῦτον καί ἐν ταύτῃ τῇ μεγάλῃ καί οἰκουμενικῇ συνόδῳ ἀναγνωσθῆναι".
(Φειδᾶ, Ἐκκλησιαστική Ἱστορία, τόμος Β΄, σελ. 133)
Ὁ Καθηγητής Ἰω. Καρμίρης ἀναφέρει ὅτι ἡ Σύνοδος "αὕτη ἀποτελεσθεῖσα ἐκ 383 Πατέρων ἀνατολικῶν τε καί δυτικῶν, ἐκπροσωπούντων τά πέντε ἀρχαῖα Πατριαρχεῖα, παρουσίασε, καί κατ' αὐτόν τόν ρωμαιοκαθολικόν θεολόγον Hergenrother, τοιοῦτον ἐπιβλητικόν θέαμα, οἷον δέν παρουσιάσθη ἀπό τῶν χρόνων τῆς Δ΄ ἐν Χαλκηδόνι Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Διά τοῦτο, ἐξακολουθῶν ὁμολογεῖ οὗτος, φέρει ἡ Σύνοδος αὕτη ἐξωτερικῶς πάντα τά γνωρίσματα Οἰκουμενικῆς Συνόδου.Οὐδόλως ἄρα ἄπορον, ὅτι ὡς ὀγδόην Οἰκουμενικήν ἐθεώρουν αὐτήν οἱ Θεόδωρος Βαλσαμών, Νεῖλος Θεσσαλονίκης, Νεῖλος Ρόδου, Συμεών Θεσσαλονίκης, Μᾶρκος Ἐφέσου, Γεννάδιος Σχολάριος, Δοσίθεος Ἱεροσολύμων, Κωνσταντῖνος Οἰκονόμος καί ἄλλοι: ἀλλά καί ἡ ἴδια Σύνοδος ἐχαρακτήρισεν ἑαυτήν ὡς Οἰκουμενικήν πολλαχοῦ ἐν τοῖς πρακτικοῖς αὐτῆς, ἔτι δέ ὁ Πατριάρχης Εὐθύμιος καί πολλοί ἄλλοι μέχρι τῶν συγχρόνων ἡμῖν Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, F. Dvornikκαί ἄλλων".
("Αἱ Οἰκουμενικαί Σύνοδοι", Δεσποίνης Δ. Κοντοστεργίου, ἐκδ. Πουρναρα, 1997, σελ. 275-297)
2. Περί τῆς Θ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου:
Συνοδικός Τόμος
«α΄) Ἔστι διάκρισις μεταξύ θείας οὐσίας καί ἐνεργείας‧ διενηνόχασι δέ ἀλλήλων καί τῶν μέν τήν θείαν ἐνέργειαν μετέχεσθαι καί μερίζεσθαι ἀμερίστως, καί ὀνομάζεσθαι καί νοεῖσθαι καί πῶς, εἰ καί ἀμυδρῶς, ἐκ τῶν αὐτῆς ἀποτελεσμάτων‧ τήν γε οὐσίαν ἀμέθεκτον εἶναι καί ἀμέριστον καί ἀνώνυμον εἶναι, ὑπερώνυμον δηλονότι καί ἀπερινόητον παντελῶς.
β΄) Ἄκτιστος ἐστιν ἡ θεία ἐνέργεια.
γ΄) Οὐκ ἔστι σύνθεσιν τινα τοῦτο νομίζειν ἐπί Θεοῦ.
δ΄) Ἡ θεία καί ἄκτιστος ἐνέργεια θεότης παρά τῶν ἁγίων προσηγόρευται.
ε΄) Τῆς θείας ἐνεργείας καί τῶν οὐσιωδῶς περί αὐτήν θεωρουμένων ὑπέρκειται κατ’ οὐσίαν Θεός.
στ΄) Ἀχώριστον μέν ἴσμεν τήν οὐσίαν καί τήν θείαν φυσικήν ἐνέργειαν‧ οὐ γάρ ποτέ ἐνέργεια εἴη ἄν τῆς ἑαυτῆς οὐσίας χωρίς‧ περί μέντοι ἐξ ἀρχῆς ὑπό τοῦ Θεοῦ δεδημιουργημένων τίς οὐκ οἶδεν... ὅτι πᾶν δημιούργημα τῆς ἐνεργείας τοῦ δημιουργήσαντος, ἀλλ’ οὐχί τῆς οὐσίας μεταλαμβάνει.
ζ΄) Τό φῶς τῆς τοῦ Κυρίου μεταμορφώσεως ἄκτιστον ἐστι».
Ἐπίσκοπος Ἀθανάσιος Γιέβτιτς:
«Νομίζομεν ὅτι ἡ Σύνοδος τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἐπί ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ τό 1351, κρίνοντας τοὐλάχιστον βάσει τοῦ μεγάλου θεολογικοῦ ἔργου της, δύναται καί ἀξίζει νά συναριθμῆται εἰς τάς Οἰκουμενικάς Συνόδους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τῶν ὁποίων δέν ὑστερεῖ εἰς τίποτε ὡς πρός τήν σωτηριολογικήν σημασίαν τῆς θεολογίας της. Ἡ Σύνοδος αὕτη ἀποτελεῖ τήν ἀπόδειξιν τῆς συνεχείας τῆς συνοδικότητος τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί τῆς ζώσης ἐμπειρίας καί θεολογίας περί τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας». (Στό βιβλίο του Χριστός - Ἀρχή καί Τέλος, Ἵδρυμα Γουλανδρῆ-Χόρν, σελ. 195)
Καθηγητής Β. Φειδᾶς
Ἡ διάκριση μεταξύ τῆς ἀμέθεκτης θείας οὐσίας καί τῶν μεθεκτῶν ἀκτίστων θείων ἐνεργειῶν ὑπῆρξε ἡ θεμελιώδης γιά τήν ὀρθοδοξία τῆς πίστεως δογματική διδασκαλία τῶν ἡσυχαστικῶν συνόδων (1341, 1347, 1351), οἱ ὁποῖες ἀνέδειξαν τόσο τήν ἐν Χριστῷ ἀποκατάσταση τῆς κοινωνίας τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό, ὅσο καί τήν ἱκάνωση τοῦ ἀνθρώπου νά βιώνη στούς κόλπους τῆς Ἐκκλησίας τήν πληρότητα τῆς σωτηριώδους ἀλήθειας τῆς πίστεως. Ὑπό τήν ἔννοια αὐτή οἱ ἀνωτέρω ἡσυχαστικές σύνοδοι ἐμπεριέχουν τόν χαρακτήρα τῆς οἰκουμενικότητας, ἀφοῦ διέκριναν καί διατύπωσαν θεμελιώδη ἀλήθεια τῆς πίστεως, χωρίς τήν ὁποία δέν νοεῖται πλέον ἡ ὀρθοδοξία τῆς πίστεως καί τό σωτηριολογικό της περιεχόμενο. Ὁ Τόμος καί οἱ ἀποφάσεις τῆς μεγάλης Ἐνδημούσας συνόδου τοῦ 1351 ἀφ' ἑνός μέν ἐπισφράγισαν καί ὁλοκλήρωσαν τό ἔργο τῶν προγενεστέρων σχετικῶν συνόδων τοῦ 1341 καί 1347,ἀφ' ἑτέρου δέ διακήρυξαν κατά τρόπο δεσμευτικό γιά τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας τήν ὀρθόδοξη πίστη στό ζήτημα τῆς διακρίσεως τῆς ἀμέθεκτης θείας οὐσίας καί τῶν μεθεκτῶν ἀκτίστων ἐνεργειῶν τοῦ τριαδικοῦ Θεοῦ, συμφώνως πρός τή διαχρονική παράδοση καί πίστη τῆς Ἐκκλησίας.
(καθ. Βλ. Φειδᾶ, Ἐκκλησιαστική Ἱστορία, τόμος Β΄, Ἀθήνα 1994, σελ. 481-554)
Καθηγητής π. Γεώργιος Μεταλληνός
Ὑπάρχει ὅμως καί ἡ 9η Οἰκ. Σύνοδος. Εἶναι οἱ Σύνοδοι τῆς περιόδου τῆς ἐκρήξεως τοῦ προβλήματος πού ἀφοροῦσε στόν ἡσυχασμό. Δέν εἶναι «ἡσυχαστικές ἕριδες», οἱ Φράγκοι μᾶς μάθανε νά τίς λέμε ἡσυχαστικές ἕριδες. Εἶναι ἡ ἔκρηξη τῆς ἀντιστάσεως τῶν ἡσυχαστῶν, τῶν Ὀρθοδόξων δηλαδή, ἀπέναντι στίς παπικές καί σχολαστικές προκλήσεις. Εἶναι οἱ Σύνοδοι τοῦ 1341, τοῦ 1347, τοῦ 1351, μέ κατακλείδα τήν Σύνοδο πού ἀνέφερα πρίν, τοῦ 1368.
Ἀγαπητοί ἀδελφοί, οἱ Σύνοδοι τοῦ 14ου αἰῶνος διατυπώνουν τήν θεολογία περί τῆς Θείας Χάριτος. Ἡ Ὀρθόδοξη Παράδοση δέχεται αὐτές τίς Συνόδους ὡς 9η Οἰκουμενική καί πανορθόδοξα γίνεται αὐτό ἀποδεκτό ἀπό γνωστούς Θεολόγους. Διότι καί ἡ Σύνοδος αὐτή, ὅπως καί ἡ 8η τό 879, διαφοροποιοῦν ριζικά τήν ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, στήν πατερική συνέχειά της, ἀπό τόν χριστιανισμό τῆς Δύσεως. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, λοιπόν, μέ τήν θεολογία του, καρπό τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα στήν φωτισμένη ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα καρδιά του, εἶναι ὁ Πατέρας τῆς 9ης Οἰκουμενικῆς Συνόδου.
Ἐάν, λοιπόν, συνέλθει ἡ Πανορθόδοξος Σύνοδος, πού θά ἔχει τόν χαρακτήρα γιά μᾶς Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἐάν συνέλθει καί δέν δεχθεῖ μεταξύ τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων τήν 8η καί τήν 9η, θά εἶναι ψευδοσύνοδος. Ὅπως ἡ Σύνοδος Φεράρας-Φλωρεντίας
Ἡ μέλλουσα νά συνέλθει, λοιπόν, Πανορθόδοξος Σύνοδος θά κριθεῖ σ’ αὐτό τό σημεῖο. Ἐάν παρακάμψει αὐτές τίς δύο Συνόδους πού τοποθετοῦν τήν ὀρθοδοξία ἀπέναντι στόν Δυτικό χριστιανισμό.
Καί ὅμως ἔχουμε δύο Οἰκουμενικές Συνόδους, τοῦ 879 καί τῶν Συνόδων τοῦ 14ου αἰῶνος, πού διαφοροποιοῦν τήν Ὀρθοδοξία ἀπό τόν Δυτικό Χριστιανισμό.
(Πρωτ. Γεωργίου Μεταλληνοῦ, Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς, πατέρας τῆς Θ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἐκδ. Ἱερᾶς Μονῆς Μεγάλου Μετεώρου, Ἅγια Μετέωρα 2009, σελ. 16-18, 28-29)
Καθηγητής Ἰω. Καρμίρης
«...ἡμεῖς συνελθόντες κατά τήν μεγάλην ἐκκλησίαν καί συνδιημερεύοντες οὐχ ἅπαξ, ἀλλά καί δίς καί τρίς καί πολλάκις. Καί τόν μέν Θεσσαλονίκης ἱερώτατον μητροπολίτην... εὕρομεν καί συνήγορον Χριστοῦ χάριτι τῆς κατ’ εὐσέβειαν ἀληθείας, αὐτούς δέ ... πολλαῖς καί μεγάλαις αἱρέσεσι περιπίπτοντας... καί τήν θέωσιν τοῦ δεσποτικοῦ προσλήμματος κτιστήν ἐτόλμησαν ἀνειπεῖν, καί τήν οὐσίαν τοῦ Θεοῦ, διά τό παρά τῶν ἁγίων εἰρῆσθαι ταύτην ἀπροσπέλαστον καί ἀμέθεκτον φθαρτικήν εἶναι νομίζειν... Διό καί... ἡ καταδίκη τούτοις,... ἐπεκυρώθη, καί τά συνοδικῶς ἡμῖν ἀρτίως μετά τῆς ἐκ Θεοῦ βασιλείας ἐξετασθέντα καί διαγνωσθέντα τό ἀσφαλές ἐν πᾶσι‧ καί βέβαιον ἕξει, σύμφωνα πάντα ὄντα τῇ τε ἀληθείᾳ καί τοῖς θείοις πατράσι πᾶσι καί ταῖς προγεγενημέναις τούτου χάριν ἱεραῖς καί θείαις συνόδοις καί τοῖς ἐπ’ αὐταῖς συνοδικοῖς τόμοις. Καί ἡ ἔνθεσμος διά πάντων καί κανονική αὕτη ψῆφος, γραφεῖσα καί ὑπογραφεῖσα ἀρτίως, ἀκίνητος εἰς αἰῶνα τόν σύμπαντα διατηρηθήσεται, τῇ πάντα δυναμένῃ ἐνεργείᾳ καί χάριτι τοῦ παντοδυνάμου καί μεγάλου Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν, ὑπέρ ἧς καί δι’ ἧς ὁ παρών ἡμῶν ἀγών ἤνυσται».
(Τά Δογματικά καί Συμβολικά Μνημεῖα τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, Ἰω. Καρμίρη, σελ. 342).
Ἐν κατακλείδι ἀπευθύνομαι μέ πολλή ἀγάπη πρός τόν π. Γεώργιο ἕναν μικρό παραπικρασμό. Γιατί παρασιώπησε ἀπό τό κείμενό του καί δυστυχῶς διεστρέβλωσε τήν πρόταση τῆς ΔΙΣ πρός τήν ΙΣΙ γιά τήν συμπερίληψι στά θέματα τῆς ἡμερησίας διατάξεως τῆς μελλούσης νά συνέλθει Πανσθοδόξου Συνόδου τοῦ ἀνωτέρω θέματος «ἐφ’ ὅσον ὑπάρξει τό consensus τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν» καί διερωτῶμαι θά ὑπῆρχε Αὐτοκέφαλος Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία πού θά ἠρνεῖτο τήν συζήτηση ἑνός τέτοιου δογματικοῦ θέματος καί γιά ποιούς λόγους; Ἑπομένως μέ τό κείμενό του ὁ π. Γεώργιος ἀπέδειξε τήν ἄμεση ἀναγκαιότητα τυπικῆς ἀναγνωρίσεως τῆς Οἰκουμενικῆς περιωπῆς τῶν ὄντως Οἰκουμενικῶν Συνόδων τοῦ 880 καί 1351.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ