"Όταν η καταδικαστική απόφαση είναι ομόφωνη,
ο κατηγορούμενος είναι αθώος"
"Οι δώδεκα"
Πόσο μας μοιάζει η κατηγορία που αποδίδουμε στους άλλους; Άραγε όταν περιγράφουμε τον κόσμο, δεν περιγράφουμε τον κόσμο, αλλά τον εαυτό μας; Είναι πάντα το θέμα μας ο εαυτός μας; Απόδειξη ότι καμιά περιγραφή δεν μοιάζει απολύτως με κάποια άλλη. Μερικοί ποιητές, όπως ο Καβάφης π.χ. ομολογούν ότι το θέμα τους είναι ο εαυτός τους.
Πριν να θεσπιστεί η κλήρωση των δικαστών που θα δικάσουν μια υπόθεση τα μέλη του δικαστηρίου τα όριζε ο πρόεδρος. Έτσι αν ο πρόεδρος ήθελε να κάψει κάποιον όριζε ως δικαστή κάποιον καμένο από παρόμοιο αδίκημα. Η κατηγορία φαίνεται πως μας μοιάζει. Είμαστε ίδιοι με αυτό που κατηγορούμε. Οι κλέφτες κατηγορούν τους κλέφτες κι αυτοί που έχουν απολυταρχικές τάσεις κατηγορούν τους απολυταρχικούς.
Το φαινόμενο αυτό στην ψυχολογία ονομάζεται "προβολή" και συμβαίνει όταν η συνείδηση δεν ελέγχει τα περιεχόμενα του ασυνειδήτου. Παράδειγμα μη ελέγχου των περιεχομένων του ασυνειδήτου είναι οι εικόνες της τηλεόρασης και της φαντασίας, που εισέρχονται στην ψυχή ως υποβολές, χωρίς να προλαβαίνει να τις ελέγξει ο συνειδητός νους.
Κατά τον Απόστολο Παύλο υπάρχουν τέσσερις νόμοι, οι οποίοι ελέγχουν τη συνειδητή και την ασυνείδητη ζωή του ανθρώπου: Ο νόμος του Θεού, ο νόμος της συνειδήσεως, ο νόμος του ασυνειδήτου και ο νόμος της αμαρτίας.
Ο νόμος του ασυνειδήτου είναι το άγνωστο μέσα μας: "άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου". Ο Δημιουργός του ανθρώπου προστατεύει ο Ίδιος το ασυνείδητό μας από τις υποβολές του νόμου της αμαρτίας, χωρίς να καταργεί την ελευθερία του ανθρώπου.
Μόνον εκείνος που δεν θέλει να φυλάει το ασυνείδητό του ο Θεός, μένει με ανυπεράσπιστο ασυνείδητο, εκτεθειμένος στις υποβολές του νόμου της αμαρτίας. Ο Δαβίδ μιλώντας για το Θεό, ως υπερασπιστή του γράφει, "προωρώμην τον Κύριόν μου δια παντός ότι εκ δεξιών μου εστί , ίνα μη σαλευθώ΄" Ο ίδιος μιλώντας για τον άνθρωπο ο οποίος δεν θέλει να νιώθε μπροστά του την αόρατη παρουσία του Θεού, γράφει: "ηγάπησε κατάραν και ήλθε σ΄ αυτόν και δεν θέλησε ευλογίαν και απομακρύνθηκε από αυτόν." "Ιδού αφίεται ο οίκος υμών έρημος".
Όποιος έχει ενεξέλεγκτο ασυνείδητο κατευθύνεται με υποβολές, οι οποίες παρακάμπτουν τον έλεγχο του κριτικού νου και εισέρχονται στην ψυχή. Έτσι γίνεται επίσης όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε ύπνωση και εκτελεί ασυνείδητα τις εντολές του υπνωτιστή.
Η Αγία Γραφή μιλώντας για το ασυνείδητο λέει πως ο άνθρωπος δίνει λόγο ακόμα και για μια μάταιη σκέψη που γεννιέται στην καρδιά του. Κατηγορώντας τους άλλους ταυτιζόμαστε οι ίδιοι με την κατηγορία σ΄ αυτούς που μας ακούνε.Μια εφημερίδα κατηγορούσε κατά σύστημα κάποιον πολιτικό, ώσπου στο τέλος η κοινή γνώμη συμπάθησε τον πολιτικό κι αντιπάθησε την εφημερίδα. Αληθεύει ότι μόνο ό,τι λέγεται με αγάπη θα ακουστεί.
Είναι γνωστή η παροιμία: "Να δούμε , τίνος μάνα κολυμπάει". (Κάποιος θέλοντας να σπρώξει την πεθερά του στη θάλασσα, έσπρωξε τη μάνα του). Η παροιμία λέγεται για κείνους που πάνε να θάψουν τους άλλους και θάβονται οι ίδιοι. Ο κόσμος δεν πείθεται στις κατηγορίες ιδίως όταν είναι ομόφωνες. Αντιθέτως βλέπει με συμπάθεια, αυτόν που δέχεται πάνω του κατηγορίες όλων. Η κινηματογραφική ταινία Δώδεκα πραγματεύεται το θέμα αυτό: Όταν η καταδικαστική απόφαση είναι ομόφωνη,, ο κατηγορούμενος είναι αθώος.
Αυτό που μένει είναι η κακία της κατηγορίας και το χειρότερο ο κόσμος ταυτίζει την κατηγορία με τον κατήγορο. Ποτέ ένας κατήγορος δεν είναι συμπαθής επειδή ταυτίζεται με τον μνησίκακο άνθρωπο. 'Οταν κατηγορούμε κάποιον δεν μιλάμε εκ του περισσεύματος της καρδίας, δεν μιλάμε με αγάπη. Δεν χρησιμοποιούμε το λόγο που λέγεται με αγάπη, αλλά τις υποβολές και τη φαντασία, που παρακάμπτουν τη συνείδηση και το νόμο του Θεού.
"Ο Κύριος είναι αγάπη. Και έδωκεν εις ημάς εντολή,ν να αγαπώμεν αλλήλους και να αγαπώμεν τους εχθρούς. Και το Πνεύμα το Άγιον διδάσκει ημάς αυτήν την αγάπην. Ψυχή ήτις δεν εγνώρισε το Άγιον Πνεύμα, δεν εννοεί πώς είναι δυνατόν να αγαπάς τους εχθρούς, και δεν δέχεται τούτο. Ο Κύριος όμως σπλαχνίζεται τους πάντας, και όστις θέλει να είναι μετά του Κυρίου, οφείλει να αγαπά τους εχθρούς." (Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ) Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, Εκδόσεις Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας, 1955).
