ΔΟΥΛΕΙΑ-ΜΙΣΘΟΣ-ΑΜΟΙΒΗ
ΑΓΙΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ
-Ἄν ζήσω χριστιανικά, τί κέρδος θά ἔχω; Ποιά θά εἶναι ἡ ἀμοιβή μου;
* * *
-Ἄκουσε. Καί μή διστάζεις. Μήν ἀφήνεις τόν λογισμό σου, νά σέ κάνει νά ὀλιγοψυχεῖς· ὅτι τάχα θέλει "κόπο" καί "στέρηση".
Πάρε θάρρος! Ἀπό τήν ἀμοιβή, πού μᾶς ὑπόσχεται!
Χωρίς ἀμοιβή, χωρίς κέρδος καί ὠφέλεια, ποῖος παίρνει ἀπόφαση νά πάει νά ἐργασθῆ σέ ἀμπέλι; Ποῖος πάει νά κάμει δουλειά σκληρή, ἄν πρῶτα δέν ὑπολογίσει, τί θά τοῦ ἀποδώσει;
Γιατί, ἄν ἡ σκέψη αὐτή τοῦ φύγει ἀπό τό μυαλό, ἄν πάψει ἔστω καί γιά λίγο, νά τήν θυμᾶται, ἀκόμη καί ἄν ἔχει ἀρχίσει τήν δουλειά, αἰσθάνεται τά χέρια του νά παραλύουν!...
Καί ἀντίθετα, ὅταν αὐτό τό θυμᾶται ὁ ἄνθρωπος, συνεχίζει καί δουλεύει· ὅσο σκληρή καί ἄν εἶναι ἡ δουλειά!... Τοῦ χαλυβδώνει τά μπράτσα ἡ ἐλπίδα τῆς ἀμοιβῆς.
Μέ πόσο πιό πολύ θάρρος καί ἐλπίδα πρέπει νά δουλεύωμε στόν ἀγρό τοῦ Κυρίου! Ὅταν μάλιστα ἔχωμε τήν ὑπόσχεση Ἐκείνου, πού εἶναι ἡ Ἀλήθεια, πού οὔτε πεθαίνει, οὔτε κινδυνεύει ποτέ νά πέσει ἔξω!...
Καί τί μᾶς ὑπόσχεται;
Χρυσάφι; Χρήματα; Περιουσιακά στοιχεῖα; Πλούτη; Διασκέδαση;
-Ὄχι! Δέν μᾶς μιλάει γιά τέτοιου εἴδους ἀμοιβή ὁ Κύριος.
Ἀλλά τότε; Ποιά εἶναι ἡ ἀμοιβή πού μᾶς ὑπόσχεται;
-Ἡ αἰώνια ζωή.
Τό ἀκοῦτε. Καί τό ἐπικροτεἶτε. Μέ χαρά. Γιατί αὐτό τό ποθοῦμε ὅλοι. Αἰώνια ζωή!
* * *
Λοιπόν, ἀδελφοί μου. Ἀγαπῆστε την. Τήν αἰώνια ζωή. Καί τότε: καί θά ἐλευθερωθῆτε ἀπό τόν "κόπο"· δηλ. καί θά πάψει ἡ δουλειά σας νά σᾶς εἶναι "κόπος"· καί θά ἀπολαύσετε τήν γαλήνη τῆς ἐλπίδας τῆς αἰώνιας ζωῆς.
Αὐτό μᾶς ὑπόσχεται ὁ Θεός:
Αἰώνια ζωή!
Ζωή γεμάτη χαρά καί ἐλπίδα.
(Εἰς τήν Α΄ Ἰωάννου Ἐπιστολή Ὁμιλία ΙΙΙ, 11)
(Μετάφραση: +ὁ Ν.Μ.)
ΤΕΣΤ ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑΣ ΑΓΑΠΗΣ
Ἀρχιμ. Σάββα Δημητρέα
Ἡ ἀγάπη δέν εἶναι οὔτε λόγια οὔτε συναισθήματα. Ἡ γνήσια ἀγάπη ἀναγνωρίζεται ἀπό τήν διάθεση θυσίας καί ἀπό τό μέγεθος τῆς θυσίας.
Ἡ ἐπίγνωση καί ἡ ἀναγνώριση τῆς ἱερότητας τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ· τῶν ἐντολῶν καί τῶν θεσμῶν τῆς Ἐκκλησίας· καί ἡ τήρηση τους μέ ἔμπρακτη θυσία, εἶναι τό ἀσφαλέστερο τέστ γιά τό πόσο ἀληθινά καί γνήσια πιστεύουμε καί ἀγαπᾶμε τόν Θεό.
Μιά τέτοια ἀφορμή γιά νά ἀξιολογήσουμε τήν γνησιότητα τῆς πίστης μας καί τῆς ἀγάπης μας στό Θεό εἶναι ἡ ἱερή περίοδος τῆς νηστείας τῶν Χριστουγέννων, πού ἀρχίζει στίς 15 Νοεμβρίου.
* * *
Ἕνα φωτεινό παράδειγμα ἡρωϊκοῦ φρονήματος στήν τήρηση τῆς νηστείας βρίσκουμε στό μικρό βιβλίο «ΙΕΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΑΣ» (σελ. 75-76):
«Ἦταν ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ. Τόν ἔλεγαν Μιχάλη Ζιάκα. Τό 1948-49 ἦταν στρατιώτης. Καί βρισκόταν στίς ἐπιχειρήσεις τοῦ Γράμμου.
Ἐκεῖ ὁ λόχος του εἶχε μείνει μιά ἑβδομάδα ὁλόκληρη χωρίς ἀνεφοδιασμό. Ὑπόφεραν πολύ τά παιδιά ἀπό πεῖνα, ἀσιτία καί ἐξάντληση. Μά κάποτε ἔφθασαν καί τά τρόφιμα. Ψωμί καλό, κουραμάνα· καί κρέας μαγειρεμένο, ἕτοιμο. Μπῆκαν στήν σειρά, ἕνας-ἕνας, καί ἔπαιρναν πρῶτα τήν κουραμάνα καί μετά τό κρέας στήν καραβάνα!
Ἦρθε καί ἡ σειρά τοῦ Μιχάλη νά πάρει τό φαγητό. Πλησιάζει στό διανομέα καί τοῦ λέει:
-Μπορεῖς νά μοῦ δώσεις ἀντί γιά κρέας λίγες ἐλιές;
-Τί; Ἐλιές; Γιατί ἐλιές; Ἀφοῦ ἔχει κρέας!
Ἀπάντησε ὁ Μιχάλης.
-Νά φάω κρέας, νά μαγαρίσω τήν Παρασκευή;
Κάθεται λοιπόν ὁ Μιχάλης ἀνάμεσα σέ ἄλλους στρατιῶτες. Ἐκεῖνοι τρῶνε κρέας. Ὁ Μιχάλης ἐλιές. Καί τόν κοροϊδεύουν. Γιατί ἔκαμε τόν σταυρό του. Γιατί εἶναι κουτός. Γιατί, ἐνῶ μπορεῖ νά φάει κρέας -καί μάλιστα μετά τέτοια πεῖνα-, τρώει ἐλιές! Λένε πολλά. Ὁ Μιχάλης σιωπᾶ.
Ξαφνικά ὅμως, ἐνῶ ἔτρωγε καί συνέχιζαν νά τόν κοροϊδεύουν, πέφτει λίγα μέτρα πιό πέρα μιά ὀβίδα! Σηκώθηκε σύννεφο ἡ σκόνη στόν ἀέρα! Ἔτρεξαν ἄλλοι στρατιῶτες νά ἰδοῦν, τί εἶχε συμβῆ. Καί εὑρῆκαν τούς δύο στρατιῶτες νεκρούς. Καί τόν Μιχάλη νά σηκώνεται ἀπό χάμω καί νά τινάζει τά ροῦχα του ἀπό τά χώματα!
* * *
Πέρασαν χρόνια. Ὁ Μιχάλης Ζιάκας εἶναι ἕνας φτωχός τσοπάνης στό χωριό του. Ζεῖ, ὅπως πάντα, μέ εὐσέβεια.
Μιά Παρασκευή, παρέα μέ ἄλλους φτωχούς τσοπάνηδες, κάθησαν νά φᾶνε. Ἔβγαλε ἀπό τό σακκούλι του λίγο ψωμί καί ἔτρωγε. Καί ἀπό τό παγούρι του ἔπινε λίγο νερό νά μαλακώνει τό ψωμί στό στόμα του.
Ἕνας ἀπό τούς τσοπάνηδες προσφέρθηκε τότε νά τοῦ δώσει λίγο τυρί γιά προσφάϊ. Τοῦ λέει ὁ Μιχάλης:
-Δέν μαγάρισα τήν Παρασκευή, μιά ἑβδομάδα νηστικός στόν Γράμμο, καί θά τήν μαγαρίσω τώρα;
Καί διηγήθηκε τήν ἱστορία.
* * *
Θέλει συζήτηση, ὅτι τόν Μιχάλη τόν ἔσωσε ὁ Χριστός, ἐπειδή σεβάστηκε τήν ἡμέρα πού σταυρώθηκε γιά μᾶς;
Ὤ Χριστέ μου, πόσο εὔκολα μαγαρίζουν μερικοί τήν ψυχή τους!
Μακάρι τέτοια παραδείγματα νά μᾶς ἐμπνέουν ἦθος καί φρόνημα...
ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΚΑΙ ΑΣΤΕΙΑ
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
-Λές ἀστεῖα. Καί κάνεις τούς ἄλλους νά γελᾶνε! Καί τί πιά; Περιμένεις νά βγῆ κάτι καλό ἀπό τά ἀστεῖα; Ἁπλά καί μόνο προκαλεῖς γέλια! Γιά στάσου, σέ παρακαλῶ! Ἔχεις ἰδεῖ ποτέ σου τσαγκάρη ἤ ἄλλον τεχνίτη, νά ψάχνει νά βρεῖ καί νά ἀγοράσει πράγματα πού δέν ἔχουν σχέση μέ τήν δουλειά του;
-Ὄχι! Ἐργαλεῖα, πού δέν εἶναι τῆς δουλειᾶς μας, δέν μᾶς χρειάζονται. Δέν ψάχνομε νά τά βροῦμε. Δέν τά ἀγοράζομε.
-Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τά λόγια. Ἄφησέ τα λοιπόν τά περιττά! Γιατί ἀπό τά περιττά, πᾶμε καί χωρίς νά τό θέλωμε, στά ἄπρεπα!
-Ἔ, καί τί πιά! Δέν εἶναι δά καί τόσο κακό!
-Ἄ, ὄχι! Δέν εἶναι ὥρα γιά γέλια καί διαχύσεις. Γιά πένθος καί πίκρα εἶναι ὥρα! Καί γιά κλάματα! Καί σύ μοῦ κάθεσαι καί λές χαζοϊστορίες καί ἀνεκδοτάκια; Εἶδες ποτέ πουθενά σέ γήπεδο ἀθλητή, νά ξεχνάει ἔστω καί γιά ἕνα λεπτό, τό στόχο του, νά ξεπεράσει τόν ἀντίπαλό του, καί νά λέει ἤ νά κάνει ἀστεῖα;
-Τί σχέση ἔχει αὐτό;
-Τί σχέση ἔχει; Δίπλα μας στέκει ὁ διάβολος. Καί ψάχνει νά βρῆ τρόπο νά ἁρπάξει, ὄχι ἁπλά τήν νίκη, ἀλλά ἐμᾶς τούς ἴδιους! Τρίζει τά δόντια του. Βρυχᾶται. Οὐρλιάζει. Ἀπό μανία ἐναντίον σου! Καί σύ κάθεσαι καί μᾶς ξεφουρνίζεις ἀστεῖα; Καί γελᾶς;
-Παλαβώσαμε, ἀγαπητέ μου! Παλαβώσαμε! Ξεμωραθήκαμε. Οἱ ἅγιοι τήν ζωή καί τόν ἀγώνα γιά τήν αἰώνια ζωή τά ἀντιμετώπιζαν σοβαρά! Καί σύ γελᾶς; Τό ἔχεις ποτέ σκεφθῆ, γιατί σύ γελᾶς;
(Εἰς τήν πρός Ἐφεσίους Ὁμιλία ΙΖ, 2)
ΑΠΟ ΣΕΝΑ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ!
Ἀρχιμ. Γρηγορίου Λύχα
Ἦταν ἀκόμη εἰδωλολατρεία.
Ἕνας «ἔξυπνος» θέλησε νά περιπαίξει τόν Θεό. Πῆρε στό χέρι του ἕνα σπουργίτι. Τό σκέπασε μέ τό χιτώνα του. Πῆγε στό Μαντεῖο τῶν Δελφῶν. Καί ρώτησε:
-Παντογνώστη θεέ Ἀπόλλωνα, τί εἶναι αὐτό πού ἔχω στά χέρια μου; ἔμψυχο ἤ ἄψυχο;
Ἔλεγε μέσα του. Ἄν μοῦ εἰπεῖ: «ἄψυχο», θά τοῦ δείξω τό σπουργίτι ζωντανό. Ἄν μοῦ εἰπεῖ: ἔμψυχο, θά τό πνίξω καί θά τό δείξω ψόφιο, ἄψυχο. Φανταζόταν, ὅτι κρατοῦσε τό θεό «στό χέρι»! Ὅμως ἔπεσε ἔξω. Ὁ Ἀπόλλωνας ἀπάντησε:
-Φιλαράκο, σταμάτα! Κρατᾶς κάτι, πού ἀπό σένα ἐξαρτᾶται ἄν θά εἶναι ζωντανό ἤ πεθαμένο.
* * *
Ἡ ἱστορία αὐτή εἶναι ἕνας μῦθος τοῦ Αἰσώπου. Καί θέλει νά μᾶς εἰπεῖ, ὅτι εἴμαστε κωμικοί, ὅταν προσπαθοῦμε νά βγάλωμε λάθος τόν Θεό. Ἦταν λάθος νά θέλει κανείς νά βγάλει λάθος τόν Ἀπόλλωνα· ἕνα δαιμόνιο!
Φαντασθῆτε, πόσο λάθος εἶναι νά θέλει κανείς νά βγάλει λάθος τόν πάνσοφο καί παντογνώστη Θεό.
Ὁ Θεός εἶναι πάνσοφος. Εἶναι ὅμως καί πανάγαθος.
Ὁ Θεός εἶναι ΑΓΑΠΗ. Καί θέλει ὅλοι νά σωθοῦν καί νά ἔλθουν σέ ἐπίγνωση τῆς Ἀληθείας Του. Ἡ ἐποχή μας εἶναι φτωχή. Σέ πνεῦμα καί σέ ἀρετές. Καί βγάζει ἀδύναμες καί ἀσθενικές ψυχές. Δέν ὑπάρχει σήμερα ἡ ρωμαλεότητα τῆς Πίστης καί τῆς Εὐσέβειας στίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων, πού βρίσκαμε παλαιότερα. Σήμερα οἱ πιό πολλοί πιστεύουν ὅτι ὅλα στόν κόσμο εἶναι: «εὐκαιρίες», ἐκμετάλλευση περιστάσεων, καταφερτζιδισμός! Γιατί ἔτσι μᾶς βολεύει! Νά τά συμβιβάζουμε ὅλα: Τό σωστό καί τήν ἀλήθεια τά κρατᾶμε ἐμεῖς στό χέρι μας. Καί τά χειριζόμαστε, ὅπως θέλουμε. Καί πορευόμαστε, πότε μέ τόν Θεό. Καί πότε μέ τόν Διάβολο. Ὅμως, αὐτό εἶναι τό λάθος μας. Ἡ διψυχία εἶναι "πρωτότοκος θυγάτηρ τοῦ διαβόλου" (Ποιμήν τοῦ Ἑρμᾶ).
Δέν γίνεται, καί ζωντανό καί ψόφιο τό σπουργίτι. Δέν μυκτηρίζεται ὁ Θεός. Δέν εἶναι τόσο φτηνός. Δέν γίνεται: Καί μέ τόν Χριστό καί μέ τόν διάβολο.
Ὅταν τέτοιες σκέψεις χοροπηδᾶνε στό μυαλό μας, δέν κοροϊδεύουμε τόν Θεό. Τόν ἑαυτό μας μόνο κοροϊδεύουμε. Ἀλλά αὐτά δέν περνᾶνε στόν Θεό.
* * *
Εἶναι καιρός νά μάθουμε, τί σημασία ἔχει:
+ ὅτι ὁ Χριστός εἶναι παρών στήν ζωή μας.
+ ὅτι κατεβαίνει σέ μᾶς,
+ ὅτι μᾶς καλεῖ νά κάνουμε τίς ἀλήθειές Του προσωπική μας ὑπόθεση, ἄν θέλουμε νά ἀποκτήσουμε τήν ζωή πού μᾶς προσφέρει.
Ἄν νομίζουμε, ὅτι τό μποροῦμε, καί προσπαθοῦμε νά φέρουμε σέ δύσκολη θέση, τόν Χριστό, ματαιοπονοῦμε. Ὁ Χριστός «ἐτάζει νεφρούς καί καρδίας». Ὁ Χριστός οὐ μυκτηρίζεται.
Ὁ Θεός εἶναι εὐθύς· καί ἴσιος. Δέν μποροῦμε, ἀκόμη καί ἄν τό θέλουμε, νά πᾶμε κοντά Του μέ τρόπο ὄχι ἴσιο.
* * *
Ἄς ἰδοῦμε λοιπόν, τόν ἑαυτό μας, καί τόν Θεό, μέ θάρρος· μέ εἰλικρίνεια· σταθερά· καί μέ ἀποφασιστικότητα.
Δέν κάνει νά παίζουμε. Εἶναι ζήτημα αἰώνιας ζωῆς· καί αἰωνίου θανάτου.
Ο ΧΕΡΟΥΒΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ
Ἀρχιμ. Νίκων Κουτσίδη
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ἐλεήμων (555-619) διετέλεσε ἀρχιεπίσκοπος Ἀλεξανδρείας, ἐπί μία δεκαετία, τήν τελευταία τῆς ζωῆς του.
Τότε, λοιπόν, μερικοί ἀνευλαβεῖς εἶχαν τήν ἑξῆς κακή συνήθεια. Μετά τήν ἀνάγνωση τοῦ Εὐαγελίου, στήν θεία Λειτουργία, ἔβγαιναν ἀπό τήν ἐκκλησία, καί τό ἔριχναν στήν κουβέντα. (Ἦταν ἡ ὥρα πού γινόταν τό κήρυγμα!) Μετά, ἔμπαιναν πάλι, στό χερουβικό. Βλέποντας τήν κατάσταση ἀδιόρθωτη, ὁ ἅγιος Ἰωάννης, βγαίνει καί αὐτός μαζί τους, ντυμένος τήν ἀρχιερατική του στολή. Καί κάθεται μαζί τους! Μόλις τόν εἶδαν ἐκεῖνοι ἐξεπλάγησαν. Τούς λέει ὁ ἅγιος:
-Μήν ἀπορεῖτε. Ὅπου εἶναι τά πρόβατα, ἐκεῖ πρέπει νά εἶναι καί ὁ ποιμένας. Ἤ πηγαίνουμε ὅλοι μέσα, ἤ κάθομαι καί ἐγώ μαζί σας. Καί Σᾶς διδάσκω ἐδῶ τόν λόγο τοῦ Θεοῦ!
Ἔτσι, κατάφερε νά διορθώσει τήν κακή αὐτή συνήθεια.
* * *
Ποιό εἶναι, ὅμως, τό χερουβικό ἤ χερουβικός ὕμνος, πού ἀκόμη καί τότε οἱ ἀνευλαβεῖς τό ἐσέβοντο καί ξανάμπαιναν στήν ἐκκλησία γιά νά τό ἀκούσουν;
ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΜΝΟ ΠΟΥ ΠΡΟΗΓΕΙΤΑΙ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ.
ΜΕΓΑΛΗ ΕΙΣΟΔΟ ὀνομάζομε τήν "διαδικασία" μεταφορᾶς τῶν τιμίων δώρων ἀπό τήν ἁγία πρόθεση (ὅπου ἔγινε ἡ προετοιμασία τους) στήν ἁγία Τράπεζα. Ἡ ἐπίσημη αὐτή πορεία (ἔξοδος ἀπό τήν βόρεια πύλη τοῦ Ἱεροῦ, πορεία μέσα στόν Ναό καί εἴσοδο στό Ἱερό ἀπό τήν Ὡραία Πύλη), συμβολίζει τήν εἴσοδο τοῦ Χριστοῦ στήν Ἱερουσαλήμ. Γιά νά θυσιασθῆ ἐκεῖ, ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας.
Ὁ χερουβικός ὕμνος μᾶς λέει πῶς πρέπει νά αἰσθανόμαστε, μέ τί σκέψεις καί μέ τί πνευματικές τοποθετήσεις, πρέπει νά εἶναι γεμᾶτο, τό εἶναι μας. Λέγει: «Οἱ τά Χερουβείμ μυστικῶς εἰκονίζοντες καί τῇ ζωοποιῷ Τριάδι τόν τρισάγιον ὕμνον προσάδοντες, πᾶσαν τήν βιοτικήν ἀποθώμεθα μέριναν. Ὡς τόν βασιλέα τῶν ὅλων ὑποδεξόμενοι, ταῖς ἀγγελικαῖς ἀοράτως δορυφορούμενον τάξεσι. Ἀλληλούϊα».
Ἀλήθεια! Εἶναι ποτέ δυνατό, ἄνθρωπος πού καταφρονεῖ τό κήρυγμα νά εἰκονίζει τά Χερουβείμ; Καί νά ψάλλει τόν τρισάγιο ὕμνο στήν ζωοποιό Ἁγία Τριάδα; Εἶναι δυνατό μετά ἀπό ἕνα γερό κουτσομπολιό, νά παραμερίζει ἀπό τήν σκέψη του κάθε βιοτική μέριμνα καί φροντίδα: Γιά νά ὑποδεχθῆ ἄξια τόν Βασιλέα τῶν ὅλων, καί μάλιστα συνοδευόμενο ἀπό τά τάγματα τῶν ἀγγέλων.
Ἄρα, λοιπόν, γιά νά μπορέσουμε νά μποῦμε μαζί μέ τόν
* * *
Πόσο φῶς χύνει στίς καρδιές καί στίς συνειδήσεις μας ἡ τόσο ὄμορφη καί ἅγια ἐνέργεια τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ἐλεήμονος!
Ἐμεῖς, σέ ποιό βαθμό τήν κάνουμε ὁδηγητική γιά τήν ζωή μας;
Πῶς προετοιμαζόμαστε γιά τήν θεία λειτουργία; Πῶς γιά τήν προσευχή; Πῶς γιά τήν θεία κοινωνία;