Μια πρόσφατη μελέτη πού εκδόθηκε (1986) από την ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ    _ ΕΛΛΑΔΟΣ   και   μπορεί   να   φωτίσει   πτυχές   του   θέματος   «εκκλησιαστική περιουσία».

Με την βεβαιότητα ότι η ακριβής γνώση και των παρακάτω στοιχείων θα υποβοηθήσει θετικά στην αντιμετώπιση του προκύψαντος προβλήματος περί της εκκλησιαστικής περιουσίας, παραθέτω επεξεργασμένα (ορισμένα αποσπάσματα της μελέτης των Θ. Τσούμα και Δ. Τασιούλα, «Ιδιοκτησιακό καθεστώς και αξιοποίηση της αγροτικής γης στην Ελλάδα», πού εκδόθηκε από την ΑΤΕ (Αθήνα 1986, σελίδες 115 με πολλούς πίνακες και στατιστικά στοιχεία). Εγκυρότητα των στοιχείων.

Στην εργασία αυτή πού ο Διοικητής της ΑΤΕ κ. Βασ. Καφίρης χαρακτηρίζει «...προϊόν πείρας, ερευνητικών εκτιμήσεων και μελέτης» (πρόλογος, σ. 7), παρατίθενται τα πλέον ηλεγμένα και ακριβή στοιχεία. Γιατί συγκεντρώθηκαν με τη συνεργασία υπαλλήλων των Περιφερειακών ' Υπηρεσιών, της Δ/νσεως Φυτικής Παραγωγής, του Τμήματος Εκμηχάνισης της Γεωργίας και Βελτιώσεων, και των Γεωτεχνικών Υπηρεσιών των Υποκαταστημάτων της ΑΤΕ και στηρίχθηκαν σε προσωπικές εμπειρίες και εκτιμήσεις των ανωτέρω Υπηρεσιών, σε στοιχεία των υπουργείων Γεωργίας και Εσωτερικών, σε πληροφορίες επιλεγμένων αγροτών ή υπαλλήλων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Αγροφυλακής.

Διαρθρωτικά στοιχεία αγροτικής γης στην Ελλάδα.      Ελλάδα.

Συνολική έκταση της χώρας:    132.000.000 στρέμ.

Αγροτική γη (γεωργοκτηνοτροφικοϋ ενδιαφέροντος)   124.500.000 στρέμ.

Από αυτήν:                                                  

δάση 29.500.000 στρέμ. (ποσ. 22%)

βοσκότοποι 52.500.000 στρέμ. (ποσ. 40%),

γεωργική γη 39.500.000 στρέμ. (ποσ. 30%).

Εγκαταλειμμένες εκτάσεις αγροτικής γης.

Οι εγκαταλειμμένες εκτάσεις αγροτικής γης στο σύνολο της χώρας υπολογίσθηκαν το 1983 σε 4.380.000 στρέμ. Το 1974 ήταν 2.750.000 στρέμ. Παρουσίασαν δηλ. αύξηση σε μια δεκαετία 59%.

Οι μελετητές συγγραφείς σημειώνουν συμπερασματικά ότι: «Την τελευταία 10ετία εγκαταλείπονται κάθε χρόνο κατά μέσο όρο 162.400 στρέμ. αγροτικής γης πού περιλαμβάνουν: 117.500 στρέμ. βοσκότοπους, 32.800 στρέμ. δάση, 9.300 στρέμ. γεωργική γη και 2.800 στρέμ. έλη» (σελ. 13).

Οι εκτάσεις αυτές δεν εγκαταλείπονται μόνο από όσους δεν διαμένουν πλέον στον τόπο καταγωγής τους, αλλά σε πολύ μεγάλο ποσοστό και από τους ιδιοκτήτες πού διαμένουν μονίμως στα χωριά τους, ιδίως των ορεινών και ημιορεινών διαμερισμάτων της χώρας. Συγκεκριμένα, ιδιοκτήτες πού δεν διαμένουν στο χωριό εγκατέλειψαν 2.762.123 στρέμματα, ενώ ιδιοκτήτες πού διαμένουν στο χωριό εγκατέλειψαν έκταση 1.619.440 στρεμμάτων.

Εκτάσεις που ανήκουν σε Νομικά Πρόσωπα.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το V κεφάλαιο της μελέτης επειδή παρέχει ακριβή στοιχεία για τα μεγέθη ιδιοκτησίας του Δημοσίου, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Συνεταιριστικών Οργανώσεων και της Εκκλησίας:

«Με βάση τα στοιχεία της ερευνάς των Περιφερειακών Υπηρεσιών της ΑΤΕ του έτους 1983, προκύπτει ότι η αγροτική έκταση των Νομικών Προσώπων ανέρχεται σε 61.441.900 στρέμ. ή ποσοστό 46.6% της. συνολικής έκτασης της χώρας, πού είναι 131.957.400 στρέμματα και 50,42% της αντίστοιχης συνολικής αγροτικής γης».

Ειδικότερα ανήκουν:

Στο Δημόσιο   43.598.000 στρέμματα

στην Τοπική Αυτοδιοίκηση     15.553.200 στρέμματα

στην Εκκλησία    1.292.000 στρέμματα

στις συν. Οργανώσεις     1.098.400 στρέμματα

Σύνολο       61.441.900 στρέμματα

Από τα 1.292.300 στρέμ. της Εκκλησίας, είναι:

Δασικές εκτάσεις   367.000 στρέμματα

Βοσκότοποι   735.300 στρέμματα

Γεωργική γη    189.900 στρέμματα

πού σε σύγκριση με την ιδιοκτησία του Δημοσίου, της Τοπ. Αυτοδιοίκησης και των Συνεταιριστικών Οργανώσεων καλύπτουν ποσοστιαίως το 1.4% των δασικών εκτάσεων, το 2,3% των βοσκοτόπων, και το 21,9% της γεωργικής γης (οπού όμως τε Δημόσιο και η Τοπική Αυτοδιοίκηση κατέχουν αντίστοιχα το 45,6% και 30,8%).

Αλλά σε σύγκριση με το σύνολο της αγροτικής γης της χώρας πού ανέρχεται σε 121.500.000 στρέμ., η εκκλησιαστική περιουσία αντιστοιχεί σε ποσοστό 1,06%! Τα 189.900 στρέμματα καλλιεργησίμων εκτάσεων της εκκλησιαστικής περιουσίας αντιστοιχούν στο 0,48% του συνόλου της γεωργικής γης της χώρας πού ανέρχεται σε 39.500.000 στρέμματα.

Οι δασικές εκτάσεις και οι βοσκότοποι πού ανήκουν στην Εκκλησία της Ελλάδος, περιλαμβανομένης και της Κρήτης και Δωδεκανήσου (συνολικά 1.102.300 στρέμ.) είναι κατά 94.2% ορεινές και ημιορεινές. Από τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις (189.000 στρέμ.) ποσοστό 53% ανήκει σε ημιορεινές και ορεινές ζώνες πού κατά 75% προσφέρονται μόνο για ξηρικές καλλιέργειες.

Αυτή είναι η περίφημη εκκλησιαστική περιουσία, για την οποία τόσος θόρυβος γίνεται τα τελευταία χρόνια. Το Κράτος, η Τοπική Αυτοδιοίκηση αλλά και οι Συνεταιριστικές Οργανώσεις αφού, φαίνεται, αξιοποίησαν τις τεράστιες εκτάσεις πού τους ανήκουν, αφού έλαβαν τα ενδεικνυόμενα μέτρα για να σταματήσει ή έστω να ανακοπεί η τάση για εγκατάλειψη καλλιεργήσιμων ή δασικών εκτάσεων και βοσκοτόπων, επιθυμούν να «αξιοποιήσουν» και την ελάχιστη εναπομείνασα εκκλησιαστική περιουσία, αγνοώντας ή προσποιούμενοι ότι αγνοούν, πώς αυτή ανήκει από αιώνων στην Εκκλησία.

Ο καθένας ας συναγάγει με ευθύνη συμπεράσματα.